Στη δημοσιότητα μοναδικά τεκμήρια για την ιστορία του Φράγματος του Μαραθώνα
Πώς έπιναν νερό οι Αθηναίοι πριν από το Φράγμα του Μαραθώνα; Γιατί η σύμβαση του ελληνικού κράτους με την αμερικανική εταιρεία ULEN εξελίχθηκε σε μια πραγματική περιπέτεια; Με ποιον τρόπο η κατασκευή της τεχνητής λίμνης και του Φράγματος του Μαραθώνα συνέβαλε στην ανάπτυξη της αθηναϊκής κοινωνίας; Άραγε, πού βρίσκονταν τα πρώτα αναβρυτήρια που τοποθέτησε η Ελληνική Εταιρεία Υδάτων στην Αθήνα;
90 ολόκληρα χρόνια έχουν περάσει από τα Εγκαίνια των σπουδαίων έργων κατασκευής του Φράγματος και της τεχνητής Λίμνης του Μαραθώνα (1929-2019) και όμως, από τότε μέχρι σήμερα, το σπουδαίο αυτό έργο συνεχίζει να εντυπωσιάζει και να εξάπτει το ενδιαφέρον και την περιέργειά των κατοίκων της Αττικής - και όχι μόνο.
Τώρα χάρη στην ΕΥΔΑΠ μας δίνεται η μοναδική ευκαιρία να κάνουμε ένα νοητό ταξίδι στον χρόνο. Με αφετηρία το 1929 και μέσα από μοναδικά τεκμήρια, αδημοσίευτο φωτογραφικό υλικό από τον περασμένο αιώνα και μεταξύ άλλων, χάρη σε ένα 3D/VR βίντεο αναπαράσταση της κατασκευής του Φράγματος του Μαραθώνα, αποκτούμε πρόσβαση σε πολύτιμες ιστορικές πληροφορίες και ταξιδεύουμε από το χθες στο σήμερα.
Το Ιστορικό Αρχείο της ΕΥΔΑΠ «αποκαλύπτεται»
Αφορμή για να «σκαλίσουμε» το παρελθόν και να αναφερθούμε στην ιστορία του Φράγματος και της τεχνητής Λίμνης του Μαραθώνα, στάθηκε το γεγονός ότι μέσα από την Επετειακή Έκθεση «Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ: 90 ΧΡΟΝΙΑ ΦΡΑΓΜΑ ΜΑΡΑΘΩΝΑ», η ΕΥΔΑΠ αποφάσισε να παρουσιάσει για πρώτη φορά στο κοινό -και μάλιστα, με είσοδο ελεύθερη- τεκμήρια από το Ιστορικό της Αρχείο, δίνοντάς έτσι σε όλους την ευκαιρία να δουν από κοντά έγγραφα, όπως επιστολές, συμβάσεις, βιβλία που αφορούν στην ίδια τη σύγχρονη ιστορία και την εξέλιξη της ελληνικής πρωτεύουσας.
Η Επετειακή Έκθεση της ΕΥΔΑΠ για τα 90 χρόνια από την κατασκευή του Φράγματος του Μαραθώνα πραγματοποιείται στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» (Πειραιώς 254, Ταύρος) και πήρε παράταση έως τις 29 Μαρτίου 2020 και εκτός από αδημοσίευτο φωτογραφικό υλικό σε έντυπη και ψηφιακή μορφή, οι επισκέπτες της μπορούν να δουν ακόμη και τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν στο έργο καθώς και να παρακολουθήσουν μια κινηματογραφική ταινία μικρού μήκους της εποχής με πλάνα από τις φάσεις του εργοταξίου του Φράγματος του Μαραθώνα που είχαν γυριστεί με την τεχνική του βωβού κινηματογράφου -και σήμερα έχουν επενδυθεί ηχητικά για τον σκοπό της έκθεσης.
Τοποθέτηση υδρομετρητών, περίπου 1927-1928 - Πηγή: Ιστορικό Αρχείο ΕΥΔΑΠ
Ιστορικής αξίας στιγμιότυπα
Αν κρίνουμε, πάντως, από τις φωτογραφίες τις οποίες είχαμε την ευκαιρία να δούμε, προκειμένου να πάρουμε μια πρώτη «γεύση» από την έκθεση, το Ιστορικό Αρχείο της ΕΥΔΑΠ διαθέτει υλικό με έντονο ιστορικό ενδιαφέρον και μεγάλη σημασία.
Αξίζει απλώς να υπογραμμίσουμε ότι στην έκθεση για τα 90 χρόνια από την κατασκευή του Φράγματος του Μαραθώνα, θα δούμε τον Ελευθέριο Βενιζέλο στα εγκαίνια του Φράγματος το 1929 αλλά και τις εργασίες των μηχανικών για την κατασκευή της Σήραγγας Μπογιατίου που η εταιρεία ULEN χαρακτήρισε ως «τη μεγαλύτερη υδραυλική σήραγγα στην Ευρώπη», θα βρεθούμε ξαφνικά από το 2020 στο 1931 και την τελετή εγκαινίων του δικτύου ύδρευσης στους Στύλους του Ολυμπίου Διός, θα παρατηρήσουμε το πώς η Ελληνική Εταιρεία Υδάτων διαφημίστηκε για πρώτη φορά μέσω της τοποθέτησης πιδάκων νερού στην Αθήνα, ενώ μεταξύ άλλων, θα δούμε τους Αθηναίους να ξεδιψούν, πίνοντας νερό από τα αναβρυτήρια που είχαν τοποθετηθεί για τους διερχόμενους στο Ζάππειο.
Οι εικόνες που ακολουθούν - πολλές από τις οποίες δημοσιεύονται για πρώτη φορά - είναι ενδεικτικές της σημασίας και του ενδιαφέροντος που παρουσιάζει η έκθεση.
Εγκαίνια του νέου δικτύου (1931) - Πηγή: Ιστορικό Αρχείο ΕΥΔΑΠ
Τα εγκαίνια του Φράγματος του Μαραθώνα, 1929 - Πηγή: Ιστορικό Αρχείο ΕΥΔΑΠ
Ακόμη και για εκείνους που γνωρίζουν ότι από τη σύσταση του ελληνικού κράτους μέχρι και την κατασκευή του Φράγματος, το πόσιμο νερό διοχετεύονταν στην Αθήνα μέσω κυρίως του ρωμαϊκού Αδριάνειου Υδραγωγείου ή για τους «καλά διαβασμένους» που ξέρουν ότι η κατασκευή του νέου υδροδοτικού συστήματος της Αθήνας ξεκίνησε στις 23 Δεκεμβρίου 1924, μετά την υπογραφή σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, της Τράπεζας Αθηνών και της Αμερικανικής εταιρείας Ulen & Co, η έκθεση παρουσιάζει αναμφίβολα, μεγάλο ενδιαφέρον.
Αναβρυτήρια για τους διερχόμενους στο Ζάππειο - Πηγή: Ιστορικό Αρχείο ΕΥΔΑΠ
Ειδικά για τα παιδιά μάλιστα έχει στηθεί στον χώρο της έκθεσης μία διαδραστική κατασκευή όπου μπορούν να ανακαλύψουν και να συλλέξουν στοιχεία με 20 εργαλεία και έναν φανταστικό ήρωα. Σκοπός τους είναι να διηγηθούν άπειρες «ΦΡΑΓΜΑτικές ιστορίες», για να φτάσει το νερό στο ποτήρι. Με αυτόν τον εναλλακτικό τρόπο, τα παιδιά συμμετέχουν στην Έκθεση, μαθαίνουν και κατανοούν τη σπουδαιότητα του νερού και τον τρόπο με τον οποίο η ΕΥΔΑΠ συμβάλλει στο να φτάσει καθαρό νερό στο ποτήρι τους.
Με το Ιστορικό Αρχείο της ΕΥΔΑΠ, λοιπόν, να διασώζει σημαντικά τεκμήρια, τα οποία αποτυπώνουν την πολυετή ιστορία και τη διαδοχική λειτουργία της Εταιρείας καθώς και τη σχέση της εξέλιξης του υδροδοτικού και αποχετευτικού συστήματος με την ανάπτυξη της αθηναϊκής κοινωνίας, δεν υπάρχει αμφιβολία πως η έκθεση στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» θα προσελκύσει το ενδιαφέρον των Αθηναίων.
Το «ταξίδι» του νερού στην Αττική από το 1929 μέχρι σήμερα είναι μεγάλο και κάθε σταθμός του σχετίζεται, όπως φαίνεται, με ένα κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας μας. Το σίγουρο είναι πως σήμερα μπορούμε με βεβαιότητα να μιλήσουμε για ένα έργο με μεγάλη αξία και σημασία. Η κατασκευή του φράγματος του Μαραθώνα και της τεχνητής λίμνης, άλλωστε, υπήρξε το εφαλτήριο μίας σειράς σύγχρονων έργων που σήμερα, εξασφαλίζουν την αδιάλειπτη υδροδότηση της Αττικής.
Ώρες και ημέρες λειτουργίας Έκθεσης:
Δευτέρα Κλειστά
Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη 9:00-13:30
Παρασκευή 9:00-20:00
Σάββατο 11:00-16:00
Κυριακή 10:00-18:00
Περισσότερες πληροφορίες για την Έκθεσή και την πρόσβαση στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» θα βρείτε στο Facebook event της ΕΥΔΑΠ
Για περισσότερες πληροφορίες ακολουθήστε την ΕΥΔΑΠ στα social media:
Facebook, Instagram, Twitter, LinkedIn και YouTube και επισκεφτείτε την επίσημη ιστοσελίδα της στο www.eydap.gr.
