Α' Παγκόσμιος: το ματωμένο πεδίο μάχης του Βερντέν υπενθυμίζει στην Ευρώπη τον εφιάλτη

«Όλβιος όστις ιστορίης έσχε μάθησι» (είναι ευτυχής όποιος γνωρίζει ιστορία) είχε γράψει ο Ευρυπίδης. Πριν λίγες ημέρες εορτάστηκαν τα 100 χρόνια από την εκεχειρία που έδωσε τέλος στη σφαγή του Μεγάλου Πολέμου, του πρώτου παγκόσμιου πολέμου.

Ένα από τα πιο αιματηρά πεδία μάχης ήταν αυτό του Βερντέν. Μέσα σε 11 μήνες, πάνω από 250.000 νεκροί και μισό εκατομμύριο τραυματίες, Γάλλοι και Γερμανοί.

Η μάχη αυτή είναι σύμβολο για το γαλλικό έθνος. Ανέθεσαν στον Γάλλο αρχιτέκτονα Φρανσουά Σατιγιόν να αποκαταστήσει το πεδίο, το οποίο ακόμη και σήμερα, έναν αιώνα μετά, φέρει αμυχές από την τιτάνια σύγκρουση και να δώσει, παράλληλα, ερμηνεία του τι συνέβη στις γενιές που άφησαν την τελευταία τους πνοή εκεί.

Η ιδέα του αρχιτεκτονικού γραφείου ήταν να υποστηρίξει το ταξίδι του επισκέπτη μέσα στο πεδίο μάχης, και να δώσει στον θεατή στιγμές στοχασμού και σιωπής που απαιτεί το τοπίο στο Ντουομόν. Προσβάσιμα μονοπάτια για μια βουβή εξερεύνηση.

«Πώς να "αναπτύξεις" πρόσβαση σε ένα τέτοιο μνημείο;» γράφει στον ιστότοπο του αρχιτέκτονα. «Μιλάμε για "τουρίστες" ή και για επισκέπτες, ακόμη; Τα πάντα εδώ είναι πέραν του κώδικα "κληρονομιά". Εν τούτοις, αν δεν είναι να επισκεφτούμε αυτό το μέρος, θα έπρεπε επιτακτικά να το δούμε, να το περιδιαβούμε, να το νιώσουμε βαθιά μέσα στην ανθρωπιά μας. Εδώ, δεν μιλάμε για τοπίο ή για αρχιτεκτονική, συνοδεύουμε μόνον το σοκ της ανακάλυψης, προτείνουμε μόνο μια απλή υποστήριξη στα σχόλια και στα προσβάσιμα από όλους μονοπάτια. Πρέπει ν' αφεθούμε, να παραμείνουμε σιωπηλοί».

Η πιο μακροχρόνια μάχη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου

Η μάχη του Βερντέν οδήγησε σε απώλειες δραματικού μεγέθους. Ήταν η πιο μακροχρόνια μάχη και μια από τις πιο αιματηρές στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο.

Τόσο για την Γαλλία όσο και για την Γερμανία αντιπροσωπεύει την φρίκη του πολέμου, παρόμοια με τη μάχη του Σομμ που την ακολούθησε τον ίδιο χρόνο.

Η μάχη του Βερντέν αποτέλεσε σύμβολο για το γαλλικό έθνος. Η επιτυχία του αμυντικού συστήματος των χαρακωμάτων οδήγησε στην ίδρυση της κατοπινής οχυρωματικής Γραμμής Μαζινό κατά μήκος των γαλλογερμανικών συνόρων.

Η αμυντική αυτή διάταξη όμως αποτέλεσε κύριο παράγοντα της αδυναμίας της Γαλλίας να αντιμετωπίσει τη γερμανική εισβολή του 1940.