Πώς η ελληνική κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει το άτακτο Brexit

Από το εμπόριο, τη ναυτιλία, τον τουρισμό, την παιδεία και την εκπαίδευση, ακόμη και μέχρι την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, ιδιαιτέρως σε περιοχές όπου τελευταία υπάρχει ιδιαίτερη κινητικότητα. Επίσης, με βάσει τη συγκυρία, το Brexit ενδέχεται να επηρεάσει και τα ανοικτά μέτωπα της χώρας, ιδίως τώρα που οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται σε ασταθές περιβάλλον, όπως και οι τουρκοκυπριακές.

Για το σκοπό αυτό έχει δημιουργηθεί ένα επιτελείο στο ΥΠΕΞ που στόχο έχει να δημιουργήσει έναν οδικό χάρτη προετοιμασίας για παν ενδεχόμενο, το οποίο ονομάζει «εθνικό σχέδιο αντιμετώπισης no deal Brexit». Στο σχέδιο αυτό αναλύεται το πολιτικό περιβάλλον που έχει δημιουργηθεί, κάνοντας σαφές ότι η εκλογή του νέου πρωθυπουργού της Μεγάλης Βρετανίας Μπορις Τζόνσον φέρνει το ενδεχόμενο άτακτης εξόδου του ΗΒ από την ΕΕ πιο κοντά.

Μέσα από το σχέδιο αναλύεται λεπτομερώς το τι ισχύει στην περίπτωση ενός άτακτου Brexit για την Ελλάδα και ποιους αφορά. Για αυτό και επισημαίνονται τα εξής:

«H προοπτική ενός no deal Brexit επιπλέον θα δοκιμάσει τα αντανακλαστικά και την ετοιμότητα της ελληνικής διοίκησης. Το μεγάλο εύρος συναρμοδιοτήτων των Υπουργείων και το πλήθος των τομέων που θα επηρεαστούν από μία τέτοια εξέλιξη θα απαιτήσουν ένα αποτελεσματικό διυπουργικό συντονισμό υπό την υποστηρικτική ομπρέλα του Υπουργείου Εξωτερικών και ένα σχέδιο δράσης με σαφές χρονοδιάγραμμα ενεργειών».

Ταυτόχρονα, γίνεται σαφές πως οι εμπορικοί και οι οικονομικοί δεσμοί της Ελλάδας με τη Μ. Βρετανία έχουν μακρά ιστορία και βαρύνουσας σημασίας.

Αυτό προκύπτει και από τα στοιχεία που υπάρχουν διαθέσιμα στις ελληνικές αρχές:

• Ο όγκος εμπορίου ανέρχεται στα 2,5 δισ. ευρώ.
• Ο αριθμός των Ελλήνων που απέκτησαν Αριθμό Κοινωνικής Ασφάλισης από το 2002 έως σήμερα ανέρχεται στους 115.000.
• Το 2018, βάσει στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, το Ηνωμένο Βασίλειο κατείχε την 11η θέση αναφορικά με τις εισαγωγές της Ελλάδας και την 8η θέση σχετικά με τις ελληνικές εξαγωγές.

• Οι εταιρείες που έχουν διευθυντή με ελληνική καταγωγή φθάνουν στο αριθμό των 38.000

• Οι φοιτητές που σπουδάζουν ετησίως στο Ηνωμένο Βασίλειο αριθμούν περίπου τους 10.000.

• Η Ελλάδα αποτελεί έναν από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς αναψυχής των Βρετανών αφού δέχεται κάθε χρόνο περίπου 2,5-3 εκατ. επισκέπτες.

• Το ΗΒ αποτελεί παγκόσμιο ναυτιλιακό κέντρο και η δραστηριότητα της ελληνικής ναυτιλίας στο ΗΒ είναι εξαιρετικά σημαντική. Περίπου 60 ελληνικές εταιρίες διαθέτουν γραφεία αντιπροσώπευσης στο Λονδίνο δραστηριοποιούμενα στη βρετανική και στη διεθνή αγορά.

Εμπόριο Αγαθών Ελλάδας – Ηνωμένου Βασιλείου

ΔΙΣ ΕΥΡΩ 2016 2017 2018

Εξαγωγές. 1,076 1,126 1,211

Εισαγωγές 1,231 1,185 1,368

Όγκος εμπορίου 2,307 2,311 2,579

Εμπορικό ισοζύγιο -0155 -0,059 -0,157

Σε δυο χρονικές περιόδους χωρίζεται το σχέδιο αντιμετώπισης

Το σχέδιο αντιμετώπισης χωρίζεται σε δύο χρονικές περιόδους: η πρώτη μέχρι τις 31 Οκτωβρίου και η δεύτερη μέχρι τέλος του χρόνου. Μέσα σε αυτά τα χρονικά περιθώρια πρέπει η ελληνική κυβέρνηση να έχει προετοιμάσει όλες τις απαιτούμενες κινήσεις που χρειάζονται.

Σύμφωνα με πληροφορίες από το ΥΠΕΞ, έχει εκπονηθεί ένα σχέδιο με συγκεκριμένες δράσεις και ενέργειες που απαιτούνται από τα συναρμόδια υπουργεία και αρχές της χώρας. Ανάμεσα σε αυτές τις προτεραιότητες περιλαμβάνονται:

• Προετοιμασία Νομοσχεδίου Υπουργείου Εργασίας για κοινωνική ασφάλιση Βρετανών στην Ελλάδα, που θα πρέπει όπως σημειώνεται να κατατεθεί εντός Σεπτεμβρίου προς ψήφιση από τη Βουλή. Στο νομοσχέδιο αυτό θα πρέπει να εξετασθεί και κατά πόσο μπορεί να συμπεριληφθούν και πρόνοιες για αποσπασμένους και εποχικούς εργαζομένους, για αναγνώριση πτυχίων και επαγγελματικών προσόντων και άλλα συναφή θέματα.
• Νομοσχέδιο για χρηματοπιστωτικά θέματα (Υπουργείο Οικονομικών, Τράπεζα Ελλάδος, Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς
• Ολοκλήρωση σχεδιασμού έκτακτης ανάγκης ΑΑΔΕ για το no deal για να εξασφαλισθεί απρόσκοπτη εισαγωγή προϊόντων και προσώπων σε σημεία εισόδου και εξόδου της χώρας σε συνεργασία με τα Υπουργεία Ανάπτυξης, Προστασίας του Πολίτη και Αγροτικής Ανάπτυξης.
• Εξασφάλιση εύρυθμης λειτουργίας Ελληνικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων
• Ενημέρωση όλων των πολιτών και ιδιωτικών φορέων για το Brexit και πώς θα πρέπει να προετοιμαστούν.

Στο δεύτερο χρονικά σκέλος του σχεδίου, αυτό δηλαδή που φτάνει μέχρι τέλος του χρόνου, προβλέπεται η σύνταξη στρατηγικού σχεδίου για την ενίσχυση των διμερών σχέσεων της Ελλάδας σε όλους τους τομείς. Και αυτό διότι η έξοδος του ΗΒ από την ΕΕ θα δημιουργήσει νέα δεδομένα για την Ελλάδα, την Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, σε μία ιδιαίτερα ευαίσθητη στιγμή για τις ελληνο-τουρκικές και τουρκο-κυπριακές σχέσεις.

Η χώρα επομένως θέλει να προασπίσει τα συμφέροντά της από το Brexit, καθώς η Ευρώπη εισέρχεται σε νέο περιβάλλον, άγνωστο αυτή τη φορά. Γι’ αυτό ο αναπληρωτής υπουργός εξωτερικών Μ. Βαρβιτσιώτης με συνεχείς συσκέψεις, ενέργειες που απαιτούνται από συναρμόδια υπουργεία και φορείς αλλά και ενημερώσεις του Μεγάρου Μαξίμου, όπως έγινε και χθες στο υπουργικό συμβούλιο, θωρακίζει τη χώρα από πιθανές αναταράξεις που ενδέχεται να δημιουργήσει η απόφαση των Βρετανών να αποχωρήσουν από την ευρωπαϊκή οικογένεια.