Το τηλεσκόπιο Webb έδειξε τον πλανήτη Ουρανό όπως δεν τον είχαμε δει ποτέ ξανά

Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb φωτογράφησε τον πλανήτη Ουρανό όπως δεν τον έχει δει ξανά ανθρώπινο μάτι. Στις εικόνες του φαίνονται οι συνήθως κρυμμένοι δακτύλιοι, τα φεγγάρια, ο καιρός και η ατμόσφαιρα του παγωμένου γίγαντα – όπως αποκαλούνται ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας.

Τα παραπάνω χαρακτηριστικά δεν υπήρχαν στην πρώτη κοντινή λήψη του πλανήτη το 1986, όταν πέρασε από εκεί το Voyager 2. Μέσα από την κάμερα του διαστημικού σκάφους, η οποία έβλεπε το ηλιακό σύστημα στο ορατό φως, ο Ουρανός φαινόταν να είναι ένας φωτεινός μπλε κόσμος.

Όμως το Webb, που βλέπει το σύμπαν μέσω του υπέρυθρου φωτός που είναι αόρατο στο ανθρώπινο μάτι, κατέγραψε όλες τις πτυχές που συχνά λείπουν από τις εικόνες άλλων τηλεσκοπίων, αποκαλύπτοντας τη δυναμική φύση του πλανήτη.

Οι συνήθως αχνοί εσωτερικοί και εξωτερικοί δακτύλιοι του Ουρανού λάμπουν στην τελευταία εικόνα, ενώ εννέα από τα 27 γνωστά φεγγάρια του Ουρανού διακρίνονται επίσης ως μπλε κουκκίδες. Οι δορυφόροι του Ουρανού έχουν πάρει τα ονόματά τους από χαρακτήρες των έργων του Σαίξπηρ και στη φωτογραφία διακρίνονται οι Ροζαλίντα, Πακ (ή Πουκ σε παλαιότερες εκδοχές), Μπελίντα, Δυσδαιμόνα, Κρεσίντα, Μπιάνκα, Πόρσια, Ιουλιέτα και Περντίτα.

Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της νέας εικόνας είναι το εποχιακό λευκό κάλυμμα του βόρειου πόλου του Ουρανού, το οποίο βρίσκεται στο επίκεντρο καθώς ο πόλος δείχνει προς τον ήλιο κατά τη διάρκεια της προσέγγισης του πλανήτη στο ηλιοστάσιο, που αναμένεται να συμβεί το 2028.

Οι ασυνήθιστες εποχές του Ουρανού

Ο Ουρανός είναι ένας ασυνήθιστος κόσμος που περιστρέφεται στο πλάι με κλίση 98 μοιρών, πράγμα που σημαίνει ότι ο παγωμένος πλανήτης βιώνει τις εποχές με ακραίο τρόπο.

Ένα έτος στον Ουρανό διαρκεί περίπου 84 γήινα έτη, και για περίπου το ένα τέταρτο του ουρανικού έτους, ο ήλιος λάμπει απευθείας πάνω από έναν από τους πόλους του πλανήτη, πράγμα που σημαίνει ότι το άλλο μισό του Ουρανού βιώνει έναν σκοτεινό χειμώνα που διαρκεί 21 γήινα έτη.

Καταιγίδες μπορούν επίσης να παρατηρηθούν κοντά και κάτω από το πολικό κάλυμμα στην ατμόσφαιρα του Ουρανού. Οι αστρονόμοι θέλουν να προσδιορίσουν ποιες εποχικές και μετεωρολογικές δυνάμεις επηρεάζουν τις καταιγίδες, οι οποίες θα μπορούσαν να αποκαλύψουν πληροφορίες για την πολύπλοκη ατμόσφαιρα του Ουρανού.

Ενώ ένας χρόνος στον Ουρανό μπορεί να διαρκέσει δεκαετίες από τη δική μας οπτική γωνία, μια μέρα στον Ουρανό περνάει πολύ γρήγορα, καθώς διαρκεί μόνο περίπου 17 ώρες. Η γρήγορη περιστροφή του πλανήτη καθιστά τον εντοπισμό καταιγίδων και άλλων ατμοσφαιρικών χαρακτηριστικών στον Ουρανό πολύ δύσκολο, επειδή φαίνεται να μετακινούνται μέσα σε λίγα λεπτά.

Το Voyager 2 είναι το μόνο διαστημικό σκάφος που έχει πετάξει κοντά στον Ουρανό και τον Ποσειδώνα, στην άκρη του ηλιακού μας συστήματος, πράγμα που σημαίνει ότι πολλά μυστήρια γύρω από τους παγωμένους γίγαντες παραμένουν ανεξήγητα.

Με πληροφορίες από: Uranus’ hidden rings and unusual features shine in new Webb image by Ashley Strickland, CNN