Η ανοιχτή πληγή της Λιβύης για το μεταναστευτικό και την ασφάλεια

Για να κατανοήσει κάνεις τι συμβαίνει, σήμερα, στη Λιβύη πρέπει να ανατρέξει στην πρόσφατη ιστορία.

Τον Φεβρουάριο 2011, κατά την διάρκεια της Αραβικής Άνοιξης, ένα κύμα διαμαρτυρίας, που καταστέλλεται, αρχικά, σκληρά από το καθεστώς Καντάφι, ξεκινά από την Βεγγάζη στη ανατολική Λιβύη και στην συνέχεια εξαπλώνεται στην χώρα. Τον Μάρτιο, ένας στρατιωτικός συνασπισμός υπό τις ΗΠΑ ,τη Γαλλία και τη Βρετανία εξαπολύει επίθεση κατά του καθεστώτος του Καντάφι, με τη σύμφωνη γνώμη του ΟΗΕ.

Στις 20 Οκτωβρίου 2011, ο Gaddafi, μετά από περιπετειώδη αναζήτηση από τους τους αντάρτες, συλλαμβάνεται και φονεύεται. Λίγες ημέρες αργότερα, το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο, πολιτικό όργανο της εξέγερσης, κηρύσσει την "πλήρη απελευθέρωση" της χώρας.

Η 16η Μαΐου 2014 ήταν κομβική για την ιστορία της Λιβύης αφού οι προβολείς πέφτουν στον , ο Haftar, άνθρωπο της Αιγύπτου και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, ο οποίος εξαπολύει επιχείρηση κατά των εξτρεμιστικών τζιχαντιστικών οργανώσεων στην Βεγγάζη.

Πολλοί στρατιωτικοί του ανατολικού τμήματος της χώρας εντάσσονται στην παραστρατιωτική του δύναμη, τον Λιβυκό Εθνικό Στρατό.
Στις 25 Ιουνίου 2014, έπειτα από νέες εκλογές, το Γενικό Εθνικό Κονγκρέσο αντικαθίσταται από το Κοινοβούλιο, όπου κυριαρχούν οι αντι-ισλαμιστές.

Στο τέλος του Αυγούστου της ίδιας χρονιάς , έπειτα από εβδομάδες συγκρούσεων, ένας συνασπισμός πολιτοφυλακών, ο Fajr Libya, καταλαμβάνει την Τρίπολη και αποκαθιστά τις εξουσίες του παλιού κοινοβουλίου, του Γενικού Εθνικού Κονγκρέσου, και εγκαθιστά νέα κυβέρνηση. Η κυβέρνηση του Αμπντάλα αλ-Θένι, που κυβερνούσε μέχρι τότε, και το Κοινοβούλιο το οποίο εξελέγη τον Ιούνιο, εξορίζονται στην ανατολική Λιβύη.

Έτσι η χώρα βρίσκεται με δύο κυβερνήσεις και δύο κοινοβούλια.

Τον Δεκέμβριο 2015, έπειτα από δύσκολες διαπραγματεύσεις, οι εκπρόσωποι των δυο πλευρών και οι βουλευτές υπογράφουν στο Μαρόκο συμφωνία υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και σχηματίζεται Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας.

Τον Μάρτιο 2016, ο επικεφαλής της κυβέρνησης, ο Φάγεζ αλ-Σαράζ, κατορθώνει να εγκατασταθεί στην Τρίπολη. Αλλά στην ανατολική Λιβύη, η παράλληλη κυβέρνηση, υποστηριζόμενη από τον στρατάρχη Haftar, και το Κοινοβούλιο, στρέφονται εναντίον του. Τον Ιούνιο 2018, ο Εθνικός Λιβυκός Στρατός αναλαμβάνει τον "πλήρη έλεγχο" της περιοχής που ονομάζεται "Πετρελαϊκή Ημισέληνος", στην βορειο-ανατολική Λιβύη, και καταλαμβάνει την Ντέρνα, προπύργιο των ακραίων ισλαμιστών και μοναδική πόλη του ανατολικού τμήματος που δεν βρισκόταν υπό τον έλεγχό του. Τον Ιανουάριο 2019, ο στρατάρχης ξεκινά την κατάκτηση της νότιας Λιβύης, που καλύπτεται από έρημο και καταλαμβάνει την βασική πόλη Σέμπχα και την αλ-Σαράρα, μία από τις σημαντικότερες πετρελαϊκές περιοχές της χώρας.

Εδώ και λίγες ημέρες έχει ξεκινήσει την τελική επίθεση κατά της Τρίπολης. Ο Ηaftar φαίνεται ότι οργανώθηκε μεθοδικά, απέκτησε στηρίγματα εντος και εκτός Λιβύης, δημιούργησε μια αξιοζήλευτη παραστρατιωτική δύναμη , χρησιμοποίησε τους Αμερικανούς, έκανε ανοίγματα στους Ρώσους και σήμερα προελαύνει.

Φοβίζει διάφορες πλευρές της διεθνούς κοινότητας, γιατί σε πολλά υιοθετεί τις τακτικές Καντάφι. Ίσως το μόνο θετικό είναι, ότι «αδρανοποιεί» εκ των έσω χιλιάδες εξτρεμιστές.
Ένας ξένος ανταποκριτής τον χαρακτήρισε πριν λίγες ημέρες Πολ –Ποτ της Αφρικής, για όσα διαπράττει κατά των τζιχαντιστων, θυμίζοντας την γενοκτονία που διέπραξε ο ηγέτης των ερυθρών Χμερ.

Εδώ ακριβώς όμως είναι το κρίσιμο σημείο για την Ευρώπη. Η νίκη του Haftar ωθεί χιλιάδες ακραίους ισλαμιστές προς την Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να σωθούν. Οι σοβαρότερες υπηρεσίες ασφάλειας του πλανήτη δεν μιλούν αυτή την ώρα , για ένα ενδεχόμενο νέο κύμα προσφύγων από την Λιβύη. Μιλούν για μια ανεξέλεγκτη κατάσταση στα θέματα ασφάλειας αφού κινούνται προς την Ευρώπη εκατοντάδες ακραίοι φανατικοί ισλαμιστές. Ο Ηaftar μπορεί να «καθαρίζει» την Λιβύη από αυτούς, «λερώνει» όμως την Ευρώπη…