Κορωνοϊός: Σε επιφυλακή για τη μετάλλαξη Όμικρον - Σχέδιο έκτακτης ανάγκης εν όψει Χριστουγέννων

Ήδη τέθηκαν σε εφαρμογή αυστηρά μέτρα προκειμένου μην «εισαχθούν» κρούσματα από αφρικανικές χώρες, ενώ η νέα παραλλαγή έχει μπει στο μικροσκόπιο των επιστημόνων ώστε να υπάρξει καλύτερη εικόνα για τους κινδύνους που ενδεχομένως κρύβει.

Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση εξετάζει όλα τα επιδημιολογικά δεδομένα εν όψει Χριστουγέννων και σε αυτά έχει προστεθεί και η παράμετρος της μετάλλαξης Όμικρον. Προς ώρας, από όλες τις αρμόδιες πηγές εκπέμπεται το ίδιο μήνυμα: δεν υπάρχει πιθανότητα γενικού lockdown, ωστόσο εάν διαπιστωθεί επιδείνωση θα ενεργοποιηθεί εφεδρικό σχέδιο για την ανάσχεση της πανδημίας.

Το εφεδρικό σχέδιο της κυβέρνησης

Τα πρόσθετα μέτρα που βρίσκονται στο «συρτάρι» ενόψει των Χριστουγέννων είναι τα εξής:

• Αύξηση των rapid tests για τους ανεμβολίαστους από 2 σε 3 την εβδομάδα και απαίτηση να είναι ημερήσια και όχι 48ωρου
• Επιστροφή της υποχρέωσης για χρήση μάσκας σε όλους τους εξωτερικούς χώρους
• Ως ύστατο μέτρο βρίσκεται στο τραπέζι και ο αποκλεισμός των ανεμβολίαστων και από εξωτερικούς χώρους της εστίασης και της ψυχαγωγίας ακόμη και αν έχουν rapid test
• Στο μενού των επιλογών υπάρχει ακόμη η σκέψη για επαναφορά της τηλεργασίας σε έναν βαθμό και κυρίως για τους μη εμβολιασμένους

Ο αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ και μέλος της Επιτροπής εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας, Δημήτρης Παρασκευής μιλώντας στην ΕΡΤ για το ενδεχόμενο ενός γενικευμένου lockdown, τόνισε ότι «είναι ένα μέτρο που έχει αρκετές ιδιαιτερότητες και νομίζω ότι την τρέχουσα περίοδο δεν μπορεί να είναι αποτελεσματικό καθώς οι εμβολιασμένοι δεν διατρέχουν κίνδυνο κα συνεπώς δεν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος να περιορίσουν τις δραστηριότητες τους. Στη χώρα μας σε αντίθεση με άλλες χώρες υπάρχουν αρκετά στοχευμένα μέτρα για τους ανεμβολίαστους, όπως οι συχνοί διαγνωστικοί έλεγχοι και ο περιορισμός πρόσβασης σε κλειστούς χώρους, οπότε ένα lockdown δεν θα έχει πολύ μεγάλη αποτελεσματικότητα».

Η μετάλλαξη Όμικρον δεν έχει φθάσει στην Ελλάδα

Πάντως, προς το παρόν, η παραλλαγή Όμικρον δεν έχει φτάσει στην Ελλάδα, όπως αποκαλύπτει ο επανέλεγχος 40.000 δειγμάτων θετικών μοριακών τεστ. Ελέγχθηκαν όλα τα δείγματα στα οποία είχαν εντοπιστεί μεταλλάξεις από το δίκτυο γονιδιωματικής επιτήρησης έως πριν από επτά ημέρες και τα αποτελέσματα ήταν αρνητικά.

Σύμφωνα με την ΕΡΤ, ο Δημήτρης Θάνος, Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, δήλωσε: «Υπάρχουν τέσσερα ή πέντε κρούσματα Όμικρον τα οποία έχουν ήδη αναρτηθεί στις βάσεις δεδομένων, οπότε με αυτά είδαμε ότι δεν έχουν καμία σχέση τα κρούσματα τα οποία έχουμε εμείς».

Την ίδια ώρα, όπως έγινε γνωστό, πέντε Έλληνες τέθηκαν σε προληπτική καραντίνα σε ξενοδοχείο των νοτίων προαστίων μετά την άφιξή τους στην Ελλάδα με πτήση από τη Νότια Αφρική και ενδιάμεσο σταθμό τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Οι πέντε Έλληνες δεν είναι θετικοί στον κορωνοϊό, ωστόσο εφαρμόζεται η 10ήμερη καραντίνα που ορίζουν οι νέες οδηγίες.

Τα εμβόλια προστατεύουν

Εν μέσω της ανησυχίας που εκδηλώνεται λόγω του «συναγερμού» για τη νέα παραλλαγή, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι τα υπάρχοντα εμβόλια παρέχουν προστασία και απέναντι στη νέα μετάλλαξη και προτρέπουν τους πολίτες να προχωρήσουν στην τρίτη δόση.

Η Μαρία Θεοδωρίδου, πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, αναφέρει πως: «Μας προστατεύουν και από τις μεταλλάξεις που έχουν παρουσιαστεί μέχρι σήμερα και είναι βέβαιον ότι ακόμη και αν είναι πολύ διαφορετικός ο ιός, ένας βαθμός προστασίας θα υπάρξει και με τον καινούργιο ιό».

Ο αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ και μέλος της Επιτροπής εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας, Δημήτρης Παρασκευής σε συνέντευξή του την ΕΡΤ, ερωτηθείς για το πότε θα έχουμε επιστημονικές απαντήσεις για τη μετάλλαξη Όμικρον και το αν προκαλεί πιο σοβαρά συμπτώματα, αν διαφεύγει των εμβολίων και αν μολύνει ανθρώπους που έχουν ήδη μολυνθεί, ο καθηγητής Επιδημιολογίας ανέφερε ότι «σε 1 με 2 εβδομάδες θα μπορούμε να απαντήσουμε στα κρίσιμα αυτά ερωτήματα και να έχουμε καλύτερη εικόνα για τον ιό».

Ο Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος, καθηγητής Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, επισημαίνει: «Σήμερα περισσότερο από ποτέ είναι αναγκαίος ο εμβολιασμός, όσων δεν έχουν κάνει το εμβόλιο και όσοι έκαναν τις δύο δόσεις, πρέπει να προχωρήσουν οπωσδήποτε στην τρίτη δόση. είναι πραγματικά κρίσιμο ζήτημα ζωής και θανάτου πολύ περισσότερο σήμερα παρά πριν».

Από την πλευρά του ο Μάριος Λαζανάς, Παθολόγος-Λοιμωξιολόγος, σχολιάζει: «Πρέπει να εμβολιαζόμαστε με τα εμβόλια που έχουμε αυτή τη στιγμή και είναι μεγάλο λάθος να κάνουμε τεστ αντισωμάτων για να βλέπουμε πως είναι τα αντισώματά μας για να δούμε αν θα κάνουμε εμβόλιο ή όχι».

Ο Ευάγγελος Μανωλόπουλος, καθηγητής Φαρμακολογίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο, δήλωσε: «Κάποια στιγμή μεταλλάσσεται τόσο πολύ που χάνει τελικά την λειτουργικότητα του. Με κάποιες μεταλλάξεις μπορεί να γίνει πιο μεταδοτικός να μπορεί να μεταδοθεί πιο εύκολα, αλλά κάποια στιγμή αν συνεχίσει έτσι κάποια, θα αποδιοργανωθεί μόνος του και θα πάψει να μας ενοχλεί. Είναι ένας τρόπος να αποδυναμωθεί πράγματι».

Επιτάχυνση εμβολιασμών

Είναι μια καλή περίοδος για τους εμβολιασμούς καθώς χθες Παρασκευή (26/11) καταγράφηκαν 92.000 εμβολιασμοί, αριθμός που είχε σημειωθεί τον περασμένο Απρίλιο, ενώ σήμερα το πρωί (Σάββατο 27 Νοεμβρίου) ξεπεράσαμε τους 7 εκατ. εμβολιασμένους με την πρώτη δόση, δήλωσε στην ΕΡΤ ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Γιώργος Γεωργαντάς.

Έχουμε κάθε μέρα περίπου 20.000 εμβολιασμούς πρώτης δόσης και περίπου 50.000-60.000 εμβολιασμούς της τρίτης -αναμνηστικής- δόσης, σημείωσε ο υφυπουργός και προσέθεσε: «Συνολικά τον τελευταίο μήνα, έχουν μπει στην πλατφόρμα των ραντεβού για την πρώτη δόση περίπου 500.000 συμπολίτες μας, εκ των οποίων οι 320.000 εμβολιάστηκαν ήδη και οι υπόλοιποι έχουν σε εξέλιξη ραντεβού.

»Από τους 20.000 που κλείνουν ραντεβού κάθε ημέρα, αφορούν κυρίως ηλικίες 18-55 ετών και είναι λιγότεροι των μεγαλύτερων ηλικιών και ανέφερε ότι είναι δύο οι παράγοντες που σημειώνεται αύξηση στις νεότερες ηλικίες. Ο πρώτος είναι ο κίνδυνος που τους οδηγεί να θωρακιστούν καθώς τα επιδημιολογικά δεδομένα είναι δύσκολα και ο δεύτερος είναι ότι με το πιστοποιητικό εμβολιασμού μπορεί να συμμετέχει στις διάφορες δραστηριότητες χωρίς να χρειάζεται να κάνουν rapid test».

Έχουμε επανεκκίνηση της εμβολιαστικής προσπάθειας υπογράμμισε ο κ. Γεωργαντάς και σημείωσε ότι οι 570.000 συμπολίτες άνω των 60 ετών αποτελούν το 80-90% που τελικά καταλήγουν στα νοσοκομεία και στις ΜΕΘ. Πραγματικά αν μπορούσαμε να πείσουμε αυτούς τους ανθρώπους, όχι μόνο η Πολιτεία αλλά και ο οικογενειακός τους κύκλος θα είναι πολύ σημαντικό, είπε ο κ. Γεωργαντάς.

Σε πλήρη ετοιμότητα οι φαρμακοβιομηχανίες

Σε κάθε περίπτωση, οι σημαντικότεροι παρασκευαστές εμβολίων Covid-19 παγκοσμίως ανακοίνωσαν την Παρασκευή ότι ερευνούν ταχύτατα τη νέα μετάλλαξη ώστε να προσαρμόσουν τα εμβόλιά τους αν αυτό χρειαστεί. Ειδικότερα, η Pfizer και η BioNTech έσπευσαν να ανακοινώσουν ότι ερευνούν το στέλεχος Όμικρον και μπορούν να προσαρμόσουν το εμβόλιο τους γρήγορα εφόσον είναι αναγκαίο. «Κατανοούμε την ανησυχία των ειδικών και έχουμε ξεκινήσει αμέσως έρευνες για την παραλλαγή B.1.1.529», ανακοίνωσαν οι εταιρείες.

Οι δύο εταιρείες ανέφεραν ακόμη ότι αναμένουν περισσότερα δεδομένα από εργαστηριακές δοκιμές το αργότερο σε δύο εβδομάδες. «Αυτά τα δεδομένα θα παρέχουν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το εάν το B.1.1.529 θα μπορούσε να διαφεύγει της προστασίας (του εμβολίου) και μπορεί να απαιτεί προσαρμογή του εμβολίου», σημείωσαν.

Η Pfizer και η BioNTech εκτιμούν ότι μπορούν να προσαρμόσουν το εμβόλιο mRNA εντός έξι εβδομάδων και να ξεκινήσουν την αποστολή παρτίδων εντός 100 ημερών.

Η Moderna, από τη μεριά της, ανέφερε ότι ο συνδυασμός μεταλλάξεων στην παραλλαγή «αντιπροσωπεύει έναν σημαντικό πιθανό κίνδυνο για την επιτάχυνση της εξασθένησης της φυσικής και της επαγόμενης από εμβόλια ανοσίας». «Μια αναμνηστική δόση ενός εγκεκριμένου εμβολίου αντιπροσωπεύει τη μόνη διαθέσιμη επί του παρόντος στρατηγική για την ενίσχυση της φθίνουσας ανοσίας», ανέφερε η εταιρεία.

Η Moderna τόνισε ότι θα δοκιμάσει τρεις υποψήφιους ενισχυτές έναντι της Όμικρον, μεταξύ άλλων σε υψηλότερο επίπεδο δοσολογίας. Η εταιρεία θα αναπτύξει επίσης μια αναμνηστική δόση ειδική για την παραλλαγή.

Αλλά και η Johnson & Johnson την Παρασκευή ανακοίνωσε ότι ήδη δοκιμάζει το εμβόλιο της κατά της μετάλλαξης Omicron. «Παρακολουθούμε στενά τα νεοεμφανιζόμενα στελέχη του ιού με παραλλαγές στην πρωτεΐνη ακίδας SARS-CoV-2 και ήδη δοκιμάζουμε την αποτελεσματικότητα του εμβολίου μας έναντι της νέας και ταχέως εξαπλούμενης παραλλαγής που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στη νότια Αφρική», δήλωσε η J&J.

Εμφανώς πιο καθησυχαστικό ακούστηκε το μήνυμα που στέλνει o ερευνητής και καθηγητής λοιμωξιολογίας και ανοσολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Άντριου Πόλαρντ, ο οποίος θεωρεί απίθανο η μετάλλαξη Όμικρον να οδηγήσει τους σε υψηλό ποσοστό εμβολιασμένους πληθυσμούς σε μια επανεκκίνηση της πανδημίας.

«Αν κοιτάξετε πού βρίσκονται οι περισσότερες μεταλλάξεις, είναι σε περιοχές της πρωτεΐνης ακίδας παρόμοιες με εκείνες που έχουν παρατηρηθεί σε άλλες παραλλαγές μέχρι τώρα. Αυτό μας λέει ότι παρά τις μεταλλάξεις που υπήρξαν και σε άλλες παραλλαγές του ιού, τα εμβόλια συνέχισαν να αποτρέπουν την πολύ σοβαρή νόσηση καθώς κινούμασταν από την Alpha, στη Beta, στη Gamma και τη Delta» δήλωσε ο ίδιος στο BBC Radio 4.

«Εικάζοντας τουλάχιστον, έχουμε κάποια αισιοδοξία ότι το εμβόλιο θα πρέπει να λειτουργεί και ενάντια σε αυτήν την παραλλαγή, ως προς τη σοβαρή νόησηση, αλλά πραγματικά πρέπει να περιμένουμε αρκετές εβδομάδες για να το επιβεβαιώσουμε. Αλλά είναι εξαιρετικά απίθανο να συμβεί μια επανεκκίνηση μιας πανδημίας σε έναν εμβολιασμένο πληθυσμό όπως είδαμε πέρυσι» πρόσθεσε ο σερ Πόλαρντ, ο οποίος είναι διευθυντής του Oxford Vaccine Group, το οποίο ανέπτυξε το εμβόλιο της AstraZeneca.

Ο Άντριου Πόλαρντ πρόσθεσε ότι είναι ακόμη πολύ νωρίς για να βγάλουμε συμπεράσματα για τον αντίκτυπο που θα έχει η παραλλαγή Όμικρον και ήταν επίσης αισιόδοξος ότι ένα νέο εμβόλιο, εάν χρειαζόταν, θα μπορούσε να αναπτυχθεί γρήγορα.

«Οι διαδικασίες για το πώς προχωρούμε στην ανάπτυξη ενός νέου εμβολίου είναι όλο και πιο καλές. Έτσι, εάν χρειάζεται, αυτό είναι κάτι που θα μπορούσε να γίνει πολύ γρήγορα» υπογράμμισε.