Μιλώντας για ποιότητα υπηρεσιών στο σύστημα υγείας…

Γράφει ο Ελευθέριος Θηραίος, MD, MSc in Public Health, PhD

Με βασικές προκλήσεις τη γήρανση του πληθυσμού (η 5η ταχύτερα γηράσκουσα χώρα, με το 40.8% που πληθυσμού να είναι άνω των 60 ετών το 2050), τα χρόνια νοσήματα και την πολυνοσηρότητα (1 στους 4 υπερήλικες παίρνουν 5 διαφορετικά φάρμακα για 3 διαφορετικά νοσήματα).

Με τον βαθμό συντονισμού/ολοκλήρωσης μεταξύ των φορέων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας φροντίδας να είναι χαμηλός, με ένα μεγάλο ποσοστό χρονίως πασχόντων να καταλαμβάνει μεγάλο ποσοστό των κλινών οξείας νοσηλείας στα δημόσια νοσοκομεία, ενώ πάνω από το 1/3 των εισαγωγών έκτακτης ανάγκης σε ένα γενικό νοσοκομείο θα μπορούσαν να αντιμετωπίζονται από υπηρεσίες ΠΦΥ.

Με την ανάγκη να εφαρμόσουμε αποδεκτές στρατηγικές όπως η τεκμηριωμένη λήψη αποφάσεων, η επένδυση στην πρόληψη, η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και η μακροχρόνια φροντίδα.

Η δημιουργία του Οργανισμού Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγεία (ΟΔΙΠΥ), με στόχο η φροντίδα να παρέχεται με όρους ποιότητας, δηλ. ισότιμα και εύκολα προσβάσιμη σε όλους, να είναι ασφαλής και αποτελεσματική, με αποδοτική χρήση των πόρων και ανταποκρινόμενη στις ανάγκες των χρηστών, να έχει σαν σκοπό να φέρει την κουλτούρα μετρήσεων στο σύστημα υγείας, μιας και ότι μετράμε μπορούμε να το βελτιώσουμε και να το αλλάξουμε.

Με βασικά εργαλεία: α) την ανάπτυξη ενός Κοινού Πλαισίου Αξιολόγησης Μονάδων Υγείας βάσει προτύπων, κριτηρίων, πολιτικών, διαδικασιών ποιότητας και τη χρήση αντικειμενικών και αξιόπιστων δεικτών, β) την ανάπτυξη ενός Εθνικού Χάρτη Υπηρεσιών Φροντίδας Υγείας με τον οποίο θα παρέχεται η δυνατότητα για τη συνδυασμένη αποτύπωση της προσφοράς των υπηρεσιών υγείας και της ζήτησης για υπηρεσίες υγείας με βάση τις πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού σε διαφορετικές περιοχές στη χώρα και την ορθολογική διαχείριση των πόρων, γ) την προτυποποίηση της φροντίδας στο μονοπάτι (pathway) των ασθενών με την ανάπτυξη Δικτύων Ολοκληρωμένης Φροντίδας για ασθενείς με χρόνια νοσήματα με εστίαση στην εμπειρία των ασθενών.

Στην κατεύθυνση αυτή, είναι αναγκαία η ανάπτυξη μιας εθνικής στρατηγικής για την ποιότητα στο πλαίσιο μιας πολυεπίπεδης διακυβέρνησης και ένα συνεργατικό μοντέλο διοίκησης μέσω επιχειρησιακού σχεδιασμού.

Κρίσιμα σημεία αποτελούν:

• η ανάπτυξη νέων οργανισμών και κανονισμών λειτουργίας των μονάδων υγείας για την πραγματική αποτύπωση των παρεχόμενων υπηρεσιών και την κάλυψη των πραγματικών αναγκών του πληθυσμού ευθύνης,
• η συμπερίληψη στους οργανισμούς οργάνων Κλινικής Διακυβέρνησης για τη βελτίωση της ποιότητας και την ασφάλεια των ασθενών με όρους κλινικής αποτελεσματικότητας,
• η ανάπτυξη μηχανισμού καταγραφής «παρ’ ολίγο» ή «σοβαρών συμβάντων» και δομημένης διαδικασίας διερεύνησης των συστημικών αιτιών τους ώστε να υιοθετούνται δράσεις συστημικές και οριζόντιες (προληπτικές ώστε να μην επαναληφθεί το εκάστοτε σύμβαμα),
• η συμπλήρωση του ιατρικού φακέλου, η διαλειτουργικότητα και παραμετροποίηση των λειτουργιών των πολλαπλών ψηφιακών αποθετηρίων στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού στην υγεία,
• η ανάπτυξη εθνικών κατευθυντήριων οδηγιών φροντίδας, διαδικασιών, πρωτοκόλλων (SOPs) και δεικτών, αλλά και συστηματικού ελέγχου (auditing), με εργαλεία αξιολόγησης των εφαρμοζόμενων διαδικασιών, που θα διερευνά μη συμμορφώσεις και εμπόδια με στόχο την βελτίωση και όχι την τιμωρία,
• η συστηματική διερεύνηση εκπαιδευτικών αναγκών, ο προσανατολισμός και η προτυποποίηση της εκπαίδευσης.

Η υιοθέτηση ανθρωποκεντρικής προσέγγισης και η διασφάλιση ότι οι υπηρεσίες που παρέχονται στον πολίτη είναι ασφαλείς, αποτελεσματικές και ανταποκρίνονται στις ανάγκες του οφείλουν να αποτελούν προτεραιότητες και οδηγό για το σύστημα υγείας, παράλληλα με την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, τη διατήρηση ασφαλούς λειτουργίας των υποδομών και την αξιοποίηση των ευκαιριών του ψηφιακού μετασχηματισμού στον τομέα της υγείας.

* Ο Ελευθέριος Θηραίος, MD, MSc in Public Health, PhD είναι Γενικός/Οικογενειακός Ιατρός, Δ/ντής ΕΣΥ, Προϊστάμενος Γενικής Διεύθυνσης - Οργανισμός Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγεία (Ο.ΔΙ.Π.Υ. Α.Ε.), Πρόεδρος Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών

Δείτε εδώ ολόκληρο το αφιέρωμα του CNN Greece στην Υγεία