FOCUS

Έλεγχος γεγονότων: Παραπληροφόρηση για τον πόλεμο με ψευδές υλικό που αποδίδεται στο CNNi

Έλεγχος γεγονότων: Παραπληροφόρηση για τον πόλεμο με ψευδές υλικό που αποδίδεται στο CNNi
Ένα από αυτά τα fake news αφορά ανύπαρκτο ρεπορτάζ του "CNNi" σχετικά με τον ηθοποιό Στίβεν Σιγκάλ, ο οποίος υποτίθεται ότι εντοπίστηκε στην Ουκρανία Screen Grab

Η παραπληροφόρηση και η προπαγάνδα εν καιρώ πολέμου είναι κάτι σύνηθες. Το CNNi αποκαλύπτει ότι λογαριασμοί κοινωνικής δικτύωσης που προωθούν την παραπληροφόρηση σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία χρησιμοποιούν ψευδώς το σήμα του σε φωτογραφίες και άλλα στιγμιότυπα που επί της ουσίας αποτελούν fake news.

Καθώς το CNNi εργάζεται για να εντοπίσει ψεύδη και παραπληροφόρηση σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία, ορισμένοι λογαριασμοί μέσων κοινωνικής δικτύωσης προσπαθούν να διαδώσουν fake news σχετικά με την κάλυψη του πολέμου από το ίδιο το CNNi.

Μια σειρά από ψεύτικα στιγμιότυπα οθόνης -που υποτίθεται ότι απεικονίζουν ρεπορτάζ του CNNi αλλά που στην πραγματικότητα είναι κατασκευασμένα και δεν προέρχονται καν από το CNNi -έχουν διαδοθεί ευρέως στις πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης την τελευταία εβδομάδα.

Ένα από αυτά τα fake news είναι ένα στιγμιότυπο οθόνης που αφορά ανύπαρκτο ρεπορτάζ του "CNNi" σχετικά με τον ηθοποιό Στίβεν Σιγκάλ, ο οποίος υποτίθεται ότι εντοπίστηκε στην Ουκρανία· κοινοποιήθηκε και στη συνέχεια διαγράφηκε από τον γνωστό podcaster Joe Rogan τη Δευτέρα.

Ένα δεύτερο ψευδές στιγμιότυπο αναρτήθηκε από έναν ψεύτικο λογαριασμό στο Twitter που ισχυρίστηκε ψευδώς ότι συνδέεται με το CNNi. Μέσω του λογαριασμού αυτού διακινήθηκε ανύπαρκτο ρεπορτάζ για έναν Αμερικανό που σκοτώθηκε στην Ουκρανία, και το οποίο υιοθέτησε τη Δευτέρα από Ρώσο εκπρόσωπο στα Ηνωμένα Έθνη.

Ένα τρίτο ψέμα ήταν ένα ψηφιακά τροποποιημένο στιγμιότυπο οθόνης που εισήγαγε ψεύτικο κείμενο για την Ινδία και τον πόλεμο στην Ουκρανία σε ένα άσχετο τηλεοπτικό πλάνο του CNN από το 2019.

Η ψεύτικη ανάρτηση για τον Στίβεν Σιγκάλ

H ψεύτικη εικόνα που μοιάζει να είναι ανάρτηση του CNNi στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δείχνει τον Στίβεν Σιγκάλ να έχει επαφή με τον ρωσικό στρατό στην Ουκρανία.

Η ψεύτικη εικόνα παρουσιάζει ένα πλάνο του αστέρα δράσης, ο οποίος έλαβε τη ρωσική υπηκοότητα το 2016 και είναι γνωστός ως σύμμαχος του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν να φοράει στρατιωτική στολή και να έχει όπλο.

Το κείμενο της ψεύτικης ανάρτησης αναφέρει: «Yπηρεσίες πληροφοριών σε όλο τον κόσμο εντόπισαν τον Αμερικανό ηθοποιό Στίβεν Σιγκάλ ανάμεσα στις ρωσικές ειδικές δυνάμεις που βρίσκονται στα περίχωρα του αεροδρομίου Gostomel κοντά στο Κίεβο».

Τα γεγονότα: Η εικόνα του Σιγκάλ είναι κατασκευασμένη. Το CNNi δεν ανέφερε ποτέ κάτι τέτοιο. Το πλάνο του ένοπλου Σιγκάλ προέρχεται από ταινία που ονομάζεται "Cartels", η οποία κυκλοφόρησε το 2017, και όχι από τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Επιπλέον, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο ηθοποιός, ο οποίος είναι 69 ετών, εμπλέκεται στον πόλεμο. Ο ίδιος δήλωσε στο Fox τη Δευτέρα ότι βλέπει την Ουκρανία και τη Ρωσία ως «μία οικογένεια», κατήγγειλε εξωτερική «προπαγάνδα» για την πρόκληση εχθρότητας μεταξύ των χωρών και εξέφρασε την επιθυμία για «μια θετική, ειρηνική λύση όπου μπορούμε να ζούμε και να ευδοκιμούμε μαζί ειρηνικά».

Ψεύτικα tweets για έναν Αμερικανό που σκοτώθηκε

Σε ένα tweet τη Δευτέρα, υψηλόβαθμος Ρώσος αξιωματούχος στον ΟΗΕ κατήγγειλε μέσα ενημέρωσης για fake news, ωστόσο τα στοιχεία που επικαλέστηκε ήταν στην πραγματικότητα τα ψεύτικα tweets από τους λογαριασμούς που υποδύονταν το CNNi.

Το πρώτο tweet, μια ανάρτηση του Αυγούστου από έναν λογαριασμό που αυτοαποκαλείται «CNN Afghanistan», ανέφερε ότι ένας δημοσιογράφος ονόματι Μπέρνι Γκορς εκτελέστηκε από τους Ταλιμπάν στην Καμπούλ. Το δεύτερο tweet, μια ανάρτηση στις 23 Φεβρουαρίου από έναν λογαριασμό που αυτοαποκαλείται «CNN Ukraine», ανέφερε ότι ένας ακτιβιστής ονόματι Mπέρνι Γκορς ήταν «ο πρώτος Αμερικανός θύμα της κρίσης στην Ουκρανία», αφού σκοτώθηκε από μια «νάρκη που είχε τοποθετηθεί από αυτονομιστές που υποστηρίζονται από τη Ρωσία».

Τα δύο tweets χρησιμοποιούσαν την ίδια φωτογραφία του «Mπέρνι Γκορς». Πολλοί χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης εξαπατήθηκαν από τους ψεύτικους λογαριασμούς και επέκριναν ή χλεύασαν το CNN επειδή υποτίθεται ότι ανέφερε ότι ο ίδιος άνθρωπος πέθανε δύο φορές.

Τα γεγονότα: Και τα δύο tweets σχετικά με τον θάνατο ενός «Mπέρνι Γκορς» είναι κατασκευάσματα και δεν συνδέονται με το CNNi. Οι λογαριασμοί "CNN Ukraine" και "CNN Afghanistan" είναι και οι δύο πλαστοί και έχουν ανασταλεί από το Twitter για παραβίαση της πολιτικής του ενάντια στην πλαστοπροσωπίας. Η φωτογραφία «Mπέρνι Γκορς» που χρησιμοποιείται και στα δύο tweet είναι στην πραγματικότητα μια φωτογραφία μιας προσωπικότητας gaming που δεν ονομάζεται «Mπέρνι Γκορς». Τα διαδικτυακά τρολ έχουν επανειλημμένα κυκλοφορήσει τη φωτογραφία του άνδρα κατά τη διάρκεια παγκόσμιων κρίσεων.

Το Reuters αποκάλυψε το ψεύτικο tweet του "CNN Afghanistan" για τον «Mπέρνι Γκορς» τον Αύγουστο. Αλλά το tweet «αναβίωσε» τον Φεβρουάριο, όταν δημοσιεύτηκε το νέο ψεύτικο tweet από το "CNN Ukraine".

Το FactCheck.org, το οποίο κατέρριψε την υπόθεση «Mπέρνι Γκορς» την Κυριακή, ανέφερε ότι ο λογαριασμός "CNN Ukraine" δημιουργήθηκε τον Φεβρουάριο και είχε μόνο 129 ακόλουθους. Αλλά αυτό δεν εμπόδισε το tweet του «Mπέρνι Γκορς» να κοινοποιηθεί ευρέως.

Το ψεύτικο στιγμιότυπο οθόνης για τη Ρωσία και την Ινδία

Μια άλλη ψεύτικη εικόνα που κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τις τελευταίες δύο εβδομάδες φέρεται να είναι στιγμιότυπο από τηλεοπτική μετάδοση του CNNi.

Η εικόνα δείχνει τον Πούτιν στα αριστερά και τον δημοσιογράφο του CNN, Φρέντερικ Πλέιτγκεν, να κάνει ρεπορτάζ από τη Μόσχα στα δεξιά. Στο κάτω μέρος της εικόνας υπάρχει ο τίτλος: «Η νέα γραμμή του Πούτιν». Ωστόσο στο ψευδές κείμενο που έχει προστεθεί από κάτω σημειώνεται: «Η Ινδία δεν πρέπει να παρέμβει, διαφορετικά να είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τις συνέπειες».

Τα γεγονότα: Αυτή η εικόνα τροποποιήθηκε ψηφιακά. Η πρόταση σχετικά με την Ινδία στο κάτω μέρος της οθόνης είναι ψεύτικη και δεν εμφανίστηκε ποτέ στο CNNi.

Η κατασκευασμένη πρόταση για την Ινδία εισήχθη σε ένα πραγματικό στιγμιότυπο του CNNi από τον Νοέμβριο του 2019. Το πραγματικό κείμενο που μετέδωσε το CNNi σε αυτό το σημείο είχε ως εξής: «Ανώτατος Ρώσος αξιωματούχος αστειεύεται σχετικά με την παρέμβαση στις εκλογές των ΗΠΑ το 2020».

Fact check: Phony images masquerading as CNN coverage go viral amid war in Ukraine, by Daniel Dale, CNNi

ΔΗΜΟΦΙΛΗ