Οι διχασμένοι Δημοκρατικοί παίζουν τα ρέστα τους στο πρώτο ντιμπέιτ

Τους τελευταίους μήνες πολλοί αναλυτές στις ΗΠΑ πίστευαν ότι οι επόμενες προεδρικές εκλογές θα ήταν άλλη μία αναμέτρηση Κλίντον-Μπους, όμως ο καθημερινός Αμερικανός είχε άλλη γνώμη. Τόσο στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών όσο και σ’ αυτό των Ρεπουμπλικάνων, στην κούρσα για το προεδρικό χρίσμα συμμετέχουν με αξιώσεις υποψήφιοι που για την καθεστηκυία τάξη της Ουάσιγκτον θεωρούνται το λιγότερο αντισυμβατικοί.

Κλίντον ή Σάντερς;

Εκεί που η Χίλαρι Κλίντον (Hillary Clinton) είχε μοναδικό αντίπαλο την κληρονομιά του συζύγου της, ξαφνικά βλέπει πίσω της έναν αντίπαλο που δεν περίμενε. Στις 30 Απριλίου, ο 74χρονος Μπέρνι Σάντερς (Bernie Sanders) ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του και έκτοτε η μία έκπληξη διαδέχεται την άλλη.

Ο Σάντερς, ιστορική φιγούρα της αμερικανικής Αριστεράς από τη δεκαετία του ‘70, υπήρξε επί δεκαέξι χρόνια βουλευτής, πριν εκλεγεί τον Νοέμβριο του 2007 ανεξάρτητος Γερουσιαστής των ΗΠΑ στο Βέρμοντ με το 65,4% των ψήφων, ποσοστό που διεύρυνε στις εκλογές του 2012, κερδίζοντας το 71% αυτών. Στις πρώτες από εκείνες τις δύο εκλογικές αναμετρήσεις είχε μάλιστα την υποστήριξη του τότε Γερουσιαστή Μπάρακ Ομπάμα (Barack Obama), ο οποίος σύντομα θα ανερχόταν στο ανώτατο αξίωμα των ΗΠΑ, παίζοντας πια σε άλλο επίπεδο το παιχνίδι της εξουσίας.

Έχοντας χαρακτηρίσει τον εαυτό του «δημοκράτη σοσιαλιστή», ο Σάντερς καθ’ όλη τη διάρκεια της πολιτικής του καριέρας υποστήριζε σθεναρά πολιτικές που στην Ευρώπη θα χαρακτηρίζονταν σοσιαλδημοκρατικές, αλλά που στις ΗΠΑ αποτελούν κόκκινο πανί για μεγάλα τμήματα του πληθυσμού.

Με τη μεσολάβηση της κρίσης του 2007-08 και της πολύμηνης ύφεσης που διέρρηξε τον κοινωνικό ιστό της ισχυρότερης οικονομίας του πλανήτη, η βαθιά Αμερική της main street φαίνεται να τείνει ευήκοον ους στις ιδέες του παλαίμαχου Γερουσιαστή.

Αγεφύρωτο ιδεολογικό χάσμα

Ο Σάντερς, που συμπράττει με τους Δημοκρατικούς στο αμερικανικό Κογκρέσο, έχει κάνει σημαία της προεκλογικής του εκστρατείας την αύξηση του κατώτατου μισθού, την τόνωση των επενδύσεων στις υποδομές και την αύξηση των παροχών πρόνοιας.

Στον πολιτικό μικρόκοσμο της απέναντι πλευράς του Ατλαντικού, αυτές οι βασικές γραμμές πολιτικής αρκούν για να καλύψουν το κενό αριστερά της Χίλαρι Κλίντον. Η πρώην υπουργός Εξωτερικών της πρώτης κυβέρνησης Ομπαμα ξεκίνησε την κούρσα με σαφές προβάδισμα, αλλά πλέον θα πρέπει να παλέψει σκληρά για να κερδίσει το πρώτο στοίχημα που θα τη φέρει πιο κοντά στον γνώριμο γι’ αυτήν Λευκό Οίκο.

Πρόσφατη δημοσκόπηση της ORC International για λογαριασμό του CNN έδειξε ότι το προβάδισμα της Κλίντον έχει συρρικνωθεί στις δέκα ποσοστιαίες μονάδες από την τελευταία μέτρηση του Αυγούστου. Το τελευταίο 37% της Κλίντον έναντι 27% του Σάντερς απέχει πολύ από τα εξηντάρια με τα οποία αυτή εισήλθε στις προκριματικές εκλογές τον Απρίλιο και το 47%-29% του Αυγούστου.

Τη μεγαλύτερη πτώση της η Χίλαρι βλέπει ανάμεσα στους αριστερούς ψηφοφόρους του κόμματος της.

• Τον Αύγουστο, η Κλίντον υποστηριζόταν για το χρίσμα από το 43% των μετριοπαθών και το 46% των αριστερών Δημοκρατικών, ποσοστά που έχουν σήμερα γίνει 47% και 23% αντίστοιχα.
• Τον Αύγουστο, ο Σάντερς υποστηριζόταν για το χρίσμα από το 24% των μετριοπαθών και το 42% των αριστερών Δημοκρατικών, ποσοστά που έχουν σήμερα γίνει 15% και 49% αντίστοιχα.
• Σε περίπτωση που πάρει το χρίσμα η Κλίντον, ενθουσιασμό δηλώνει μόλις το 29% των αριστερών (έναντι 68% τον Απρίλιο) και το 56% των μετριοπαθών.
• Σε περίπτωση που πάρει το χρίσμα ο Σάντερς, ενθουσιασμό δηλώνει το 49% των αριστερών και το 21% των μετριοπαθών.

Όλα τα παραπάνω είναι ενδεικτικά του ιδεολογικού χάσματος στις τάξεις των Δημοκρατικών και αποτυπώνουν με εύγλωττο τρόπο τις νέες κοινωνικές ισορροπίες στην Αμερική που δημιούργησε η κατάρρευση της Lehman Brothers.

Με τη δύναμη του δολαρίου

Ο γύρος των εκπλήξεων συμπληρώνεται με την ισοπαλία σχεδόν των δύο υποψηφίων στη χρηματοδότηση των προεκλογικών τους εκστρατειών. Η Κλίντον έχει συγκεντρώσει 28 εκατ. δολάρια στο τρίτο τρίμηνο, αλλά και ο αντίπαλός της δεν πάει πίσω, καθώς στο ίδιο διάστημα έχει συγκεντρώσει -κόντρα σε κάθε προσδοκία- 25 εκατ. δολάρια.

Όμως, ο τρόπος που μαζεύονται αυτά τα χρήματα είναι πολύ διαφορετικός στην κάθε περίπτωση. Ακολουθώντας τις πρακτικές που εισήγαγε στον κόσμο των Δημοκρατικών ο Μπιλ Κλίντον (Bill Clinton), η Χίλαρι στοχεύει στο μεγάλο χρήμα. Η υποψήφια Κλίντον έχει μαζέψει 22 δις. δολάρια από εκδηλώσεις στις οποίες παρίστατο η ίδια, σε αντίθεση με τον Σάντερς που σπανίως επιχειρεί κάτι τέτοιο. Χαρακτηριστικές είναι οι στιγμές σαν αυτή στο Σιάτλ, όπως τη μετέφεραν στο CNN στελέχη του προεκλογικού του αγώνα, όπου ο Γερουσιαστής δήλωνε ενώπιον των υποστηρικτών του πόσο άβολα νιώθει να μιλά σε ένα γεμάτο μπαρ.

Από την αρχή της κούρσας, ο Γερουσιαστής από το Βέρμοντ έχει συγκεντρώσει 1,3 εκατ. δολάρια από 650.000 δωρητές. Και ενώ η Χίλαρι ζητά από τους υποστηρικτές της το μάξιμουμ προβλεπόμενο για προκριματικές ποσό των 2.700 δολαρίων, οι δωρεές προς τον Σάντερς κυμαίνονται κατά μέσο όρο στα 24,86 δολάρια, ενδεικτικό του μεγέθους των πορτοφολιών τα οποία, τελικά, οι δυο τους αντιπροσωπεύουν.

Η πρώτη τηλεμαχία, από τις έξι που είναι προγραμματισμένες ανάμεσα στους υποψηφίους των Δημοκρατικών, θα πραγματοποιηθεί στις 20:30 ώρα ανατολικών ΗΠΑ (3:30 τα ξημερώματα ώρα Ελλάδας) στο ξενοδοχείο-καζίνο Wynn του Λας Βέγκας, με χορηγούς το CNN και το Facebook.

Συμμετέχουν και οι πέντε υποψήφιοι Δημοκρατικοί για το χρίσμα, όμως όλα τα φώτα στρέφονται στο δίδυμο Κλίντον-Σάντερς.

Η Χίλαρι Κλίντον προηγείται στην παράσταση νίκης απέναντι στον Μπέρνι Σάντερς, όμως τίποτα δεν αποκλείεται σ' αυτό το παιχνίδι των προκριματικών, όπου όλα κρίνονται στη ζαριά μιας κοινωνίας ατόμων που δείχνουν να μην θέλουν πια τα στημένα.