Με σφραγίδα ΔΝΤ ο νέος δημοσιονομικός κόφτης

Στο Eurogroup ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Τομέα του ΔΝΤ Πόουλ Τόμσεν ξεκαθάρισε πως το Ταμείο δεν θα δεχθεί να εφαρμοσθούν στο ελληνικό πρόγραμμα δημοσιονομικές πολιτικές με υφεσιακό αποτέλεσμα. Ο ίδιος μάλιστα φέρεται να διαφώνησε με την απόφαση του Eurogroup να παρατείνει τα οριζόντια μέτρα του δημοσιονομικού κόφτη και για την περίοδο μετά το 2018 και να ξεκαθαρίζει πως τα πρωτογενή πλεονάσματα της Ελλάδος με τον τρόπο που έχουν επιτευχτεί έως σήμερα είναι μη διατηρήσιμα.

Η επιμονή αυτή του Πόουλ Τόμσεν είχε ως αποτέλεσμα στο ανακοινωθέν του Eurogroup να περιληφθεί αναφορά που να υπογραμμίζει πως «για να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση με τους δημοσιονομικούς στόχους με βιώσιμο τρόπο μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος, οι ελληνικές αρχές δεσμεύονται να συμφωνήσουν με τους θεσμούς σε ένα μηχανισμό και σε διαρθρωτικά μέτρα που θα το διασφαλίζουν αυτό».

Οι λέξεις «βιώσιμο» και «διαθρωτικά μέτρα» είναι οι λέξεις κλειδιά για το ΔΝΤ. Καθώς το Ταμείο θεωρεί πως παρεμβάσεις που μειώνουν τις δαπάνες για την στήριξη του ελληνικού ασφαλιστικού συστήματος που σήμερα είναι στο 10% του ΑΕΠ, αλλά και παρεμβάσεις για τη μείωση του αφορολογήτου ορίου, το οποίο καλύπτει σήμερα το 60% των φορολογουμένων στην Ελλάδα είναι και διαθρωτικές και οδηγούν σε μόνιμο αποτέλεσμα.

Σε κάθε περίπτωση ο δημοσιονομικός κόφτης, όπως αυτός θεσπίστηκε το Μάιο για να κλείσει η πρώτη αξιολόγηση, θα πρέπει να θεωρείται πως πλέον δεν ισχύει. Και πως τη θέση του θα λάβει ένας νέος «κόφτης» (σ.σ. μηχανισμός) που θα φέρει την υπογραφή του ΔΝΤ. Πάντως, αποτελεί ένα μεγάλο ερωτηματικό το πώς ο «κόφτης» του ΔΝΤ-εάν και εφόσον γίνει αποδεκτός από την κυβέρνηση- θα διασφαλίσει πως η όποια δημοσιονομική εξοικονόμηση δεν θα επηρεάσει την ανάπτυξη.

Αυτή η υποχώρηση των Ευρωπαίων δεν πρέπει να ερμηνευθεί ως συμφωνία με το ΔΝΤ. Το αντίθετο. Το Ταμείο δεν θέλει μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα και επιμένει σε μεγάλη ελάφρυνση χρέους. Αλλά το Eurogroup και ειδικά η Γερμανία δεν έχουν καμία διάθεση να ενδώσουν σε αυτό.

Το γεγονός ότι το ΔΝΤ – μέσω ανώτατων στελεχών του- αναφέρει πως δεν θεωρεί επαρκή για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους τα βραχυπρόθεσμα μέτρα του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) και την ίδια στιγμή ξεκαθαρίζει πως όσο λιγότερα χρόνια θα είναι το πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% του ΑΕΠ τόσο μικρότερη ζημιά θα υποστεί η ανάπτυξη της Ελλάδος, περνά ξεκάθαρο μήνυμα στις αγορές πως το ελληνικό πρόβλημα παραμένει άλυτο.

Εάν το επόμενο διάστημα το ΔΝΤ δεν πειστεί πως η Ελλάδα προσεγγίζει τη δημοσιονομική της εξυγίανση με βιώσιμο τρόπο και με διαρθρωτικά μέτρα και ειδικά εάν δεν υπάρξει σύμπνοια εντός των θεσμών για το χαρακτήρα του νέου «κόφτη», τότε η έξοδος του Ταμείου από το πρόγραμμα δεν θα πρέπει να αποκλείεται, ακόμη και εάν η ηγεσία του ΔΝΤ ξεκαθαρίζει σε όλους τους τόνους πως είναι πλήρως δεσμευμένη στην επιτυχία του προγράμματος.