Νταϊάνα: 20 χρόνια μετά η πριγκίπισσα του λαού στοιχειώνει τη Βρετανία

Επαναστάτρια της βασιλικής αυλής για κάποιους, κακομαθημένη αστή που δεν άντεξε το βάρος του Παλατιού για άλλους.

Η αιώνια Πριγκίπισσα του Λαού της Βρετανίας πέθανε σαν σήμερα είκοσι χρόνια πριν σε ένα σκοτεινό τούνελ μιας πόλης που φημίζεται για τα φώτα της.

Ο επίλογος της ζωής της είναι γεμάτος σκιές και φέτος, με αφορμή την επέτειο του θανάτου της η Νταϊάνα Σπένσερ στοιχειώνει περισσότερο από ποτέ τη Βρετανία.

Η Νταϊάνα ήταν το πλέον φωτογραφημένο πρόσωπο της βρετανικής βασιλικής οικογένειας προτού και σήμερα είναι το πλέον αμφιλεγόμενο πρόσωπο στην ιστορία της μοναρχίας του Ηνωμένου Βασιλείου γιατί διχάζει.

Χρησιμοποιώντας την εικόνα της με μαεστρία η Νταϊάνα έκανε κοινωνούς του προσωπικού της δράματος τους πάντες.

Ακολουθεί ένα ταξίδι στο παρελθόν για το "αγγλικό τριαντάφυλλο" που πληγώθηκε και πλήγωσε τη μνήμη ενός έθνους.

Η Λαίδη του δράματος

Γεννημένη την 1η Ιουλίου του 1961 η Νταϊάνα Σπένσερ ήταν απόγονος της βρετανικής αριστοκρατίας. Το τέταρτο παιδί και τρίτη κόρη του Τζον Σπένσερ, Υποκόμη Όλθοπ, και της Φράνσις Σαντ Κιντ η Νταϊάνα μεγάλωσε στο Παρκ Χάουζ του Σάντριγχαμ και σπούδασε στην Αγγλία και την Ελβετία.

Το 1975, όταν ο πατέρας της απέκτησε τον τίτλο του Κόμη Σπένσερ, εκείνη έγινε γνωστή ως Λαίδη Νταϊάνα Σπένσερ. Έξι χρόνια αργότερα, το Φεβρουάριο του 1981, όταν ανακοινώθηκε ο αρραβώνας της με τον πρίγκιπα Κάρολο η Νταϊάνα άφησε την ανωνυμία και εκτέθηκε στο δημόσιο προβολέα χωρίς προφυλάξεις.

Όπως αναφέρει στο αποκαλυπτικό βιβλίο "Diana: Her True Story" που πρωτοεκδόθηκε τον Ιούνιο του 1992 ο Άντριου Μόρτον η πρώτη γνωριμία με τον πρίγκιπα Κάρολο λαμβάνει χώρα το 1977 στο πατρικό της στο Άλθορπ του Νορθάμπτονσαϊρ. Ο Κάρολος τότε διατηρούσε σχέση με τη μεγάλη αδελφή της, Σάρα.

"Θυμάμαι να είμαι χοντρή, ασουλούπωτη, άχαρη, δεν φορούσα μέικ απ, αλλά έκανα αισθητή την παρουσία μου και του άρεσε. Ήρθε μετά το δείπνο και μου είπε: "Θα μου δείξεις την πινακοθήκη;". Ήμουν έτοιμη να το κάνω, αλλά εμφανίστηκε η Σάρα και μου είπε να εξαφανιστώ" αναφέρειη ίδια.

Περίπου εννέα μήνες μετά η 19χρονη και ντροπαλή Λαίδη Σπένσερ η Νταϊάνα έλαβε πρόσκληση για το κάστρο Μπαλμόραλ στη Σκωτία -εκεί κατάλαβε και την παρουσία της τότε παντρεμένης Καμίλα Πάρκερ Μπόουλς στη ζωή του πρίγκιπα.

Στις 3 Φεβρουαρίου του 1981 δέχτηκε την πρόταση γάμου.

Ο γάμος της με τον πρίγκιπα της Ουαλίας έγινε στις 29 Ιουλίου 1981, στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Παύλου στο Λονδίνο, και μεταδόθηκε από την τηλεόραση μονοπωλώντας την τηλεθέαση με 750 εκατομμύρια μάτια καρφωμένα στο γαμήλιο μυστήριο -όλοι ήθελαν ένα κομμάτι από το παραμύθι της.

Θα με παντρευτείς; με ρώτησε, και εγώ γέλασα. Θυμάμαι ότι σκεφτόμουν πως πρόκειται για αστείο και είπα "Nαι, οκ". Αυτός ήταν απίστευτα σοβαρός. Μου είπε: "Καταλαβαίνεις ότι μια ημέρα θα γίνεις βασίλισσα;". Μια φωνή μέσα μου έλεγε: "Δεν θα γίνεις ποτέ σου, αλλά θα αποκτήσεις έναν ισχυρό ρόλο". Του είπα: "Σ' αγαπώ τόσο πολύ, τόσο πολύ". Εκείνος απάντησε: "O,τι και αν σημαίνει η αγάπη".

Η ζωή σε ένα χρυσό κλουβί

Πριν καν προλάβουν να γιορτάσουν την πρώτη επέτειο του γάμου τους, την 21η Ιουνίου του 1982, Νταϊάνα και Κάρολος υποδέχτηκαν το πρώτο τους παιδί -και μελλοντικό βασιλιά της χώρας- τον πρίγκιπα William Arthur Philip Louis.

Δύο χρόνια αργότερα, στις 15 Σεπτεμβρίου του 1984, το δεύτερο παιδί του γαλαζοαίματου ζευγαριού, ο πρίγκιπας Henry Charles Albert David, γνωστός ως Harry, θα ερχόταν στον κόσμο.

Μετά το γάμο της, η Νταϊάνα απέκτησε τους τίτλους πριγκίπισσα της Ουαλίας, δούκισσα της Κορνουάλης, Δούκισσα του Ρόθσι και κόμισσα του Τσέστερ.

Ως πριγκίπισσα της Ουαλίας, η Νταϊάνα ανέλαβε διάφορα βασιλικά καθήκοντα εξ ονόματος της βασίλισσας Ελισάβετ, εκπροσωπώντας την σε περιοδείες της στο εξωτερικό.

Οι νέοι, πολλαπλοί ρόλοι ήταν εξαιρετικά απαιτητικοί και η πίεση των ΜΜΕ απάνθρωπη.

Υποφέροντας από επιλόχειο κατάθλιψη, η Nταϊάνα προσπάθησε να διατηρήσει την εικόνα της χαμογελαστής πριγκίπισσας όπως την ήθελε ο λαός της. Πίσω από τους προβολείς η ίδια ζούσε την κατάθλιψη και πάλευε με δαίμονες.

Η ψυχογενής βουλιμία έγινε η φυγή της, η Νταϊάνα ξεκινούσε να καταστρέφει τον εαυτό της. Φήμες τη θέλουν να πληγώνει με αιχμηρά αντικείμενα τον εαυτό της ενώ λέγεται ότι είχε κάνει απόπειρα αυτοκτονίας παραπάνω από μία φορές.

Ο γάμος της με τον Κάρολο μοιάζει ένα παιχνίδι χαμένο, η ίδια επιδίδεται σε μία πολυφωτογραφημένη κοσμική ζωή καθιερώνοντας τον εαυτό της ως style icon, ακτιβίστρια, μια γυναίκα με δύναμη στο πλευρό των μη προνομιούχων.

Η Νταϊάνα επιδίδεται στον αγώνα κατά των ναρκοπεδίων γίνεται μία από τις επώνυμες με ισχύ που πάλεψε κατά της επιδημίας του HIV/AIDS.

H πριγκίπισσα του λαού έγινε πρώτη διάσημη που φωτογραφήθηκε να έρχεται σε άμεση επαφή με ασθενή του AIDS το 1987, βοηθώντας, έτσι, στο τέλος του μύθου που ήθελε την ασθένεια να μεταδίδεται με την αφή.

Tο 1992, το παλάτι εξέδωσε επίσημη ανακοίνωση ότι το ζευγάρι βρισκόταν σε διάσταση και το 1996 το διαζύγιο εκδόθηκε φέρνοντας τριγμούς στην εικόνα της οικογένειας των Ουίνσδορ.

Στους όρους του διαζυγίου αναφερόταν και ότι η Diana θα εισέπραττε 28 εκατομμύρια δολάρια, σύν 600 χιλιάδες δολάρια τον χρόνο, με την προϋπόθεση ότι θα απαρνούνταν τον τίτλο της Αυτής Μεγαλειοτάτης.

Τον Ιανουάριο του 1997 η Νταϊάνα επισκέφτηκε την Αγκόλα και διέσχισε ένα ναρκοπέδιο, δύο φορές, ώστε να σιγουρευτεί ότι όλα τα παριστάμενα μέσα ενημέρωσης κατέγραψαν την κίνησή της αυτή.

Όσο έχτιζε το νέο προφίλ της μακριά από το παλάτι η Νταϊάνα βρέθηκε καλεσμένη στην έπαυλη του δισεκατομμυριούχου Mohamed Al-Fayed, στη Νότιο Γαλλία όπου και γνώρισε τον γιο του μεγιστάνα. Ήταν Ιούνιος του 1997.

Ο έρωτας τους έγινε το Ιερό Δισκοπότηρο των paparazzi. Οι διακοπές της σε yacht της οικογένειας Fayed στη Μεσόγειο ήταν η είδηση του μοιραίου καλοκαιριού.

Τον Αύγουστο του ίδιου έτους επισκέφτηκε τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη με το Δίκτυο Επιζώντων από Νάρκες Ξηράς. Το ενδιαφέρον της επικεντρώθηκε στα θύματα των ναρκών, και κυρίως στα παιδιά που παίζουν γύρω από αυτές.

Τον Αύγουστο του ίδιου έτους επισκέφτηκε τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη με το Δίκτυο Επιζώντων από Νάρκες Ξηράς. Το ενδιαφέρον της επικεντρώθηκε στα θύματα των ναρκών, και κυρίως στα παιδιά που παίζουν γύρω από αυτές.

Στις 31 Αυγούστου του 1997, η Nταϊάνα και ο σύντροφός της Ντόντι αλ-Φαγέντ βρίσκουν το θάνατο όταν η λιμουζίνα που τους μετέφερε ανετράπη στην προσπάθεια του οδηγού της να αποφύγει τους παπαράτσι που ακολουθούσαν το διάσημο ζευγάρι, σε σήραγγα της γαλλικής πρωτεύουσας.

Ακόμη και νεκρή η Νταϊάνα ώθησε την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείο και άλλων κρατών να υπογράψουν και να επικυρώσουν τη συνθήκη της Οττάβα.

Ήταν μόλις 36 ετών.

Απόγονοι & διάδοχοι του έργου της

Φέτος, στην 20ή επέτειο από τον θάνατο της η λαμπερή αλλά σύντομη ζωή της εξακολουθεί να μαγεύει τον κόσμο.

Είτε πρόκειται για τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ και συνεντεύξεις των δύο γιων της, είτε για νέες "αποκαλύψεις" και σενάρια συνωμοσίας για τον θάνατό της, η "πριγκίπισσα στην καρδιά όλων" συνεχίζει να κυριαρχεί στα πρωτοσέλιδα του διεθνούς Τύπου.

Η Νταϊάνα κέρδισε τη φήμη της ''αντάρτισσας'' επειδή αψηφούσε τους τύπους και το πρωτόκολλο πότε κάνοντας εκστρατεία για την παγκόσμια κατάργηση των ναρκών, παρά την αντίθεση της βρετανικής μοναρχίας, και πότε μιλώντας δημοσίως για τη μάχη της με τη βουλιμία και τις συζυγικές της απιστίες.

Η πρώτη σύζυγος του διαδόχου του θρόνου πρίγκιπα Καρόλου ήταν αστραφτερή και βρισκόταν στο επίκεντρο μιας βασιλικής σαπουνόπερας που υποστηριζόταν από τα διεθνή μίντια και μέσα από την οποία αναδείχτηκε ίσως στην πιο αναγνωρίσιμη γυναίκα στον κόσμο.

Ο θάνατός της προκάλεσε τον μεγαλύτερο λαϊκό θρήνο που έχει βιώσει η Βρετανία στη σύγχρονη ιστορία της και έκτοτε λίγες προσωπικότητες έχουν σαγηνεύσει τον κόσμο όπως εκείνη.

"Δεν θα υπάρξει ποτέ κάποιος άλλος σαν την Νταϊάνα", λέει η Ίνγκριντ Σούαρντ, η αρχισυντάκτρια του περιοδικού Majesty και συγγραφέας του βιβλίου "Νταϊάνα: Η Τελευταία Λέξη".

Οι προηγούμενες επέτειοι του θανάτου της πέρασαν χωρίς μεγάλη προβολή δίνοντας έτσι την εντύπωση ότι "Η Πριγκίπισσα του Λαού", όπως την είχε χαρακτηρίσει ο τότε πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ, ενδεχομένως να είχε ξεχαστεί.

Αλλά με τους γιους της, τους πρίγκιπες Γουίλιαμ και Χάρι, στο προσκήνιο, η 20ή επέτειος από τον θάνατό της κυριαρχεί στον Τύπο όπως συνέβαινε την εποχή της ακμής της, όταν ήταν η πιο πολυφωτογραφημένη γυναίκα στον κόσμο.

"Υπήρχε μια περίοδος στις αρχές της δεκαετίας του 2000 όπου ακούγονταν ελάχιστα για την Νταϊάνα", σχολιάζει ο Κεν Γουάρφ, ο πρώην σωματοφύλακάς της. Όπως λέει ο ίδιος, η επιθυμία των δύο γιων της να συνεχίσουν το έργο της υποστηρίζοντας τους πάσχοντες από Aids, τους άστεγους ή την εκστρατεία για την κατάργηση των ναρκών, επανέφερε το όνομά της στο προσκήνιο.

Οι δύο πρίγκιπες άλλωστε δείχνουν να θέλουν πλέον να μιλούν όλο και συχνότερα για τις ψυχολογικές επιπτώσεις και το τραύμα του θανάτου της πάνω τους.

Το τελευταίο εξάμηνο έχουν προβληθεί εκπομπές στις οποίες ο 35χρονος Γουίλιαμ έχει περιγράψει το σοκ από την απώλεια της μητέρας του, το οποίο εξακολουθεί να βιώνει, ενώ ο μικρότερος αδελφός του, ο 32χρονος Χάρι, έχει αποκαλύψει ότι είχε ζητήσει την βοήθεια ψυχολόγου λίγο πριν κλείσει τα 30 του για να μπορέσει να διαχειριστεί το πένθος του.

"Παραμένει η μητέρα μας", είπε ο Χάρι σε ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο "Νταϊάνα, Η Μητέρα μας: Η ζωή και το Κληροδότημά της". Σαφώς, ως γιος της θα πω το εξής: ήταν η καλύτερη μαμά στον κόσμο. Μας περιέβαλε με αγάπη, αυτό είναι βέβαιο".

Ο Άσλεϊ Γκέθινγκ, ο σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ, δήλωσε στο Reuters εντυπωσιασμένος με τα επιτεύγματα της Νταϊάνα. "Αυτό που με εντυπωσίασε είναι το τι πραγματικά έκανε...Όλα αυτά τα σημαντικά ζητήματα, όπως η υπεράσπιση των αστέγων, συχνά υπό την κριτική πολιτικών και διευθυντών εθνικών εφημερίδων".

Σχεδόν 10 εκατομμύρια Βρετανοί παρακολούθησαν το ντοκιμαντέρ αυτό, ενώ 3,5 εκατομμύρια Βρετανοί παρακολούθησαν μια άλλη τηλεοπτική εκπομπή με τίτλο "Η Νταϊάνα με δικά της λόγια", η οποία προβλήθηκε στις αρχές του μήνα, χαρίζοντας στο δίκτυο Channel 4 το υψηλότερο ποσοστό τηλεθέασης σε ένα χρόνο.

Η συγκεκριμένη εκπομπή φιλοξενούσε βιντεοσκοπημένες συνομιλίες, οι οποίες δεν είχαν ποτέ προβληθεί στη βρετανική τηλεόραση με την Νταϊάνα να μιλάει ανοιχτά με τον λογοθεραπευτή της για την σεξουαλική της ζωή με τον πρίγκιπα Κάρολο και τη θλίψη που της προκάλεσε η θεαματική κατάρρευση του γάμου της.

Ανάλογες εκπομπές έχουν προβληθεί ή είναι προγραμματισμένο να προβληθούν στις ΗΠΑ, όπου υπάρχει ενδιαφέρον για την ιστορία της Νταϊάνα. Περισσότεροι από 33 εκατομμύρια Αμερικανοί παρακολούθησαν στην τηλεόραση την κηδεία της τον Σεπτέμβριο 1997.

Οι ημέρες που ακολούθησαν τον θάνατό της ήταν από τις πιο δύσκολες στη διάρκεια της 65χρονης παραμονής της βασίλισσας Ελισάβετ στον θρόνο.

Πολλοί Βρετανοί οργίστηκαν από τον τρόπο με τον οποίο η Νταϊάνα παραμερίστηκε από την βασιλική οικογένεια μετά το διαζύγιό της με τον Κάρολο το 1996 και η Καμίλα Πάρκερ Μπόουλς, η ερωμένη του Καρόλου και μετέπειτα σύζυγός του, βρέθηκε στο επίκεντρο επικρίσεων.

Με ανανεωμένο το ενδιαφέρον για το πρόσωπο της Νταϊάνα, μια δημοσκόπηση της εταιρείας ICM για λογαριασμό της εφημερίδας Sun αυτό τον μήνα διαπίστωσε ότι μόλις το 22% των ερωτηθέντων θέλουν να δουν βασιλιά τον 68χρονο Κάρολο, ενώ περισσότεροι από τους μισούς προτιμούν τον γιο του, τον πρίγκιπα Γουίλιαμ.

Η ίδια δημοσκόπηση έδειξε ότι το 36% από τους 2.000 ερωτηθέντες θέλουν η 70χρονη Καμίλα να γίνει Princess Consort (Σ.τ.Σ: επίσημος τίτλος που αποδίδεται στη σύζυγο ενός βασιλέα όταν δεν χρησιμοποιείται ο τίτλος της βασίλισσας) και μόνο το 27% συμφωνεί να ονομάζεται η Καμίλα βασίλισσα.

Η Σούαρντ θεωρεί ότι οι εκπομπές στη μνήμη της Νταϊάνα ξύνουν πληγές παρότι πιστεύει ότι "ο κόσμος ξεχνάει γρήγορα και δεν νομίζω ότι η επίδρασή της θα διαρκέσει πολύ".

Αυτό που υποστηρίζει ωστόσο η ίδια, όπως και άλλοι βασιλικοί σχολιαστές, είναι ότι η δημοφιλία της Νταϊάνα οφείλεται στο ότι συνέβαλε σε μια εικόνα της βασιλικής οικογένειας που βρίσκεται κοντά στον λαό.

Και όπως από την πλευρά του επισημαίνει ο Γουάρφ, αυτό είναι κάτι που συνεχίζουν οι δύο γιοι της Νταϊάνα και εγγυάται και το μέλλον της βρετανικής μοναρχίας.

To 2011 η Τίνα Μπράουν, διευθύντρια τότε του Newsweek έγραψε ένα κείμενο με υποθέσεις για πώς θα ζούσε η πριγκίπισσα σήμερα.

Για την Μπράουν η Νταϊάνα θα διατηρούσε το προσώπό της λαμπερό και ατσαλάκωτο με botox, θα είχε παντρευτεί τουλάχιστον ακόμη δύο φορές και θα είχε γυρίσει την πλάτη στους playboys -σε όλους αυτούς που τη γοήτευαν μετά το διαζύγιο της από τον Κάρολο.

Επιπλέον θα ήταν φίλη και σύμμαχος του πατέρα των παιδιών της.

Θα είχε επιλέξει τη Νέα Υόρκη αντί του Λονδίνου για μόνιμη έδρα της και θα ήταν πιο προσεκτική στους συμμάχους της στο φιλανθρωπικό της έργο.

Ωστόσο θα αδιαφορούσε για πάντα για την Καμίλα και θα ήταν η καλύτερη πεθερά της Κέιτ Μίντλετον που θα υπερασπιζόταν με νύχια και με δόντια από τη βρετανική αριστοκρατία που την αντιπαθεί.

Θα χαμογελούσε στον ήλιο και δεν θα ήταν απλά ένα στοιχειό.

Αν η Νταϊάνα ζούσε ακόμη.

Φωτογραφίες: REUTERS/ Lord Patrich Liechfield Auction House/ The Duke of Cambridge and Prince Harry