Φουκουσίμα: 11 χρόνια μετά την καταστροφή, οι κάτοικοι επιστρέφουν στα σπίτια τους

Για τον Kazunori Iwayama, πρώην κάτοικο του χωριού Katsurao, το οποίο βρίσκεται σε απόσταση περίπου 40 χιλιομέτρων από το εργοστάσιο της Φουκουσίμα «μοιάζει σαν επιτέλους να φτάσαμε στη γραμμή της εκκίνησης και πλέον μπορούμε να εστιάσουμε στην επιστροφή στην κανονικότητα».

Την 11η Μαρτίου 2011, ένας καταστροφικός σεισμός 9,0 βαθμών έπληξε τη χώρα, προκαλώντας τσουνάμι το οποίο σφυροκόπησε τις ιαπωνικές ακτές και οδήγησε στην πυρηνική καταστροφή της Φουκουσίμα.

Η τριπλή καταστροφή που έπληξε την Ιαπωνία πριν από ακριβώς δέκα χρόνια άφησε πίσω 18.500 νεκρούς και αγνοούμενους, κυρίως εξαιτίας των σεισμικών κυμάτων.

Το πυρηνικό δυστύχημα στον ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό Φουκουσίμα Νταϊίτσι έκανε ακατοίκητες ολόκληρες πόλεις για χρόνια, εκτοπίζοντας περισσότερους από 300.000 ανθρώπους.

Τα χρόνια που ακολούθησαν εκτεταμένες επιχειρήσεις καθαρισμού και απολύμανσης έχουν επιτρέψει σε κάποιους κατοίκους να επιστρέψουν στη ζώνη εξαίρεσης.

Την Κυριακή, ο Iwayama παρακολούθησε την πύλη που μέχρι έκλεινε την πρόσβαση στο σπίτι του να ανοίγει. Οι εντολές εκκένωσης στα περισσότερα χωριά άρθηκαν τον Ιούνιο του 2016, επιτρέποντας στους κατοίκους να μετακινούνται προς και από τις παλιές κατοικίες τους. Η πλειοψηφία όσων επέστρεψαν μόνιμα είναι ηλικιωμένοι.

Ωστόσο αρκετά είναι τα νοικοκυριά που αναμένουν η απολύμανση να φτάσει στην περιοχή τους, σύμφωνα με τους αξιωματούχους.

Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό της Ιαπωνίας, Φούμιο Κισίντα, αυτόν τον μήνα θα είναι η πρώτη φορά που οι κάτοικοι της περιοχής Noyuki στο Katsurao, θα μπορέσουν να επιστέψουν στη ζώνη αυτή, στην οποία η ραδιενέργεια έφτασε τα 50 millisieverts.

Διεθνείς παρατηρητές ασφάλειας συστήνουν ότι οι ετήσιες δόσεις ραδιενέργειας πρέπει να παραμένουν κάτω από 20 millisieverts.

Παρότι δεν έδωσε στη δημοσιότητα τα ακριβή στοιχεία, η ιαπωνική κυβέρνηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα επίπεδα ραδιενέργειας έχουν πέσει σημαντικά, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να μπορούν να επιστρέψουν.

Πριν από την καταστροφή, το χωριό Κατσουράο είχε πληθυσμό περίπου 1.500 κατοίκων. Πολλοί από εκείνους που έφυγαν έχουν ξαναχτίσει τις ζωές τους αλλού.

Κάποιοι εξακολουθούν να ανησυχούν για τη ραδιενέργεια.

Παρά τις προσπάθειες απολύμανσης, έρευνα του 2020 από το πανεπιστήμιο Kwansei Gakuin συμπέρανε ότι 65% των εκτοπισμένων δεν θέλουν πια να επιστρέψουν στην περιφέρεια της Φουκουσίμα -το 46% εξ αυτών υπό τον φόβο της μόλυνσης και το 45% επειδή έχουν εγκατασταθεί αλλού.

Από τον Μάρτιο του 2020, μόλις το 2,4% παρέμενε μη προσβάσιμο στους κατοίκους, με κάποια μόνο σημεία αυτών των περιοχών να είναι προσβάσιμα για μικρές επισκέψεις.

Ο αξιωματούχος του χωριού Κατσουράο είπε ότι περίπου 337 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης σε επτά δήμους της Φουκουσίμα θεωρούνται ζώνες «δύσκολες για επιστροφή».

Από αυτά, μόλις 27 τετραγωνικά χιλιόμετρα σε έξι από τους ίδιους δήμους είναι καθορισμένες ζώνες ανασυγκρότησης.

«Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται περισσότερη δουλειά και άλλες οικογένειες περιμένουν να απολυμανθούν οι περιοχές στις οποίες ζούσαν ώστε να επιστρέψουν στην κανονικότητα», είπε.

Τα τελευταία χρόνια, οι χώρες έχουν χαλαρώσει σταδιακά τις απαγορεύσεις εισαγωγής προϊόντων από την επαρχία Φουκουσίμα. Τον Φεβρουάριο, η Ταϊβάν ήρε την απαγόρευση τροφίμων από τη Φουκουσίμα και τέσσερις άλλες περιοχές.

«Φαίνεται ότι οι άνθρωποι έχουν ξεχάσει τη Φουκουσίμα - αλλά ακόμα αναρρώνουμε», λέει ο Iwayama. «Το ρύζι, τα φρούτα και τα λαχανικά μας είναι φυσιολογικά...θα θέλαμε οι άνθρωποι να γνωρίζουν ότι αυτό το προϊόν είναι ασφαλές», καταλήγει.

'We're still recovering': 11 years after Fukushima nuclear disaster, residents return to their village, by Emiko Jozuka and Helen Regan, CNN