ΚΟΣΜΟΣ

Σύνοδος Κορυφής: Η ΕΕ σε «υπαρξιακή» μάχη με την Πολωνία για το Κράτος Δικαίου

Σύνοδος Κορυφής: Η ΕΕ σε «υπαρξιακή» μάχη με την Πολωνία για το Κράτος Δικαίου
Olivier Hoslet, Pool Photo via AP

«Έτοιμος για διάλογο», εμμένοντας ωστόσο ταυτόχρονα στα περί εκβιασμού, προσήλθε ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, Ματέους Μοραβιέτσκι, στις εργασίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, όπου και μεταφέρεται ο «ανοιχτός πόλεμος» ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Βαρσοβία ως προς την υπεροχή του ευρωπαϊκού έναντι του εθνικών δικαίων. Με την Πολωνία συντάσσεται ο Ούγγρος πρωθυπουργός, Βίκτορ Όρμπαν, προκαλώντας σταθερά την ΕΕ.

Το ζήτημα του κράτους Δικαίου στην Πολωνία πρόκειται να τεθεί επί τάπητος κατά τη διάρκεια του δείπνου εργασίας των Ευρωπαίων ηγετών.

Μετά τις κατηγορίες για «εκβιασμό» που εκτόξευσε ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ματέους Μοραβιέτσκι από το βήμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την περασμένη Τρίτη, αναμένεται ότι σήμερα θα απευθυνθεί με πιο ήπιους τόνους στους Ευρωπαίους ηγέτες για να εξηγήσει τη θέση της χώρας του.

Διπλωματικές πηγές υπογράμμιζαν, ωστόσο, ότι η Πολωνία με την απόφαση του Συνταγματικού της Δικαστηρίου της αμφισβητεί τις ίδιες τις Συνθήκες της ΕΕ και όχι απλώς τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της ΕΕ. Εξ ου και οι χώρες της Benelux (Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο) ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την ενεργοποίηση του μηχανισμού αιρεσιμότητας που προβλέπει ο νέος κανονισμός για το κράτος Δικαίου.

Σαφής ήταν ο Ολλανδός πρωθυπουργός, Μαρκ Ρούτε, ο οποίος τόνισε προσερχόμενος στην εργασίας της Συνόδου Κορυφής ότι «πρέπει να φανούμε σκληροί με την Πολωνία».

Ο ίδιος τόνισε ότι για να εκταμιευθούν χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης προς την Πολωνία, η χώρα θα πρέπει πρώτα να πάρει τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσει την ανεξαρτησία του δικαστικού της συστήματος. «Πρέπει να είμαστε σκληροί, αλλά το ζήτημα είναι πώς θα φτάσουμε εκεί» επισήμανε.

Ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου, Ζαν Άσελμπορν, είχε επίσης προειδοποιήσεις εν όψει της Συνόδου Κορυφής πως το τέλος του κράτους δικαίου θα σημάνει το τέλος της Ευρώπης.

«Η Ευρώπη δεν θα δεχθεί το τέλος του κράτους Δικαίου. Η Ευρώπη θα πεθάνει από μία τέτοια εξέλιξη [...] η Ευρώπη έχει οικοδομηθεί με βάση την δημοκρατία την ελευθερία, τον σεβασμό και το κράτος δικαίου» είχε υπογραμμίσει μιλώντας στους δημοσιογράφους.

Από πλευράς της, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επισήμανε προσερχόμενη στη Σύνοδο Κορυφής ότι μίλησε αναλυτικά στο Ευρωκοινοβούλιο όσον αφορά το κράτος Δικαίου στην Πολωνία και το ερώτημα είναι η ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος στην Πολωνία. «Δεν είναι κάτι καινούριο, είναι μία διαδικασία σε εξέλιξη, αλλά με τη νέα απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, έχει λάβει νέα διάσταση» ανέφερε για να διαμηνύσει:

«Όλοι πρέπει να αναλάβουμε ευθύνη όταν έχει να κάνει με την προστασία των θεμελιωδών αξιών μας».

Επισημαίνεται ότι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Νταβίντ Σασόλι, ζήτησε χθες, Τετάρτη, από τις νομικές υπηρεσίες να κινηθούν νομικά κατά της Κομισιόν για την μη ενεργοποίηση του μηχανισμού αιρεσιμότητας στο φλέγον ζήτημα της Πολωνίας.

Ο κανονισμός για την αιρεσιμότητα που προβλέπει την αναστολή των κοινοτικών κονδυλίων προς μία χώρα που δεν σέβεται τους κανόνες του κράτους Δικαίου εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2020. Η εφαρμογή του μηχανισμού στρέφεται κατά της Πολωνίας και της Ουγγαρίας που βρίσκονται στο στόχαστρο των Βρυξελλών για παραβιάσεις του κράτους δικαίου και την ανεπαρκή αντιμετώπιση της διαφθοράς.

Ματέους Μοραβιέτσκι: Έτοιμος για διάλογο, αλλά...

Από τις Βρυξέλλες ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ματέους Μοραβιέτσκι, δήλωσε «έτοιμος για διάλογο», καταγγέλλοντας παράλληλα «την πίεση του εκβιασμού».

«Δεν θα ενεργήσουμε υπό την πίεση του εκβιασμού, αλλά είμαστε έτοιμοι για διάλογο [...] Βεβαίως θα συζητήσουμε για τον τρόπο διευθέτησης των διαφορών» δήλωσε ο Πολωνός πρωθυπουργός έπειτα από συνάντηση που είχε με τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και ενώ θα ακολουθούσε συνομιλία με την απερχόμενη καγκελάριο της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ.

Κατά την διάρκεια της συνάντησης, ο πρόεδρος της Γαλλίας «εξέφρασε τις ανησυχίες του για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί από την απόφαση του πολωνικού Συνταγματικού Δικαστηρίου», σύμφωνα με την γαλλική προεδρία. «Κάλεσε τον ομόλογό του να αρχίσει διάλογο με την Κομισιόν για να βρεθεί μία λύση συμβατή με τις αρχές και τους κοινούς μας κανόνες».

Προκαλεί σταθερά ο Βίκτορ Όρμπαν

Συντασσόμενος με την Βαρσοβία στην σύγκρουσή της με τις Βρυξέλλες για την υπεροχή του ευρωπαϊκού Δικαίου έναντι των εθνικών δικαίων, ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, δήλωσε από πλευράς του στους δημοσιογράφους:

«Το γεγονός είναι ξεκάθαρο: Η υπεροχή του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν υπάρχει καθόλου στην συνθήκη [της Ευρωπαϊκής Ενωσης]. Οι Πολωνοί έχουν δίκιο για το θέμα. Το εθνικό Δίκαιο έχει την υπεροχή» είπε και χαρακτήρισε «γελοία» την ιδέα της επιβολής κυρώσεων κατά της Πολωνίας.

«Αυτό που συμβαίνει εδώ είναι ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί παραβλέπουν τα δικαιώματα του εθνικού Κοινοβουλίου και της εθνικής κυβέρνησης και τροποποιούν την συνθήκη χωρίς να έχουν οποιαδήποτε νομιμοποιημένη εξουσία να το κάνουν» υποστήριξε ο Βίκτορ Όρμπαν προσερχόμενος στις εργασίες της Συνόδου Κορυφής.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ