Γάζα: Σε αδιέξοδο οι διαπραγματεύσεις για το σχέδιο εκεχειρίας Ισραήλ-Χαμάς

Το σχέδιο που παρουσιάστηκε στο Κάιρο από τις ΗΠΑ, την Αίγυπτο και το Κατάρ προβλέπει την εφαρμογή εκεχειρίας διάρκειας έξι εβδομάδων, ανταλλαγή ισραηλινών ομήρων και παλαιστινίων κρατουμένων, αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας που εισέρχεται στον παλαιστινιακό θύλακα και την επιστροφή των κατοίκων την βόρειας Γάζας στις εστίες τους, σύμφωνα με πηγή της Χαμάς.

Μακροπρόθεσμα προβλέπει την απελευθέρωση του συνόλου των ομήρων, καθώς και ενός απροσδιόριστου αριθμού παλαιστινίων κρατουμένων. Προβλέπει επίσης την πλήρη αποχώρηση του ισραηλινού στρατού από την Λωρίδα της Γάζας και την άρση της πολιορκίας που έχει επιβληθεί από το 2007 και την ανάληψη της εξουσίας στον θύλακα από την Χαμάς.

Από την Κυριακή, ανεπίσημες ανακοινώσεις, συχνά αντιφατικές, διαδέχονται η μία την άλλη. Για τον Χάσνι Αμπίντι, του Κέντρου Έρευνας για τον Αραβικό και Μεσογειακό Κόσμο της Γενεύης, «οι διαπραγματευτές βρίσκονται σε αδιέξοδο». Ωστόσο, κανείς δεν έχει εγκαταλείψει το τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

«Η Χαμάς εξετάζει την πρόταση», επανέλαβε χθες ο εκπρόσωπος της Χαμάς.

Στο επίκεντρο των αιτημάτων του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος βρίσκεται μία μόνιμη κατάπαυση του πυρός. Αίτημα μη αποδεκτό σε αυτό το στάδιο από τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος κωλυσιεργεί επικαλούμενος τον στόχο της «εξάλειψης» της ταγμάτων της Χαμάς, που, όπως ισχυρίζεται, είναι συγκεντρωμένα στην Ράφα, στο νότιο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας όπου έχουν καταφύγει 1,5 εκατομμύριο Παλαιστίνιοι εσωτερικοί πρόσφυγες.

Ο αρχηγός της Χαμάς, Ισμαΐλ Χανίγε, διαβεβαίωσε ότι ο θάνατος των τριών γιων του σε ισραηλινή επιδρομή χθες την Γάζα δεν θα αλλάξει τις απαιτήσεις της οργάνωσης.

Αν και η εμπιστοσύνη ανάμεσα στα δύο στρατόπεδα είναι μηδενική, είναι καταδικασμένα να παραγάγουν αποτέλεσμα, σύμφωνα με τους αναλυτές. Ο κόσμος τους παρακολουθεί, οι πληθυσμοί τους βρίσκονται στα όριά τους.

Τακτική εκεχειρία

Με 260 ισραηλινούς στρατιώτες νεκρούς, εκατοντάδες τραυματίες, τις ισραηλινές δυνάμεις εξαντλημένες και την συνεχή ανάγκη αντικατάστασης των μονάδων, η ισραηλινή πλευρά ενδιαφέρεται για την εφαρμογή τακτικής εκεχειρίας, σύμφωνα με τους αναλυτές.

Η αποχώρηση των δυνάμεων που ανακοινώθηκε την Κυριακή με την εξαίρεση μίας ταξιαρχίας που σταθμεύει στον κεντρικό τομέα δείχνει ότι το Ισραήλ ξεκουράζει τους στρατιώτες πριν από την επίθεση στην Ράφα, σύμφωνα με τον Ντάνιελ Μπάιμαν του Georgetown University School of Foreign Service.

Όλο και περισσότερο απομονωμένο λόγω του μεγάλου αριθμού των νεκρών αμάχων στην Γάζα και της παρεμπόδισης της ροής της ανθρωπιστικής βοήθειας που έχει φέρει τους κατοίκους του θύλακα στα πρόθυρα του λιμού, το Ισραήλ πρέπει να δείξει καλύτερο πρόσωπο στο εξωτερικό. Κυρίως απέναντι στον βασικό του σύμμαχο, τις ΗΠΑ, που απέτυχαν τις προσπάθειές τους να αναγκάσουν το Ισραήλ να αλλάξει στρατηγική, σύμφωνα με τον Χάσνι Αμπίντι.

Την ώρα που η Ουάσιγκτον προσπαθεί να αποφύγει κλιμάκωση στον Λίβανο, την Συρία και το Ιράν, η ισραηλινή επίθεση κατά του ιρανικού προξενείου στην Δαμασκό την περασμένη εβδομάδα κινδυνεύει να διαλύσει αυτήν την στρατηγική της Ουάσιγκτον, σύμφωνα με τον αναλυτή.

Σε πρώτη φάση, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν απείλησε να συνδέσει την υποστήριξη των ΗΠΑ προς το Ισραήλ με την ισραηλινή αυτοσυγκράτηση στον στρατιωτικό τομέα και την βελτίωση της ανθρωπιστικής κατάστασης στην Γάζα.

Χθες, και απέναντι τις απειλές για τιμωρητική επίθεση του Ιράν κατά του Ισραήλ, ο Τζο Μπάιντεν επανέλαβε ότι η υποστήριξή του προς το Ισραήλ είναι «ακλόνητη».

Το Ιράν «απειλεί να εξαπολύσει σημαντική επίθεση κατά του Ισραήλ...Όπως είπα στον πρωθυπουργό Νετανιάχου, η δέσμευσή μας ως προς την ασφάλεια του Ισραήλ απέναντι στις απειλές αυτές του Ιράν και των συμμάχων του είναι ακλόνητη», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος.

Όμως, η κυβέρνηση Νετανιάχου βρίσκεται αντιμέτωπη και με την οργή των οικογενειών που ζητούν την επιστροφή των 129 ομήρων που κρατούνται στην Γάζα.

Προσωπική υπόθεση

Από την άλλη πλευρά, μία συμφωνία εκεχειρίας θα μπορούσε να διαλύσει τον ισραηλινό κυβερνητικό συνασπισμό. Οι ακροδεξιές συνιστώσες της είναι αντίθετες με οποιαδήποτε υποχώρηση απέναντι στη Χαμάς. «Και αυτό είναι ένα πραγματικό δίλημμα για κάποιον σαν τον Νετανιάχου που δεν είναι γνωστός ότι θέτει τα συμφέροντα της χώρας του πριν από τις πολιτικές του φιλοδοξίες», σχολιάζει ο Ντάνιελ Μπάιμαν.

Τελικά, ο ισραηλινός πρωθυπουργός έχει μετατρέψει την στρατιωτική αυτή εκστρατεία σε «προσωπική υπόθεση». «Δεν βλέπω πώς ο Νετανιάχου θα μπορούσε να ισχυρισθεί ότι νίκησε αν δεν έχει συλληφθεί ή σκοτωθεί κανένα ηγετικό στέλεχος του πυρήνα της Χαμάς», σχολιάζει ο Χάσνι Αμπίντι.

Αρχής γενομένης από τον Γιαχία Σινουάρ, αρχηγό της Χαμάς στην Γάζα, που θεωρείται ο εγκέφαλος της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου.

Για την Χαμάς, η εφαρμογή εκεχειρίας θα αποτελούσε, αντιθέτως, συμβολική νίκη. Θα της επέτρεπε επίσης «να αναδιοργανωθεί και να εξαπολύσει επιθέσεις κατά του στρατού», σύμφωνα με τον Ομερ Ντόστρι του Jerusalem Institute for Strategy and Security (JISS).

«Ο στόχος της Χαμάς είναι να ξαναβρεί την ανάσα της ελπίζοντας ότι οι διεθνείς πιέσεις θα καταλήξουν να φέρουν το τέλος του πολέμου», λέει.

Για τον Χάσνι Αμπίντι, μία εκεχειρία θα βελτίωνε την εικόνα της Χαμάς για τον πληθυσμό της Γάζας. Αν και ο Νετανιάχου υπόσχεται ένα μέλλον χωρίς την Χαμάς στην Λωρίδα της Γάζας, το ισλαμιστικό κίνημα «επιδιώκει να επανορθώσει την εικόνα του και να προετοιμασθεί για την μεταπολεμική εποχή».