Ασφαλιστικό: Οι νέοι συνταξιούχοι «πληρώνουν τα σπασμένα»

Το ασφαλιστικό νομοσχέδιο – το οποίο δόθηκε χθες σε δημόσια διαβούλευση - εξπρές (θα διαρκέσει μέχρι αύριο στις 9 το πρωί) και οδηγείται στη Βουλή – επιφέρει μεγάλες μειώσεις στις κύριες συντάξεις έως 30% (για όσους συνταξιοδοτηθούν μετά την ψήφισή του).Οι μεγάλοι χαμένοι είναι όσοι έχουν πάνω από 25 έτη ασφάλισης και το μέσο εισόδημά τους ξεπερνά τα 1.000 ευρώ! Παράλληλα προβλέπονται μειώσεις στις επικουρικές, στο ΕΚΑΣ, στο εφάπαξ, στις συντάξεις χηρείας καθώς και στα μερίσματα του Δημοσίου. Επίσης επιβάλλονται εισφορά-χαράτσι 20% επί των ετήσιων εισοδημάτων (μισθωτών, επαγγελματιών) από 1/1/2017 για τον κλάδο σύνταξης, αύξηση των εισφορών υπέρ της επικουρικής ασφάλισης κατά 1% το 2016-2018 και κατά 0,5% το 2019-2021 καθώς και αυξήσεις στις εισφορές περίθαλψης για μισθωτούς, ελεύθερους επαγγελματίες καθώς και αγρότες υπέρ του ΕΟΠΥΥ με αρχή την 1η Ιανουαρίου 2017.

Ανατρέπονται όσα γνωρίζαμε

Οι νέες δραματικές ανατροπές στις συντάξεις και στις εισφορές προστίθενται σε όσα η σημερινή κυβέρνηση προώθησε μετά τις εκλογές της 20ής Σεπτεμβρίου, δηλαδή: μείωση της κατώτατης σύνταξης από τα 486 ευρώ στα 392 ευρώ (και, ειδικά στους συνταξιούχους κάτω των 67, στα 150-338 ευρώ), αύξηση της εισφοράς υγειονομικής περίθαλψης των συνταξιούχων 2% στις κύριες συντάξεις και 6% στις επικουρικές, ουσιαστική κατάργηση της σύνταξης των ανασφάλιστων υπερηλίκων, επιπλέον 10% μείωση της σύνταξης κατ’ έτος για όσους/ες συνταξιοδοτούνται πρόωρα, αύξηση στα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης έως και 17 χρόνια εις βάρος κατοχυρωμένων και θεμελιωμένων ασφαλιστικών δικαιωμάτων. Ειδικότερα:

Η μείωση έως 30% στις νέες κύριες συντάξεις επέρχεται λόγω νέας μείωσης των ποσοστών αναπλήρωσης στο 40,7% στα 40 χρόνια ασφάλισης, αντί του 45% που πρότεινε αρχικά η κυβέρνηση, του 60% που προβλεπόταν στους νόμους Λοβέρδου και του 70% στον προηγούμενο νόμο Ρέππα. Επίσης, μείωση επέρχεται λόγω υπολογισμού των συντάξιμων αποδοχών σε όλο τον εργασιακό βίο, αντί των πέντε καλύτερων από την τελευταία δεκαετία που ίσχυε στο ΙΚΑ ή του τελευταίου μισθού που ίσχυε στις ΔΕΚΟ και τις τράπεζες ή του μισθού του Οκτωβρίου του 2011 που ίσχυε για τους δημοσίους υπαλλήλους. Eιδικότερα προβλέπεται ότι οι συντάξεις όσων καταθέτουν αίτηση συνταξιοδότησης μέχρι την ημερομηνία έναρξης του νόμου υπολογίζονται βάσει των διατάξεων που ίσχυαν έως τις 31/12/2014.

Για όσους αποχωρήσουν μετά την ψήφιση του σχετικού νόμου, ο υπολογισμός θα γίνει με βάση τον νέο τρόπο. Ειδικά για τους ασφαλισμένους του ιδιωτικού αλλά και του δημόσιου τομέα που θα καταθέσουν αίτηση συνταξιοδότησης εντός του 2016, σε περίπτωση κατά την οποία το ακαθάριστο ποσό της κανονιζόμενης σύνταξης υπολείπεται κατά ποσοστό άνω του 20% του ποσού της σύνταξης που θα ελάμβαναν με βάση τις διατάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας που ίσχυαν κατά την 31η Δεκεμβρίου 2014, το ήμισυ της διαφοράς αυτής καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά. Για όσους αποχωρήσουν εντός του 2017 και του 2018, η προσωπική διαφορά θα ανέρχεται στο 1/3 της διαφοράς και στο 1/4 αυτής, αντίστοιχα. Για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης, ως συντάξιμες αποδοχές θεωρούνται ο μέσος όρος των μηνιαίων αποδοχών του ασφαλισμένου για όλο τον ασφαλιστικό βίο του. Ειδικά όμως για όσους μισθωτούς, υπαλλήλους του Δημοσίου και στρατιωτικούς συνταξιοδοτηθούν εντός του 2016, ως συντάξιμες αποδοχές λαμβάνεται υπόψη ο μέσος μηνιαίος μισθός, που προκύπτει από το 2002 και μετά. Ετησίως, η περίοδος αναφοράς αυξάνεται κατά ένα έτος, προκειμένου να φθάσουμε στο σύνολο των μηνιαίων αποδοχών ολόκληρου του ασφαλιστικού βίου. Για τους ήδη συνταξιούχους, σε περίπτωση που το ποσό της σύνταξης, μετά τον επανυπολογισμό, είναι μεγαλύτερο από το σημερινό, η διαφορά καταβάλλεται σταδιακά, σε βάθος πενταετίας. Σε περίπτωση που είναι μικρότερο, παγώνει έως το 2017 και παραμένει ως «προσωπική διαφορά» από το 2018 και έως ότου μηδενιστεί η διαφορά.

Κατάργηση κατώτερης σύνταξης

Είναι ενδεικτικό πως καταργείται η κατώτερη σύνταξη, που μέχρι τώρα ήταν 486 ευρώ με 15 χρόνια ασφάλισης και 4.500 ένσημα. Καθιερώνεται η εθνική σύνταξη, η οποία διαμορφώνεται στα 384 ευρώ, για όσους θα έχουν στο εξής από 20 έτη ασφάλισης και άνω. Για περιπτώσεις συνταξιοδότησης με λιγότερα έτη, η εθνική σύνταξη θα είναι μικρότερη κατά 2% για κάθε έτος πριν από το 20ό. Ετσι, για όσους φεύγουν με 19 χρόνια θα ανέρχεται σε 376 ευρώ (-2%), στα 18 χρόνια θα φθάνει τα 368 ευρώ (-4%), με 17 χρόνια τα 361 ευρώ (-6%), με 16 χρόνια τα 353 ευρώ (-8%) και με 15ετία τα 345 ευρώ (-10%). Σημαντική μείωση της εθνικής προβλέπεται και για τις συντάξεις αναπηρίας (μειωμένες συντάξεις), καθώς τα 384 ευρώ θα λαμβάνουν μόνο όσοι έχουν ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω. Με ποσοστό αναπηρίας από 67% έως και 79,99% χορηγείται το 75% της εθνικής σύνταξης, ενώ με ποσοστό αναπηρίας από 50% έως 66,99% θα χορηγείται το 50%.

Οι επικουρικές συντάξεις

Στις επικουρικές προβλέπεται αύξηση εισφορών κατά μία μονάδα για μία τριετία, 0,5 της μονάδας για τους εργοδότες και 0,5 για τους εργαζομένους, από 1/6/2016 μέχρι 31/5/2019. Με στόχο την κάλυψη του ελλείμματος του ενιαίου υπερεπικουρικού, στο οποίο εντάσσονται και τα Ταμεία Εφάπαξ και πλέον μετονομάζεται σε ΕΤΕΑΕΠ, προβλέπεται επίσης, διατήρηση της μισής μονάδας (από 0,25 για την κάθε πλευρά) από 1/6/2019 μέχρι 31/5/2022. Παράλληλα, στο σχέδιο προβλέπεται ότι οι ήδη καταβαλλόμενες κατά τη δημοσίευση του νόμου επικουρικές συντάξεις αναπροσαρμόζονται, εφόσον το άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης του δικαιούχου υπερβαίνει το ποσό των 1.300 ευρώ.