Σοκαριστικά τα στοιχεία για την εκτύπωση χρήματος στις ΗΠΑ

Το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι σήμερα ιδιαίτερα ευάλωτο, χαρακτηρίζεται από αστάθεια και είναι υπεύθυνο για αλλεπάλληλες χρηματοπιστωτικές κρίσεις με αποκορύφωμα την Μεγάλη Χρηματοπιστωτική κρίση του 2007-8, η οποία όπως επισημαίνει εύστοχα ο Yuval Noah Harari στο εξαιρετικό βιβλίο του 21 Μαθήματα για τον 21 αιώνα παρ’ ολίγον να οδηγήσει στην κατάρρευση του καπιταλισμού.

Φυσικά σε γενικές γραμμές το καπιταλιστικό σύστημα έχει οδηγήσει την ανθρωπότητα σε ανώτερο βιοτικό επίπεδο, σε καλύτερες υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής πρόνοιας, έχει μειώσει διαχρονικά την φτώχεια και παράλληλα έχει επιμηκύνει την διάρκεια ζωής των πολιτών σε ολόκληρο τον κόσμο.

Όμως τα προβλήματα και οι προκλήσεις παραμένουν, που όμως δεν είναι ο σκοπός του παρόντος σημειώματος.

Ιδιαίτερα πληγωμένη από την πρόσφατη χρηματοπιστωτική κρίση βγήκαν οι Ηνωμένες Πολιτείες όπου το δημόσιο χρέος τον Αύγουστο του 2021 έφτασε το εκπληκτικό νούμερο των 28.4 τρισ. δολαρίων, ενώ το ΑΕΠ της για το 2021 εκτιμάται στα 22.7 τρισ. δολάρια.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ το 40% των δολαρίων που βρίσκονται σε κυκλοφορία τυπώθηκαν τους τελευταίους 12 μήνες.

Πιο συγκεκριμένα ενώ στις 6 Ιανουαρίου του 2020 υπήρχαν σε κυκλοφορία περίπου 4 τρισ. δολάρια, τον Ιανουάριο του 2021 τα δολάρια σε κυκλοφορία αυξήθηκαν στα 6.7 τρισ. δολάρια.

Η συνεχής και υπερβολική εκτύπωση χρήματος δημιουργεί σοβαρές επιπτώσεις στου πολίτες, αφού τα επιτόκια καταθέσεων παραμένουν κοντά στο μηδέν, ενώ ο πληθωρισμός εκτιμάται ότι στις ΗΠΑ θα φθάσει το 5 %. Ο αυξημένος πληθωρισμός αποτελεί μια έμμεση φορολογία, και η υπερβολική εκτύπωση χρήματος προκαλεί μια μεταφορά πλούτου εις βάρος των πιο ευάλωτων κοινωνικά ομάδων.

Την ίδια στιγμή χάνεται η αξιοπιστία του χρήματος, στην συγκεκριμένη περίπτωση του δολαρίου, και παράλληλα δημιουργούνται φούσκες (bubbles ) στις άλλες αγορές, όπως στην χρηματιστηριακή αγορά, στην αγορά των ακινήτων και στην αγορά των κρυπτονομισμάτων.

Από την άλλη μεριά το 40% των ενήλικων στις ΗΠΑ δεν μπορεί να αποπληρώσει ένα έκτακτο έξοδο μόλις 400 δολάρια είτε με μετρητά, με αποταμιεύσεις ή ακόμα και μέσω της πιστωτικής του κάρτας (ABC News).

Το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα βρίσκεται σε σοβαρή κρίση και απαιτούνται κρίσιμες παγκόσμιες παρεμβάσεις που όμως δεν είναι μια εύκολη υπόθεση.

Για τον λόγο αυτό ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός και η ουσιαστική χρηματοοικονομική γνώση αποτελεί απαραίτητη δεξιότητα για τον 21^ο αιώνα όχι μόνον για τα παιδιά, αλλά και για όλους τους πολίτες.

Ο Νίκος Φίλιππας είναι καθηγητής Χρηματοοικονομικής Πανεπιστημίου του Πειραιώς, πρόεδρος και ιδρυτής του Ινστιτούτου Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού