Τα «δώρα» που θα ανταλλάξουν Τσίπρας και Ερντογάν
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχασε το καλοκαίρι του 2016 μια μεγάλη ευκαιρία. Η ολοκληρωτική επικράτησή του επί των πραξικοπηματιών έδινε τη δυνατότητα στον Τούρκο Πρόεδρο να πραγματοποιήσει μια δημοκρατική στροφή, ξαναχτίζοντας το ευρωπαϊκό του προφίλ και κερδίζοντας εκ νέου την εύνοια και τη συνεργασία των χωρών της ΕΕ, με την οποία καλείται να συνεργαστεί, προκειμένου να διαχειριστεί το προσφυγικό ζήτημα.
Αντί αυτού, στην Τουρκία εξαπολύθηκε ένα σφοδρό κύμα συλλήψεων, διώξεων και καταστολής, κατά κάθε πιθανού αντιπάλου του Τούρκου Προέδρου, και ίδιος προχώρησε στην αλλαγή του Συντάγματος για τη θεσμική ενίσχυση του προσώπου του μέσω της εκλογής του στη θέση του Προέδρου. Όξυνε την αντιπαράθεση με τους Κούρδους και ήρθε σε ευθεία σύγκρουση με την Ευρώπη και την Ουάσιγκτον, με αποτέλεσμα να «παγώσουν» πλήρως οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η απομόνωση αυτή έφερε σε δύσκολη θέση τον Τούρκο Πρόεδρο, ο οποίος, πλέον, επιθυμεί να δείξει ένα διαφορετικό πρόσωπο σε ό,τι αφορά τις διεθνείς σχέσεις της χώρας του. Ήδη, όπως γράφει ο τουρκικός Τύπος, ο Ερντογάν προσανατολίζεται, μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου, σε σημαντικές αλλαγές στον αντιτρομοκρατικό νόμο, προκειμένου να συνταχθεί με τις υποδείξεις των Ευρωπαίων και να ανοίξει ο δρόμος για τη χορήγηση βίζας σε Τούρκους πολίτες.
Σύμφωνα με τις δημοσιογραφικές εκτιμήσεις στην Τουρκία, μια φωτογραφία με τον Αλέξη Τσίπρα, έναν Ευρωπαίο πολιτικό ηγέτη, θα βοηθούσε πολύ το προφίλ του Ταγίπ Ερντογάν. Το γεγονός ότι η φωτογραφία αυτή θα τραβηχτεί στην Αθήνα και όχι σε τουρκικό έδαφος είναι ιδιαιτέρως σημαντικό για τον Τούρκο Πρόεδρο. Η φωτογραφία αυτή θα είναι το «δώρο» του Αλέξη Τσίπρα στον Τούρκο Πρόεδρο.
Τι "ψάχνει" ο Ταγίπ στην Αθήνα
Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στον στενό πυρήνα των χωρών με τις οποίες η Τουρκία θεωρεί ότι διατηρεί καλές σχέσεις. Με εξαίρεση τις Βρυξέλλες, όπου ο κ. Ερντογάν παρευρέθηκε στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρώπης, η Αθήνα είναι η πρώτη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα που επισκέπτεται ο Τούρκος ηγέτης μετά το πραξικόπημα. Η ελληνική πρωτεύουσα, μάλιστα, έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς σε αυτήν κρατούνται οκτώ στρατιωτικοί, τους οποίους ο Ερντογάν κατηγορεί ότι διαδραμάτισαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην οργάνωση και την εκτέλεση του πραξικοπήματος.
Το συγκεκριμένο ζήτημα είναι ένα από τα αιτήματα του Τούρκου Προέδρου προς την ελληνική πολιτική ηγεσία. Ο Ερντογάν επαναλαμβάνει ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός είχε υποσχεθεί ότι θα παραδώσει στην Τουρκία τους οκτώ. Ο Αλέξης Τσίπρας υποστηρίζει ότι η θέση της ελληνικής κυβέρνησης παραμένει ότι για την τύχη τους υπεύθυνη είναι αποκλειστικά η ελληνική Δικαιοσύνη. Το θέμα αναμένεται να είναι ένα από τα κεντρικά των συζητήσεων των δύο πλευρών, χωρίς όμως να υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες για αλλαγή στάσης.
Πηγή: Eurokinissi
Κυπριακό, Αιγαίο και προσφυγικό στην ατζέντα
Όσον αφορά το Κυπριακό, οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται λίγο πριν το αδιέξοδο. Οι δύο πλευρές επιρρίπτουν η μια στην άλλη τις ευθύνες για το ναυάγιο στο Κραν Μοντανά. Τσίπρας και Αναστασιάδης συμφώνησαν να προτείνουν την εκκίνηση μιας διαδικασίας καλής προετοιμασίας, η οποία θα καταλήξει σε νέα Διεθνή Διάσκεψη. Η ελληνική και ελληνοκυπριακή πλευρά θέλουν να καθίσουν στο τραπέζι με τους τουρκοκύπριους και την Άγκυρα, και να συζητήσουν τις πτυχές των εγγυήσεων και της ασφάλειας, προκειμένου να μην προκύψει νέο αδιέξοδο, όταν και αν η διαδικασία καταλήξει σε νέα Διάσκεψη.
Η τουρκική πλευρά, αν και αρχικά έδειχνε προσανατολισμένη σε αλλαγή στρατηγικής στο Κυπριακό, φαίνεται ότι βλέπει θετικά την πρόταση της καλής προετοιμασίας ενόψει μιας νέας Διεθνούς Διάσκεψης, και ίσως κατά τη διάρκεια της επίσκεψης να υπάρξει κατάληξη σε αυτό το θέμα. Μια αναφορά στις δηλώσεις των δύο ηγετών είναι ικανή να αντιστρέψει το κλίμα και να δημιουργήσει νέες προϋποθέσεις για τη διαπραγμάτευση.
Το προσφυγικό και οι παραβιάσεις στο Αιγαίο θα είναι ένα από τα «καυτά» θέματα του διημέρου. Η Αθήνα γνωρίζει ότι η Τουρκία είναι η χώρα-κλειδί για τη διαχείριση του ζητήματος και θέλει πάση θυσία να λειτουργήσει και να βελτιωθεί η συμφωνία της Άγκυρας με την ΕΕ. Ο Ερντογάν γνωρίζει ότι οι Ευρωπαίοι περιμένουν από αυτόν να συγκρατήσει τις ροές και πιέζει για ανταλλάγματα. Η Αθήνα είναι ουσιαστικά το σημείο επαφής ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Όσον αφορά το Αιγαίο, αν και οι παραβιάσεις συνεχίζονται, η γενική εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι η κατάσταση είναι ελεγχόμενη. Στις συζητήσεις θα τεθεί το ζήτημα, ενώ αν γίνει αναφορά στις επίσημες ανακοινώσεις, αυτή θα γίνει με μεγάλη προσοχή στις διατυπώσεις. Άλλωστε, οι δύο ομάδες εμπειρογνωμόνων εργάζονται στα επίσημα κείμενα εδώ και αρκετό καιρό και κοινή βούληση των δύο πλευρών είναι να μην υπάρξουν αναφορές που μπορεί να δημιουργήσουν αχρείαστη ένταση.
Το "δώρο" του Ταγίπ στον Αλέξη
Για αυτόν τον λόγο, η επίσκεψη του Ερντογάν στη Θράκη θα είναι «διακριτική». Η ελληνική κυβέρνηση δεν επιθυμεί σε καμία περίπτωση να δημιουργηθεί ένταση, όπως επίσης δεν θέλει να έχει δυσάρεστες εκπλήξεις από τον Τούρκο Πρόεδρο, κατά την επίσκεψή του στη μουσουλμανική μειονότητα, με τυχόν αναφορές σε «Τούρκους και μητέρες πατρίδες». Για αυτό και συμφωνήθηκε να μην πραγματοποιηθεί συγκέντρωση και ομιλία του Τούρκου Προέδρου, ο οποίος θα αρκεστεί στη συμμετοχή του στην προσευχή της Παρασκευής, σε τζαμί στην Κομοτηνή. Κι αυτό είναι το «δώρο» του Ερντογάν στον Τσίπρα.