FOCUS

Σαν σήμερα, 6 Ιουνίου 1944: Τι θα γινόταν εάν είχε αποτύχει η απόβαση στη Νορμανδία;

Σαν σήμερα, 6 Ιουνίου 1944: Τι θα γινόταν εάν είχε αποτύχει η απόβαση στη Νορμανδία;
AP Photo

Είναι κάποιες μέρες που είναι de facto μονοθεματικές. Διάφορα πράγματα συνέβησαν σαν σήμερα τα τελευταία 77 χρόνια, αυτά που καταγράφει κάθε μέρα τούτη η στήλη, αλλά σχεδόν κανένα δεν θα είχε σημασία αν δεν είχε υπάρξει η 6η Ιουνίου 1944. Η μέρα που έγινε η Απόβαση στη Νορμανδία. Την ξέρετε κυρίως ως D-Day... 

Το «D» στο D-Day, σημαίνει επίσης day. Αυτή είναι μια μικρή λεπτομέρεια που δεν αλλάζει κάτι, αλλά είναι βέβαιο ότι πολλοί έχουν την απορία. Είναι η σύντμηση για το «μέρα 0», αν προτιμάτε. Η 5η Ιουνίου ήταν η D-1, η 7η Ιουνίου ήταν η D+1 και πάει λέγοντας.

Η απόφαση για το ποια θα ήταν η «μέρα 0» πάρθηκε από τον Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, διοικητή των συμμαχικών δυνάμεων στη δυτική Ευρώπη, ή τέλος πάντων ότι είχε απομείνει από αυτήν, την Αγγλία δηλαδή.

Στο μεταξύ έγιναν πολλά και διάφορα που δεν χωράνε σε ένα δημοσιογραφικό κείμενο, τα έχει καταγράψει η ιστορία, άπειρες πηγές, άπειρες πληροφορίες, μαρτυρίες, ντοκουμέντα, αλλά και ταινίες και βιβλία μυθοπλασίας που προσπαθούν να συναγωνιστούν σε φαντασία την πραγματικότητα εκείνης της μέρας. Δύσκολο.

Από τους 160.000 άντρες που αποβιβάστηκαν στη Νορμανδία εκείνη τη μέρα, oι 10.000 σκοτώθηκαν επί τόπου. Πολύ περισσότεροι τις επόμενες μέρες. Οι απώλειες ήταν αναμενόμενες, οι άντρες ήξεραν που πήγαιναν, ο Αϊζενχάουερ έστειλε σε κάθε έναν από αυτούς μια επιστολή την προηγούμενη της Απόβασης:

D Day Message Ike

«Σε λίγο θα λάβετε μέρος σε μια μεγάλη σταυροφορία, την οποία έχουμε προετοιμάσει εδώ και πολλούς μήνες. Τα μάτια του κόσμου είναι στραμμένα επάνω σας. Δεν θα δεχτούμε τίποτα λιγότερο από την απόλυτη νίκη. Καλή Τύχη!», τους έγραφε.

Το γράμμα που δεν στάλθηκε ποτέ

Ο Αϊζενχάουερ έκανε αυτό που έπρεπε και είπε αυτά που έπρεπε να πει. Ο ίδιος, όμως, είχε πολλές και σοβαρές αμφιβολίες για την Απόβαση. Έχοντας πολεμήσει τους Γερμανούς σε πολλά μέτωπα, τους θεωρούσε -και όχι άδικα- έναν «πολύ καλά εκπαιδευμένο, άριστα εξοπλισμένο και πάντα ετοιμοπόλεμο εχθρό».

Έτσι, ο Αϊζενχάουερ έγραψε ένα ακόμα γράμμα, που ήρθε πρόσφατα στη δημοσιότητα.

4fcf8336eab8ea934c000003 480 749

«Η Απόβασή μας στη Γαλλία απέτυχε να διασφαλίσει ένα ασφαλές πάτημα και αναγκάστηκα να αποσύρω τα στρατεύματα. Η απόφασή μου να επιτεθώ αυτή τη στιγμή και σε αυτό το σημείο, είχε ληφθεί με βάση τις υπάρχουσες πληροφορίες. Οι άντρες, ο στρατός ξηράς, το ναυτικό και η αεροπορία, έκαναν ό,τι καλύτερο μπορούσαν να τούς επιβάλουν η γενναιότητα και η αφοσίωση στο καθήκον. Η ευθύνη για την αποτυχία είναι μόνο δική μου».

Δεν υπάρχει άλλη επεξήγηση. Μόνο αυτή:

Ευτυχώς, δεν χρειάστηκε να το στείλει ποτέ.

Και αν είχε πράγματι συμβεί;

Για το τι θα είχε συμβεί εάν η Γερμανία κέρδιζε τον πόλεμο, έχουν ειπωθεί επίσης πολλά, είναι ένα αγαπημένο σενάριο στη λαϊκή κουλτούρα, ίσως ακριβώς επειδή είναι μόνο σενάριο. Εφιαλτικό, χωρίς αμφιβολία, αλλά στον κόσμο αρέσουν τα θρίλερ.

Μια από τις πιο πιθανές εξελίξεις, εάν είχε αποτύχει η απόβαση, είναι η απόσυρση των ΗΠΑ από τη συμμαχία και τον πόλεμο κατά της Γερμανίας.

Αυτό θα άφηνε τους Βρετανούς και τους Σοβιετικούς μόνους να πολεμούν το Ράιχ από δύο μέτωπα, τα οποία σύντομα θα γίνονταν ένα: Το ανατολικό, καθώς η Βρετανία δεν θα είχε πλέον καμία ισχύ, απομονωμένη και αποδυναμωμένη και μόνη της στα δυτικά.

Φυσικά η εξέλιξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ήταν πολυπαραγοντική, όπως όλα τα ιστορικά γεγονότα, όπως εξάλλου και η ίδια η απόβαση στις ακτές της Νορμανδίας. Συχνά αρκεί ένας λάθος άνεμος για να ακυρώσει μια σωστή απόφαση, ή και το αντίθετο.

Στο ανατολικό μέτωπο οι Σοβιετικοί κατάφεραν να γυρίσουν το παιχνίδι στο Στάλιγκραντ και για πολλούς αυτό ήταν το σημείο στο οποίο κρίθηκαν όλα. Θα μπορουσε να έχει συμβεί αυτό, όμως, εάν η Βέρμαχτ είχε αποδεσμευτεί στα δυτικά και είχε ενισχύσει τις δυνάμεις της με εφεδρείες στη Ρωσία;

Κανείς δεν ξέρει και κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα. Η ιστορία δεν γράφεται με υποθέσεις.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ