ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Κοτζιάς-Ντιμιτρόφ παίρνουν πάνω τους τη διαπραγμάτευση - ανάβει στην πΓΔΜ η συζήτηση για δημοψήφισμα

Κοτζιάς-Ντιμιτρόφ παίρνουν πάνω τους τη διαπραγμάτευση - ανάβει στην πΓΔΜ η συζήτηση για δημοψήφισμα
Νίκος Κοτζιάς - Νίκολα Ντιμιτρόφ (φωτογραφία αρχείου) EUROKINISSI/ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ

Οι δύο πανομοιότυπες επίσημες ανακοινώσεις που εκδόθηκαν από τα Υπουργεία Εξωτερικών Ελλάδας και Σκοπίων μετά τη συνάντηση που είχαν, χθες, στη Θεσσαλονίκη -σε προστατευμένο περιβάλλον μακριά από δημοσιογράφους και τηλεοπτικές κάμερες- ο Νίκος Κοτζιάς και ο ομόλογός του της πΓΔΜ, Ντιμιτρόφ, επιμελώς άφησαν την ταμπακιέρα ...εκτός.

Στα κείμενα επισημαίνεται, μεταξύ άλλων, ότι αμφότεροι οι υπουργοί θα «αναλάβουν ενεργότερο ρόλο στις συζητήσεις για να υπερβούν τη διαφορά στο θέμα του ονόματος» -διατύπωση που υποδηλώνει ακόμη και απευθείας διαπραγμάτευση των Νίκου Κοτζιά και Νίκολα Ντιμιτρόφ με τον Μάθιου Νίμιτς εφόσον κάτι τέτοιο κριθεί απαραίτητο.

Προαναγγέλλεται, επίσης, συνάντηση των δύο πρωθυπουργών, εφόσον, βεβαίως, -όπως επισημαίνουν καλά πληροφορημένες πηγές- προηγουμένως είτε έχει υπάρξει πρόοδος στις συνομιλίες είτε έχουν γίνει κινήσεις καλής θέλησης, π.χ. μετονομασία του αεροδρομίου των Σκοπίων.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, τόσο η συνάντηση με τον Νίκολα Ντιμιτρόφ όσο και εκείνη, δύο ημέρες νωρίτερα, με τον αναπληρωτή πρωθυπουργό της πΓΔΜ, Μπουγιάρ Οσμάνι, ήταν προπαρασκευαστικού χαρακτήρα ενόψει εκείνης που θα έχουν στις 17 Γενάρη στη Νέα Υόρκη οι διαπραγματευτές των δύο πλευρών με τον ειδικό διαμεσολαβητή του ΟΗΕ, Μάθιου Νίμιτς, την οποία, μάλιστα, επισήμως ανακοίνωσε, αργά χθες, το Τμήμα Πολιτικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών με σχετικό τουίτ.

Δημοψήφισμα στα Σκόπια;

Την ίδια ώρα, αίσθηση προκαλούν αφενός τα όσα είπε ο Οσμάνι σε συνέντευξή του σε τηλεοπτικό σταθμό της πΓΔΜ μιλώντας για τις συζητήσεις που είχε στην Αθήνα, ότι, δηλαδή, η Ελλάδα αποδέχεται ονομασία που θα περιέχει τον όρο ‘Μακεδονία’, αφετέρου τα όσα ακούγονται περί δημοψηφίσματος στα Σκόπια με ερώτημα που θα θέτει εμμέσως το θέμα της ονομασίας, φερειπείν «Επιθυμείτε ν’ αλλάξει το όνομα της χώρας προκειμένου αυτή να ενταχθεί σε Ε.Ε. και ΝΑΤΟ;»

Η περί το δημοψήφισμα συζήτηση έχει ‘ανάψει’ στον Τύπο της πΓΔΜ. Χαρακτηριστικές είναι, για παράδειγμα, οι εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις που εκφράζουν οι Μπράνκο Γκέροσκι και Πάντε Κολεμισέφσκι, πολιτικός σχολιαστής ο πρώτος και διευθυντής ο δεύτερος των εφημερίδων Σλομπόντεν Πέτσατ και Νόβα Μακεντόνια αντίστοιχα.

Ο μεν Γκέροσκι υποστηρίζει ότι «η ιδέα ενός δημοψηφίσματος αυτή τη στιγμή πρέπει να απορριφθεί αμέσως». Υπενθυμίζει τη δήλωση Οσμάνι περί συναίνεσης στην Ελλάδα για συμπερίληψη του όρου ‘Μακεδονία’ σε σύνθετη ονομασία, αισιοδοξεί για θετική έκβαση των διαπραγματεύσεων, αισιοδοξία που πηγάζει -όπως υποστηρίζει- από το γεγονός ότι Σκόπια, Αθήνα και διεθνής κοινότητα είναι έτοιμα για win-win λύση έτσι ώστε «αφενός να μην αμφισβητείται η ‘μακεδονική’ ταυτότητα αφετέρου να ικανοποιείται η Ελλάδα από τη σαφή διάκριση μεταξύ του δικού μας ονόματος μας και εκείνου που για τους Έλληνες έχει διαφορετική ιστορική και πολιτική σημασία», και καταλήγει λέγοντας «τώρα είναι η ώρα για υπεύθυνες, σοφές και θαρραλέες πολιτικές αποφάσεις. Όχι για λαϊκισμό. Οι πολιτικοί στα Σκόπια και την Αθήνα είναι έτοιμοι γι’ αυτήν την ιστορική δέσμευση και πρέπει να βοηθηθούν».

Ο Κολεμισέφσκι, από την άλλη, τάσσεται με θέρμη υπέρ της διεξαγωγής δημοψηφίσματος. Οι νόμοι της ‘Μακεδονίας’, γράφει, επιτρέπουν στους πολίτες ν’ αλλάξουν, εφόσον το επιθυμούν, το όνομα ή το επίθετό τους. Ακόμη και το όνομα του ανήλικου παιδιού τους μπορούν οι γονείς ν’ αλλάξουν κατόπιν σχετικού τους αιτήματος. Δεν μπορούν, όμως, δίχως τη δική του συναίνεση, να το πράξουν από το το 10ο έτος της ηλικίας του και μετά. Και καταλήγει σημειώνοντας: «Αν λοιπόν απαιτείται η συγκατάθεση ενός παιδιού 10 ετών το ίδιο απαιτείται και για ν’ αλλάξει το όνομα του κράτους. Πολύ περισσότερο αφής στιγμής το κράτος δεν είναι ένα δεκάχρονο παιδί».

Εν Αθήναις

Στην Αθήνα, εν τω μεταξύ, ο πρωθυπουργός με επιστολή του στον αρχιεπίσκοπο έσπευσε να χαμηλώσει τους τόνους μετά τα σκληρά σχόλια κύκλων του ΥΠΕΞ για τη στάση της εκκλησίας στο Σκοπιανό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης κάλεσε την κυβέρνηση να σταματήσει τη «μυστική διπλωματία», ενώ ο Πάνος Καμμένος δημιούργησε ερωτηματικά για την τελική του θέση. «Δεν εκχωρούμε τον ελληνικό όρο “Μακεδονία”. Υπάρχουν σλαβικοί όροι, όπως Βαρντάρσκα, που μπορούν να χρησιμοποιήσουν και οι οποίοι δεν περιέχουν τον όρο Μακεδονία και τους οποίους αποδεχόμαστε» είπε και συμπλήρωσε: «Ούτε new (νέα), ούτε upper (άνω) Μακεδονία».

ΔΗΜΟΦΙΛΗ