ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Αντζελίνα Τζολί: “Mην κατηγορείτε τους πρόσφυγες επειδή ζητούν μια καλύτερη ζωή”

REUTERS/Mohamed Azakir

Tον Σεπτέμβριο του 2015, η Πρέσβειρα Καλής Θέλησης του ΟΗΕ Αντζελίνα Τζολί συνυπέγραψε μια επιστολή στους The Times. Σε αυτή επικοινώνησε την ανθρωπιστική κρίση της προσφυγιάς αλλά και την επώδυνη αδυναμία των κρατών του κόσμου να εκτονώσουν μια κατάσταση που γεννάει πόνο και ξεριζωμό. Με αφορμή την επίσκεψη της στη Λέσβο των προσφυγικών ροών, θυμόμαστε τον δωρικό, ειλικρινή λόγο της.

“Σε καμία στιγμή στη σύγχρονη Ιστορία δεν υπήρξε μεγαλύτερη ανάγκη για να αντιμετωπίσουν οι ηγέτες του κόσμου τις συνέπειες αλλά και τα αίτια της παγκόσμιας προσφυγικής κρίσης.

Τίποτε δεν αποτυπώνει αυτή την αλήθεια περισσότερο από το θέαμα των προσφυγικών ροών που προσπαθούν να προσπελάσουν τα σύνορα της Ευρώπης προερχόμενοι από χώρες όπως το Ιράκ, το Αφγανιστάν και τη Συρία.

Ο πόλεμος στη Συρία έχει δημιουργήσει ένα κύμα ανθρώπινης οδύνης που έχει εξαπλωθεί σε ολόκληρη την περιοχή και ξεβράζεται στις ακτές της Ευρώπης.

Οι Σύροι διαφεύγουν από barrel bombs, χημικά όπλα, βιασμούς και σφαγές. Η χώρα τους έχει γίνει μια χώρα του θανάτου.

Δε θα έπρεπε να παραξενεύει κανέναν ότι αυτοί οι άνθρωποι που έχουν υπομείνει χρόνια πολέμου ή έχουν ζήσει σε άθλιες συνθήκες στα προσφυγικά στρατόπεδα παίρνουν τη μοίρα στα δικά τους χέρια.

Πόσοι ανάμεσα μας μπορούν να πουν με ειλικρίνεια ότι δεν θα έκαναν το ίδιο εάν ήμασταν αντιμέτωποι με το φόβο, εάν δεν είχαμε καμία ελπίδα, εάν βρισκόμασταν αντιμέτωποι με μια πασιφανή αδυναμία της διεθνούς πολιτικής σκηνής να δώσει τέλος σε αυτή τη διένεξη;

Ταυτιστήκαμε με τους Σύρους όταν θέλησαν πολιτική και οικονομική ελευθερία στη χώρα τους. Εξοργιστήκαμε όταν είδαμε τα οικογενειακά τους πορτρέτα μέσα στα βομβαρδισμένα σπίτια τους, όταν είδαμε εικόνες παιδιών καταπλακωμένα μέσα σε ερείπια και πόλεις που έπεφταν στα χέρια των εξτρεμιστών.

Είτε βρίσκονται στην Ευρώπη είτε οπουδήποτε αλλού, οι Σύροι πρόσφυγες αξίζουν τη συμπόνια μας.

Τις τελευταίες εβδομάδες ακούμε πολλά δημόσια πρόσωπα και αρκετούς πολιτικούς αρχηγούς να παίρνουν θέση για το ζήτημα, να καλωσορίζουν καραβάνια μεταναστών και να δεσμεύονται για τη στήριξη τους.

Για πρώτη φορά εδώ και χρόνια η προσφυγική κρίση κυριαρχεί στην ειδησεογραφία και είναι στο επίκεντρο κάθε πολιτικής συζήτησης.

Πρέπει να αρπάξουμε αυτή την ευκαιρία και να την εκμεταλλευτούμε ώστε να δώσουμε στους ανθρώπους να καταλάβουν, όχι μονάχα όσα συμβαίνουν στη Συρία, αλλά και τι σημαίνει παγκόσμια προσφυγική κρίση.

Προϋποθέτει όμως από εμάς τόσο την καρδιά όσο και το μυαλό μας, τόσο τη συνδρομή αλλά και τη διπλωματία μας, απαιτεί από εμάς να συγκεντρωθούμε όχι μόνο στο πως θα δράσουμε τώρα αλλά και στο τι θα κάνουμε για τα χρόνια που έρχονται.

Πρέπει να δεχθούμε κάποιες πολύ σκληρές αλήθειες. Η πρώτη από αυτές είναι να αποδεχθούμε ότι η ευθύνη μας να βοηθήσουμε δεν έχει να κάνει με την τυχαία γεωγραφική μας θέση αλλά με την ακλόνητη πίστη στις παγκόσμιες αρχές και αξίες των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Πρέπει να υπερβούμε τη θρησκεία, την κουλτούρα, την εθνικότητα που κουβαλάει ο κάθε ένας από εμάς. Δεν πρέπει να πέφτουμε θύμα των πιο φτωχών συναισθημάτων, αντιθέτως οφείλουμε να σταθούμε αντάξιοι των υψηλότερων ιδανικών.

Κάθε κράτος στον κόσμο, όχι μόνο στην Ευρώπη, πρέπει να είναι κομμάτι της λύσης.

Δεύτερη αλήθεια είναι ότι τα νούμερα των προσφυγικών ροών που αυτή τη στιγμή καταφθάνουν στην Ευρώπη δημιουργούν πολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές και προκλήσεις σε θέματα ασφαλείας στα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Δεν μπορούμε να μείνουμε αδιάφοροι απέναντι σε αυτή την αλήθεια. Είναι μια πραγματικότητα που δείχνει την τεράστια ευθύνη που έχουν οι κυβερνήσεις των κρατών της Ευρώπης ώστε από τη μία να βρουν πόρους για να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τα εσωτερικά προβλήματα και από την άλλη να αποκαταστήσουν τους πρόσφυγες.

Οι γείτονες χώρες της Συρίας έχουν αντέξει πολλά περισσότερα, έχουν ανταποκριθεί με γενναιοδωρία και χρειάζονται όση βοήθεια μπορεί να τους δοθεί.

Κάθε κυβέρνηση, σε κάθε χώρα, πρέπει να δημιουργήσει ένα σαφές πλάνο δράσης για να ανταπεξέλθει στο διεθνές αυτό πρόβλημα, χωρίς να αγνοήσει τους πολίτες της.

Τρίτον, αυτή την ώρα του κατεπείγοντος, θα πρέπει να μπορούμε να διακρίνουμε τη διαφορά ανάμεσα στους οικονομικούς μετανάστες που προσπαθούν να ξεφύγουν από τη φτώχεια, και τους πρόσφυγες που δραπετεύουν από τον πόλεμο για να κερδίσουν τη ζωή τους.

Όσοι δραπετεύουν από αυτές τις τραγικές συνθήκες αξίζουν το σεβασμό, πρέπει να τους αναγνωρίζουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα τους, να κατανοούμε τις ανάγκες τους και να αντεπεξέλθουμε σε αυτές.

Δεν πρέπει να στιγματίζουμε κανέναν επειδή αποζητά μία καλύτερη ζωή.

Όμως, οι πρόσφυγες πρέπει να διασωθούν από το θάνατο και τα δικαιώματα τους προστατεύοντας από το παγκόσμιο δίκαιο. Για αυτό και είναι σημαντικό τα κράτη να έχουν στη διάθεση τους τους μηχανισμούς εκείνους που θα διακρίνουν και θα δίνουν προτεραιότητα και προστασία πρωτίστως σε αυτούς που το χρειάζονται.

Επιπλέον, όσο και αν ανοίξουμε την αγκαλιά μας στους πρόσφυγες, το πρόβλημα θα κορυφώνεται όσο υπάρχει ο πόλεμος στη Συρία.

Δεν μπορούμε να βγούμε από την κρίση κάνοντας δωρεές. Δεν λύνουμε το πρόβλημα καλωσορίζοντας τους πρόσφυγες. Πρέπει να αναζητήσουμε τη διπλωματική επίλυση αυτού του πολέμου.

Είναι επώδυνο ότι από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος στη Συρία δεν έχει υπάρξει ούτε μια μία αποστολή από τα Ηνωμένα Έθνη στην περιοχή, κάτι που αρκετοί από εμάς θα θεωρούσαμε προϋπόθεση στην αναζήτηση λύσης.
Η ειρηνευτική πρωτοβουλία που ξεκίνησε στη Γενεύη τέσσερα χρόνια πριν, ξεθύμανε.

Τέλος, πρέπει να σταθούμε απέναντι στο μέγεθος του προβλήματος, να το αναγνωρίσουμε ως ένα μόνο κομμάτι μιας γενικευμένης κρίσης στην παγκόσμια διακυβέρνηση.

Περισσότερα από 60 εκατομμύρια ανθρώπων έχουν εξαναγκαστεί να εγκαταλείψουν με βία τις χώρες τους τα τελευταία δέκα χρόνια. Είναι ένα μέγεθος που καμία ανθρωπιστική οργάνωση δεν μπορεί να αντιμετωπίσει.

Το πρόβλημα είναι συστημικό και δείχνει την αδυναμία μας να αντιμετωπίσουμε της κρίσης. Τίποτα δεν είναι πιο εύγλωττο για την κατάσταση του κόσμου σήμερα από τα καραβάνια των ανθρώπων που περνάνε σύνορα.

Έχει φτάσει η στιγμή να επινοήσουμε μακροπρόθεσμες λύσεις και να ομολογήσουμε ότι είναι ευθύνη των κυβερνήσεων, όχι των προσφύγων, να δώσουν απαντήσεις.

Αυτή δεν είναι η πρώτη προσφυγική κρίση με την οποία βρισκόμαστε αντιμέτωποι και δεν θα είναι η τελευταία.

Από την Ευρώπη μέχρι την Αμερική, από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι και τον εμφύλιο της Γιουγκοσλαβίας στα 90s, οι χώρες μας έχουν χτιστεί τείνοντας χείρα βοηθείας στους πρόσφυγες.

Το πώς θα αντιδράσουμε τώρα θα επιβεβαιώσει τι είδους χώρες έχουμε δημιουργήσει και θα καταδείξει το βάθος του ανθρωπισμού και τη δύναμη των δημοκρατιών μας."

ΔΗΜΟΦΙΛΗ

× Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies. Με τη χρήση αυτού του ιστότοπου, αποδέχεστε τους Όρους Χρήσης