ΚΟΣΜΟΣ

Guardian για επιστροφή Γλυπτών Παρθενώνα: «Τα Μάρμαρα είναι σαν τα Διαμάντια του Στέμματος»

Guardian για επιστροφή Γλυπτών Παρθενώνα: «Τα Μάρμαρα είναι σαν τα Διαμάντια του Στέμματος»
AP Photo/Kirsty Wigglesworth

Σαφή στήριξη στην Ελλάδα αναφορικά με το αίτημά για επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα παρέχει με μακροσκελές άρθρο του στον Guardian ο Βρετανός αρθρογράφος, Σάιμον Τζένκινς, παίρνοντας θέση για το διπλωματικό ατόπημα  του Βρετανού πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ. 

Μάλιστα δεν διστάζει να χαρακτηρίσει παιδί τον Ρίσι Σούνακ ,σε ό,τι αφορά τη συμπεριφορά του, ενώ παρομοιάζει τον Παρθενώνα και τα Μάρμαρα με τα Διαμάντια του Στέμματος εξηγώντας πως για το λόγο αυτό θα πρέπει να δοθούν πίσω.

Σημειώνει μάλιστα ότι η «επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα θα μπορούσε πράγματι να αποτελέσει προηγούμενο και μάλιστα εξαιρετικό».

Στο άρθρο του ο Βρετανός αρθρογράφος αναφέρει μεταξύ άλλων:

«Η διαμάχη για τα μάρμαρα του Παρθενώνα είναι πέρα για πέρα ανόητη. Ο Ρίσι Σούνακ φωνάζει «δικά μου, δικά μου» σαν παιδί στην παιδική χαρά. Αρνείται ένα φλιτζάνι τσάι με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης γελάει. Το έθνος χασμουριέται - οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι πάνω από τους μισούς θα χαρούν να δουν τα μάρμαρα να επιστρέφουν και λίγο πάνω από το 20% θέλουν να παραμείνουν. Κάθε πολιτισμένος Βρετανός γνωρίζει ότι πρέπει να εκτεθούν εκεί που ανήκουν - στην πρώην σπίτι τους, την Αθήνα. Αλλά τι πλάκα έχει να σκέφτεται κανείς έξυπνους λόγους για τους οποίους αυτό δεν πρέπει να συμβεί ποτέ.

Η προσπάθεια του Σούνακ να γίνει καθημερινά πρωτοσέλιδο γίνεται μέρα με τη μέρα όλο και πιο ξέφρενη. (...) Η αναφορά του Μητσοτάκη ότι τα Γλυπτά είναι σαν τη Μόνα Λίζα κομμένη στη μέση ίσως να είναι υπερβολική. Αλλά όπως γνωρίζει κάθε επισκέπτης στην Ελλάδα, αυτό που για τη Βρετανία είναι μια βαρετή διαμάχη, για τους Έλληνες είναι ένα μεγάλο παράπονο που δεν λέει να φύγει. Πρόκειται για μια ασύμμετρη διαμάχη.


Για να συνεχίσει: «Φυσικά, η Βρετανία έχει τον νόμιμο τίτλο των αγαλμάτων, αλλά οι νόμοι μπορούν να αλλάξουν. Βέβαια ο Λόρδος Έλγιν πιθανότατα τα έσωσε από την καταστροφή, αν και αργότερα υπέστησαν ζημιές κατά τον καθαρισμό. Φυσικά ο επαναπατρισμός τους μπορεί να αποτελέσει προηγούμενο, αν θέλετε να το κάνετε, αλλά όχι αν δεν θέλετε. Είναι αλήθεια ότι περισσότεροι άνθρωποι βλέπουν τα Μάρμαρα στο Λονδίνο απ' ό,τι στην Αθήνα, αλλά δεν τα βλέπουν ολοκληρωμένα. Και λοιπόν; Δεν θα μεταφέρουμε τις πυραμίδες στο Λονδίνο για να έχουμε μεγαλύτερο θέαμα.

Το θέμα των μαρμάρων αφορά απλά την ακεραιότητα μιας από τις μεγαλύτερες καλλιτεχνικές συνθέσεις της Ευρώπης. Τα αγάλματα αυτά προέρχονται από την πηγή του ευρωπαϊκού πολιτισμού στην πιο διαμορφωτική του στιγμή, τον 5ο αιώνα π.Χ. Αυτή η πηγή βρισκόταν στην Ακρόπολη της Αθήνας, ατενίζοντας το ηλιόλουστο Αιγαίο με μάρμαρο από το παρακείμενο βουνό, και όχι φυλακισμένη σε μια κρύα, γκρίζα αίθουσα στο Μπλούμσμπερι (...).

Η επιστήμη θα μπορούσε να αναπαράγει ικανοποιητικά τα μάρμαρα του Παρθενώνα τόσο στην Αθήνα όσο και στο Λονδίνο. Αλλά για τους Έλληνες -πολύ περισσότερο από κάθε Βρετανό- πρόκειται πράγματι για αυθεντικότητα.

Ο Παρθενώνας είναι ο προγονικός τους ναός και τα μάρμαρα τα κοσμήματα του στέμματός τους. Τα θέλουν πολύ πίσω. Και σίγουρα μια καλλιεργημένη χώρα όπως η Βρετανία θα έπρεπε να έχει την αξιοπρέπεια να τους τα δώσει. Έχει τη δύναμη να αποκαταστήσει την ακεραιότητα αυτής της εκπληκτικής σύνθεσης στη χώρα της δημιουργίας της. Αντ' αυτού, αυτοεξευτελίζεται με το να παρεξηγείται για ένα φλιτζάνι τσάι.

Η ανάμειξη της αυτοκρατορίας σε αυτά τα επιχειρήματα σπάνια βοηθάει. Αλλά μια μετα-ιμπεριαλιστική αλαζονεία έχει παρεισφρήσει στη συζήτηση για τα Μάρμαρα. Η κυβέρνηση της Βρετανίας λέει στον υπόλοιπο κόσμο: μπορεί να πήρατε πίσω την ανεξαρτησία σας, αλλά δεν παίρνετε τα πράγματά σας. Εσείς οι Έλληνες, φαίνεται να λέει, ήσασταν πολύ αδύναμοι για να σταματήσετε τους Οθωμανούς να δώσουν τα μάρμαρά σας, οπότε αυτό είναι σκληρό για εσάς. Η Βρετανία μπορεί να μην έχει την αυτοκρατορία της, αλλά έχει τον απόηχο μιας αυτοκρατορίας στο απαραβίαστο και το «παγκόσμιο πλαίσιο» του Βρετανικού Μουσείου της. Πείτε λοιπόν στους Έλληνες ότι πρέπει να είναι περήφανοι που βλέπουν τα κειμήλιά τους να βρίσκονται δίπλα στα καλύτερα της Αφρικής και της Ασίας. Θα πρέπει να ευχαριστήσουν τους Βρετανούς φορολογούμενους που μπορούν να τα δουν δωρεάν. (...)

Κανένα από αυτά τα εκατομμύρια αντικείμενα δεν δημιουργήθηκε για να κλειδωθεί στο διηνεκές σε ένα υπόγειο του Λονδίνου. Τα περισσότερα κατασκευάστηκαν σε μακρινές χώρες, οι πολίτες των οποίων θα μπορούσαν να είναι περήφανοι να τα εκθέσουν δημοσίως. Δεν υπάρχει τίποτα ιερό σε ένα μουσείο. Είναι ένα αφύσικο μέρος για να αφήσει κανείς χιλιάδες αντικείμενα παγωμένα στο χρόνο και στον τόπο, ευάλωτα στην κλοπή και τη φθορά.

Οι τοίχοι των μουσείων καταρρέουν πλέον ιδεολογικά αν όχι και φυσικά. Η Γαλλία έχει ένα σημαντικό πρόγραμμα επαναπατρισμού αυτοκρατορικών αντικειμένων, είτε λεηλατημένων είτε όχι. Το ίδιο και η Γερμανία. Παρά τις ανησυχίες για την ασφάλεια, τα αφρικανικά χάλκινα επιστρέφουν στην Αφρική, τα κεραμικά στη νοτιοανατολική Ασία, οι φυλετικοί θησαυροί στην Πολυνησία. Αυτό δεν σημαίνει τον θάνατο του Λούβρου.

Ο διευθυντής του Victoria & Albert, Τρίστραμ Χαντ, πρότεινε αυτή την εβδομάδα μια μεταρρύθμιση του νόμου του 1983 για την εθνική κληρονομιά, ο οποίος προς το παρόν περιορίζει ορισμένα μουσεία από το να δώσουν πίσω θησαυρούς. (...) Η αλήθεια είναι ότι τα περισσότερα μουσεία έχουν πάρα πολλά πράγματα, πάρα πολλά. Θα πρέπει να τα διανείμουν στον υπόλοιπο κόσμο. Η επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα θα μπορούσε πράγματι να αποτελέσει προηγούμενο, και μάλιστα εξαιρετικό», καταλήγει.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ