Ζητούν 26 λίρες από τους γέρους που πέφτουν για να τους σηκώσουν

Όπως ανακοίνωσε τις προάλλες, η δημοτική αρχή του Τέντρινγκ (Tendring) -μη μητροπολιτική περιοχή 138.050 κατοίκων στο Έσεξ (Essex), την πολυπληθέστερη επαρχία της ανατολικής Αγγλίας- προτείνει την καθιέρωση ενός επιπλέον ετήσιου τέλους στους περίπου 3.000 συνδρομήτες της υπηρεσίας Careline, που ήδη χρεώνονται 21,60 λίρες μηνιαίως ή 259,2 ετησίως για μια ειδική συσκευή που φοριέται σαν κολιέ και η οποία ειδοποιεί τηλεφωνικό κέντρο του δήμου, σε περίπτωση πτώσης του κατόχου της ή άλλου έκτακτου περιστατικού.

Λύσεις για ανεξάρτητη διαβίωση

Το έξτρα αυτό ποσό θα ανέρχεται στις 25,92 λίρες, δηλαδή στο 1/10 της ετήσιας συνδρομής Careline. Σκοπός της νέας χρέωσης είναι να καλύπτονται τα έξοδα του προσωπικού που θα σπεύδει επί εικοσιτετραώρου βάσεως για να προσφέρει βοήθεια στον συνδρομητή (ηλικιωμένα άτομα ή άτομα με ειδικές ανάγκες) που καλεί σε βοήθεια.

Με το τρέχον πρόγραμμα της απλής δωδεκάμηνης συνδρομής (Telecaring – Solutions for independent living, που θα μπορούσε να μεταφραστεί ως «Τηλεφροντίδα - Λύσεις για ανεξάρτητη διαβίωση»), στον ηλικιωμένο που πέφτει και στέλνει σήμα βοήθειας έρχεται ασθενοφόρο του NHS.

Ενδιαφέρον έχει δε ότι το προτεινόμενο νέο πρόγραμμα έχει δοκιμαστεί πιλοτικά μετά από συμφωνία χρηματοδότησης του 2013, ανάμεσα στο δημοτικό συμβούλιο, το NHS και τις αρχές του Έσεξ. Όπως ισχυρίζεται ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου, που ανήκει στην παράταξη των Tories, η χρηματοδότηση έληξε και θα έπρεπε να αναζητηθούν άλλοι πόροι, κατά τα φαινόμενα από τους άμεσα ενδιαφερόμενους. Με το νέο πρόγραμμα, το ασθενοφόρο θα έρχεται μόνο αν το προσωπικό της υπηρεσίας Careline διαπιστώνει ότι υπάρχει τραυματισμός.

«Η νέα πρωτοβουλία προσφέρει καλύτερες υπηρεσίες στους συνδρομητές της Careline, ενώ αποδεσμεύει το προσωπικό πρώτης γραμμής των ασθενοφόρων για πιο επείγοντα περιστατικά», υποστηρίζει το δημοτικό συμβούλιο του Τέντρινγκ.

Από την πλευρά των συνταξιούχων του Τέντρινγκ, ο εκπρόσωπός τους δήλωσε στη βρετανική Daily Mirror ότι οι συνταξιούχοι πληρώνουν σε όλη τους τη ζωή φόρους για υπηρεσίες υγείας και καλούνται ουσιαστικά να ξαναπληρώσουν. Ακόμα πιο εξοργιστικό γι' αυτούς είναι η αίσθηση ότι πρόκειται για «πρόστιμο πτώσης».

Αυτοί οι άνθρωποι είναι οι πιο ευάλωτοι στην κοινωνία μας. Πώς δικαιολογείται αυτό στην ηλικία τους και στην εποχή μας; Ειναι σοκαριστικό. Δεν θα έπρεπε να συμβαίνει κάτι τέτοιο.

Το Tendring Pensioners’ Action Group (TenPAG) χρεώνει ετήσιες συνδρομές μελών στις 10 στερλίνες κατ’ άτομο, στις 15 για ζευγάρι συνταξιούχων και στις 20 για γκρουπ συνταξιούχων, ενώ χρεώνει 1 στερλίνα επιπλέον ανά μέλος και 2 ανά επισκέπτη για τις συναντήσεις του TenPAG, που «περιλαμβάνουν μια κούπα τσάι ή καφέ και μπισκότα» για κάθε συμμετέχοντα.

Το δημοτικό συμβούλιο του Τέντρινγκ, με 23 μέλη από τους Συντηρητικούς και 22 από το Ukip σε σύνολο 60, δηλώνει ότι έχει ήδη απευθυνθεί στο 40% των συνδρομητών της Careline και το 60% εξ αυτών υποστηρίζουν την επιπλέον βοήθεια/χρέωση. Αυτό, βέβαια, σημαίνει ότι μέχρι στιγμής περίπου ένας στους τα τέσσερις τάσσονται υπέρ.

Η τελική απόφαση θα ληφθεί τον Φεβρουάριο του 2016 και, αν περάσει, θα εφαρμοστεί από τον προσεχή Απρίλιο. Στη σχετική ανακοίνωση, οι δημοτικές αρχές δηλώνουν ότι «έχει υπάρξει παρεξήγηση για το ζήτημα» και οι διευκρινήσεις για το νέο σχήμα «είναι ο μόνος σωστός τρόπος για να ξεκαθαριστεί το ζήτημα», αναφορικά με το πρόγραμμα πρόνοιας που ξεκίνησε το 2010.

Κοινωνική πρόνοια στα μικροκύματα

Τον περασμένο Μάιο, οι τοπικές αρχές είχαν βρεθεί ξανά στο επίκεντρο της αρνητικής κριτικής, όταν οι αρχές του Έσεξ και του Λίνκολνσάιρ (Lincolnshire) ανακοίνωσαν ότι θα αντικαταστήσουν τα προγράμματα σίτισης ανθρώπων καθηλωμένων σε αμαξίδια (meals on wheels). Τα προγράμματα αυτά που τρέχουν από το 1947 με διαφορετικές μορφές ανά τη βρετανική επικράτεια προβλέπουν καθημερινή παράδοση ζεστού φαγητού σε κατά βάση ηλικιωμένους που υποφέρουν από αρθρίτιδα και άλλες ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού με δυσκολία μετακίνησης.

Με βάση τις ανακοινωθείσες αλλαγές, το ζεστό γεύμα αντικαταστάθηκε από καταψυγμένο φαγητό δύο εβδομάδων, παραδοθέν με κούριερ. Στην Βασιλική Εθελοντική Υπηρεσία (RVS), που απασχολεί περί τους 40.000 εθελοντές για την παράδοση αυτών των γευμάτων σε 9 εκατομμύρια συνταξιούχους ανά τη βρετανική επικράτεια, ανησυχούν ότι:

Οι ηλικιωμένοι άνθρωποι θα χάσουν την κοινωνική επαφή και τα επίπεδα μοναξιάς θα αυξηθούν. Σε πρόσφατη έρευνα, τα τρία τέταρτα των ηλικιωμένων απάντησαν ότι η καθημερινή επίσκεψη από τους εθελοντές της RVS ήταν η μόνη επαφή που είχαν. Τα κατεψυγμένα είναι σίγουρα φθηνότερα και προτιμούνται από ολοένα και περισσότερα συμβούλια, αλλά εμείς θεωρούμε την καθημερινή αυτή επαφή ως ζωτική για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.

Όπως ανέφερε τότε σχετικό ρεπορτάζ της εφημερίδας Telegraph, ένα τυπικό γεύμα κόστιζε 2,50 λίρες κατ’ άτομο, με το συμβούλιο να συνεισφέρει έως και 4 λίρες. Το συμβούλιο του Έσεξ ήταν από τα πρώτα που καθιέρωσαν το νέο σχήμα στο Τέντρινγκ, όπου για να γίνει πιο δελεαστική η προσφορά χαρίστηκαν φούρνοι μικροκυμάτων και καταψύκτες. Περί τους 400 συνταξιούχους δέχθηκαν την προσφορά.

Ενδεικτικό των κοινωνικών αυτοματισμών, που λειτούργησαν και σε αυτήν την περίπτωση, ήταν η μαρτυρία ενός από αυτά τα ζευγάρια, που ανέφεραν χαρακτηριστικά πως υπάρχει μεγάλη ποικιλία, το πρόβλημα το έχουν όσοι δεν έχουν συγγενείς και, στην τελική –αναρωτήθηκαν- «πώς θα ελεγχθεί ότι ο δικαιούχος καταναλώνει το γεύμα του;»

Εκφράζοντας την αντίθετη άποψη, το TenPAG έκανε λόγο για «καταστροφικό πάτο» και «κορυφή του παγόβουνου». «Ένας Θεός ξέρει τι θα συμβεί σε μία 90χρονη με αρθρίτιδα, που δεν μπορεί καν να ανοίξει το πλαστικό περίβλημα», ανέφερε εκπρόσωπος των οργανωμένων συνταξιούχων του Τέντρινγκ. Στο ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας στήθηκε online δημοσκόπηση για το αν οι αναγνώστες θεωρούν το μέτρο σωστό και το 88% απάντησαν αρνητικά.

Από την πλευρά τους, οι εκπρόσωποι του συμβούλιο αντέτειναν ότι η μετάβαση θα γίνει σταδιακά, το νέο σχήμα δεν αφορά περικοπή δαπανών, αλλά διαβάθμιση των αναγκών, ώστε να διαπιστωθεί ποιοι έχουν περισσότερο ανάγκη και πως όσοι το επιθυμούν θα συνεχίσουν να λαμβάνουν τις καθημερινές παραδόσεις ζεστών γευμάτων.

Τον περασμένο Ιούνιο, η εταιρεία κέτερινγκ Sodexo, που παρείχε τα γεύματα meals on wheels, ανακοίνωσε ότι δεν θα ανανεώσει το 2016 το τριετές της συμβόλαιο (αξίας 2 εκατ. λιρών ετησίως για περίπου 1.350 ηλικιωμένους και ανήλικες με πρόβλημα μετακίνησης). Η κομητεία του Έσεξ ανακοίνωσε ότι θα αναζητήσει εναλλακτικούς τρόπους για τους 120 περίπου ενταγμένους στο πρόγραμμα από το Χέντρινγκ.

Το δημαρχείο του Clarcton-on-Sea, έδρας του δημοτικού συμβουλίου του Tendrign - Πηγή: Google Maps

Μια τυπικά βρετανική κατάσταση

Με βάση τα στοιχεία της βρετανικής στατιστικής υπηρεσίας (ONS) του 2011, το ποσοστό του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας και το ποσοστό ενεργού οικονομικά πληθυσμού στο Τέντρινγκ είναι τα μικρότερα στην ανατολική Αγγλία. Η τάση επιβεβαιώνεται μερικώς σε μεταγενέστερα στοιχεία του 2014-2015, καθώς η ανεργία -αν και έχει υποχωρήσει- παραμένει το μεγάλο πρόβλημα της περιοχής, τη στιγμή που στην ανατολική Αγγλία η απασχόληση έχει αρχίσει να παίρνει κάπως τα πάνω της.

Σύμφωνα με αυτά, για το 2014-15 το ποσοστό απασχόλησης για τους 76.000 κατοίκους, που καταγράφονται στις ηλικίες 16-64, ανέρχεται στο 74,4% και το ποσοστό ανεργίας στο 6,4%. Το 19% του πληθυσμού παραμένει οικονομικά ανενεργό, ενώ το 2,7% παίρνει επίδομα ανεργίας. Τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 73,3%, 5,6%, 22,3%, 2% σε επίπεδο Αγγλίας και 72,9%, 5,7%, 22,6% και 2,1% σε επίπεδο Ηνωμένου Βασιλείου.

Η οικονομική δραστηριότητα στην περιοχή επικεντρώνεται στο παραλιακό της μέτωπο στη Βόρεια Θάλασσα, ενώ η τοπική οικονομία χαρακτηρίζεται από υψηλά ποσοστά απασχόλησης σε κλάδους χαμηλής προστιθέμενης αξίας.

Σύμφωνα με έρευνα ιδιωτική συμβουλευτικής που παραθέτει η δημοτική αρχή του Τέντρινγκ, στους κλάδους της υγείας, της εκπαίδευση και του λιανεμπορίου συγκεντρώνεται το 45% των θέσεων απασχόλησης (15.800 θέσεις). Υψηλά είναι τα ποσοστά της μερικής απασχόλησης, 41% έναντι μέσου εθνικού όρου 32%, κάτι που ερμηνεύεται αφενός από την ισχυρή παρουσία του λιανικού και τουριστικού κλάδου και των κλάδων υγείας και πρόνοιας στην οικονομική δραστηριότητα της περιοχής, αλλά και το γεγονός ότι η αγορά εργασίας κυριαρχείται από τις μεγαλύτερες ηλικίες. Ενδεικτικά, το 37% των κατοίκων που εργάζονται είναι ηλικίας άνω των 50 σε σχέση με τον εθνικό μέσο όρο 29% και αυτόν του Έσεξ με 32%.

Στην ίδια ερευνα καταγράφεται ότι οι θέσεις απασχόλησης δεν έχουν ξεπεράσει το ψυχολογικό όριο των 36.000 που είχαν καταγραφεί το 2003, ενώ την εποχή της μεγάλης άνθησης το 2003-2008, η απασχόληση στην περιοχή δεν ακολούθησε την επιτάχυνση της μεγέθυνσης σε εθνικό επίπεδο. Εκτιμάται δε ότι τα ποσοστά αύξησης της απασχόλησης θα παραμείνουν χαμηλά έως το 2029, με την επιχειρηματική δραστηριότητα να αποδίδει ελάχιστα, καθώς από το 2008 έχει υποχωρήσει πάνω από 6% και με δεδομένη τη διάρθρωση της τοπικής οικονομίας δεν αναμένεται να αλλάξει τάση.

Το 2012, ο αριθμός των ανέργων εκείνων στην περιοχή του Τέντρινγκ που ελάμβαναν επιδόματα ανέρχονταν στους 6.200 ή ποσοστό 10,2%. Με βάση τα στοιχεία του ONS αυτό σήμαινε αύξηση 210% της ανεργίας από το 2004. Ο αριθμός αυτός προκύπτει μεγαλύτερος, αν συνυπολογιστούν οι ανενεργοί οικονομικά πληθυσμοί, που δεν λαμβάνουν επιδόματα στήριξης.

Ήδη από το 2008, είχαν καταγραφεί οι κακές κοινωνικές συνθήκες για τους ηλικιωμένους και άλλες ευπαθείς κοινωνικές ομάδες της Βρετανίας. Όπως αναφέρεται σε τοπική εφημερίδα του Τέντρινγκ εκείνης της εποχής, το ONS είχε καταγράψει 25.300 θανάτους παραπάνω από τον Δεκέμβριο του 2007 έως τον Μάρτιο του 2008 σε σχέση με τον μέσο όρο των θερμότερων μηνών του έτους.

Τα στοιχεία αυτά επικαλούνταν το TenPAG, ζητώντας αύξηση του κρατικού επιδόματος θέρμανσης από τις 250 στερλίνες στις 450. Χαρακτηριστικές ήταν οι δηλώσεις της 79χρονης γραμματέως του TenPAG, η οποία επισκέφτηκε μετά από μικροτραυματισμό το νοσοκομείο του Κλάρκτον, μεγαλύτερης πόλης και διοικητικού κέντρου του Τέντρινγκ. Η ζέστη που επικρατούσε στο νοσοκομείο την έκανε να σκεφτεί ότι θα ήταν καλύτερα να πάρει ένα βιβλίο και να κάτσει εκεί όλη τη μέρα.

Στην εξίσωση εισέρχεται η παράμετρος γήρανση του πληθυσμού, καθώς το 27% των κατοίκων είναι ηλικίας άνω των 65. Αυτό εξηγεί εν μέρει και το γιατί ο κλάδος υγείας και πρόνοιας με 6.700 θέσεις εργασίας είναι ο πιο αναπτυγμένος ως προς την απασχόληση, σε επίπεδα άνω του μέσου εθνικού όρου.

Τα επίπεδα διαβίωσης στο Τέντρινγκ χαρακτηρίζονται από έντονες αντιθέσεις, καθώς υπάρχουν κοινότητες που ευημερούν και άλλες που βρίσκονται σε εξαιρετικά δεινή θέση, όπως το Τζέιγουικ (Jaywick), που καταγράφεται ως η πιο υποβαθμισμένη γειτονιά σε όλόκληρη τη Βρετανία. Αν και οι τιμές των κατοικιών είναι σχετικά χαμηλές, το 23% των νοικοκυριών στριμώχνεται σε μικρότερες ιδιοκτησίες σε σχέση με τις ανάγκες τους, ενώ το 8% ζει σε ακατάλληλες συνθήκες.

Όπως αναφέρει το δημοτικό συμβούλιο, ένας στους επτά ανθρώπους στο Τέντρινγκ ζουν σε υποβαθμισμένες περιοχές, ένας στους τρεις είναι συνταξιούχος -μεγαλύτερο ποσοστό σε ολόκληρη την ανατολική Αγγλία- και ένα στα πέντε παιδειά ζουν υπό καθεστώς φτώχειας.