FOCUS

Κλιμακώνει επικίνδυνα η Βόρεια Κορέα: Οι «σταθμοί» του πυρηνικού και βαλλιστικού της προγράμματος

Κλιμακώνει επικίνδυνα η Βόρεια Κορέα: Οι «σταθμοί» του πυρηνικού και βαλλιστικού της προγράμματος
Βαλλιστικός πύραυλος, ο οποίος εκτιμάται ότι πρόκειται για τον Hwasong-12, εκτίθεται σε παρέλαση του βορειοκορεατικού καθεστώτος στην Πιονγιάνγκ, Απρίλιος 2017 AP Photo/Wong Maye-E, File

Συναγερμό και προειδοποιήσεις σε περιφερειακό επίπεδο για «σθεναρή αντίδραση» έχει προκαλέσει η κίνηση της Βόρειας Κορέας να εκτοξεύσει, δίχως προειδοποίηση, βαλλιστικό πύραυλο που πέρασε πάνω από την Ιαπωνία -ενέργεια άκρως προκλητική και απερίσκεπτη που σηματοδοτεί σημαντική κλιμάκωση στο πρόγραμμα πυραυλικών δοκιμών της Πιονγιάνγκ.

Ο βαλλιστικός πύραυλος πέρασε πάνω από την Ιαπωνία τα ξημερώματα της Τρίτης και πιστεύεται ότι έπεσε στον Ειρηνικό. Είναι η πρώτη φορά που η Βόρεια Κορέα εκτοξεύει βαλλιστικό πύραυλο πάνω από την Ιαπωνία από το 2017.

Πρόκειται για την 23η εκτόξευση βαλλιστικού πυραύλου φέτος -οι περισσότερες εκτοξεύσεις σε ένα έτος μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Κιμ Γιονγκ Ουν, το 2012. Συγκριτικά, η Πιονγιάνγκ είχε πραγματοποιήσει τέσσερις δοκιμές το 2020 και οκτώ το 2021.

Στην Ιαπωνία τα ξημερώματα της Τρίτης σήμανε συναγερμός. Η εκτόξευση οδήγησε σε σπάνια ενεργοποίηση του συστήματος J-Alert, προειδοποίηση του οποίου εμφανίστηκε στις οθόνες της δημόσιας τηλεόρασης NHK, καλώντας τους κατοίκους βόρειων και βορειοανατολικών τομέων της Ιαπωνίας να αναζητήσουν καταφύγιο.

Ειδικοί εκτιμούν πως το βορειοκορεατικό καθεστώς εκτόξευσε πιθανότατα διηπειρωτικό πύραυλο μέσου βεληνεκούς Hwasong-12. Τελευταία ανάλογη δοκιμή είχε πραγματοποιηθεί τον Ιανουάριο.

Η ιαπωνική κυβέρηση να καταγγέλλει «βάρβαρη πράξη βίας» και προειδοποιεί ότι δεν αποκλείει καμία επιλογή, συμπεριλαμβανομένης της «απόκτησης δυνατοτήτων αντεπίθεσης». Ιαπωνία, Νότια Κορέα και Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται σε διαβουλεύσεις για να υπάρξει «αποφασιστική αντίδραση».

Ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Τζέικ Σάλιβαν, είχε χωριστές συνομιλίες με αξιωματούχους σε Σεούλ και Τόκιο για να συζητήσει τη «διεθνή προσήκουσα και σθεναρή» αντίδραση στην πυραυλική δοκιμή και «να επαναβεβαιώσει τη δέσμευση» των ΗΠΑ» στην άμυνα της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, καταδίκασε τη δοκιμή και κάλεσε, διά του εκπροσώπου του Στεφάν Ντουζαρίτς, το καθεστώς της Βόρειας Κορέας «να επαναλάβει τον διάλογο με τις ενδιαφερόμενες πλευρές προκειμένου να επιτευχθεί αυτού που ζητούμε εδώ και πολύ καιρό, μια πλήρης και επαληθεύσιμη αποπυρηνικοποίηση της κορεατικής χερσονήσου».

Η εξέλιξη του πυρηνικού και βαλλιστικού προγράμματος της Πιονγιάνγκ

Μετά την εκεχειρία του 1953 η Βόρεια Κορέα θέτει ως στόχο την απόκτηση πυρηνικού όπλου, θεωρώντας ότι είναι περικυκλωμένη από τους πυραύλους που οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει στην Νότια Κορέα και την Ιαπωνία.

Κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 1960, η Βόρεια Κορέα λαμβάνει από την Σοβιετική Ένωση, τον ιστορικό της σύμμαχο, την τεχνολογία και τα υλικά που προορίζονται για το βορειοκορεατικό πρόγραμμα ατομικής ενέργειας. Συστήνεται ερευνητικό κέντρο για την ατομική ενέργεια στην Γιονγκμπιόν, βόρεια της Πιονγιάνγκ.

Στο τέλος της δεκαετίας του 1970, το κομμουνιστικό καθεστώς αρχίζει την εργασία επί ενός μοντέλου του σοβιετικού βαλλιστικού πυραύλου Scud-B, τον οποίο και δοκιμάζει για πρώτη φορά το 1984, πριν αναπτύξει πυραύλους μέσου και μεγάλου βεληνεκούς, ανάμεσά τους ο Taepodong-1 (2.500 χλμ) και ο Taepodong-2 (6.700 χλμ).

Το 1998 πραγματοποιείται για πρώτη φορά δοκιμή πυραύλου Taepodong-1, οποίος πετά επάνω από τμήμα της Ιαπωνίας πριν καταπέσει στην θάλασσα.

Πρώτη πυρηνική δοκιμή

Το 2005, με το πρόσχημα μίας «εχθρικής» αμερικανικής πολιτικής, η Βόρεια Κορέα θέτει τέλος στο μορατόριουμ που είχε θεσπισθεί πριν από έξι χρόνια για την εκτόξευση πυραύλων μακρού βεληνεκούς. Το 2006, η Βόρεια Κορέα πραγματοποιεί την πρώτη της υπόγεια πυρηνική δοκιμή.

Ο ΟΗΕ ψηφίζει το πρώτο πακέτο οικονομικών κυρώσεων κατά της Πιονγιάνγκ, το οποίο έκτοτε έχει επεκταθεί επανειλημμένως.

Το 2009, η Βόρεια Κορέα αποχωρεί από τις εξαμερείς διαπραγματεύσεις (Βόρεια, Νότια Κορέα, Ρωσία, ΗΠΑ, Ιαπωνία) που είχαν ξεκινήσει το 2003 για το πυρηνικό πρόγραμμα της Πιονγκγιάνγκ.

Επιτάχυνση

Το 2011, ο Κιμ Γιονγκ Ουν διαδέχεται τον πατέρα του. Το πυρηνικό και το βαλλιστικό πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας επιταχύνονται.

Εναν χρόνο αργότερα, η εκτόξευση πυραύλου και η εφήμερη τοποθέτηση σε τροχιά δορυφόρου αποτελούν το προοίμιο για την ανάπτυξη ενός διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου (ICBM).

Το 2013, ο Κιμ παρακολουθεί την τρίτη πυρηνική δοκιμή, πολύ μεγαλύτερης ισχύος από τις δύο προηγούμενες.

Επειτα από μία τέταρτη δοκιμή τον Ιανουάριο 2016, ο Κιμ διαβεβαιώνει ότι η Πιονγιάνγκ κατόρθωσε σμίκρυνση μίας θερμοπυρηνικής κεφαλής.

Στις αρχές Αυγούστου, για πρώτη φορά, η Βόρεια Κορέα εκτοξεύει βαλλιστικό πύραυλο απευθείας στην θαλάσσια οικονομική ζώνη της Ιαπωνίας.

Στις 9 Σεπτεμβρίου πραγματοποιείται η πέμπτη πυρηνική δοκιμή. Το καθεστώς ανακοινώνει ότι προχώρησε σε δοκιμή πυρηνικής κεφαλής που έχει την δυνατότητα να οπλίσει πύραυλο μακρού βεληνεκούς.

Πυρηνική δύναμη

Τον Μάιο 2017, η Πιονγιάνγκ δοκιμάζει για πρώτη φορά βαλλιστικό πύραυλο μέσου βεληνεκούς Hwasong-12 (IRBM) ικανού να πλήξει το Γκουάμ, αμερικανικό έδαφος στον Ειρηνικό Ωκεανό.

Στις 4 Ιουλίου, την ημέρα της εθνικής γιορτής των ΗΠΑ, η Βόρεια Κορέα εκτοξεύει πύραυλο Hwasong-14 με βεληνεκές 5.500 χιλιομέτρων και άρα ικανό να πλήξει μεγάλο μέρος των ΗΠΑ. Μια δεύτερη δοκιμή ακολουθεί λίγες εβδομάδες αργότερα.

Στις 3 Σεπτεμβρίου 2017, μία έκτη πυρηνική δοκιμή παρουσιάζεται ως δοκιμή βόμβας υδρογόνου. Οι ειδικοί θεωρούν ότι η ενέργεια που εκλύεται είναι 250 κιλοτόνων, δηλαδή 16 φορές μεγαλύτερη από τη βόμβα που κατέστρεψε την Χιροσίμα το 1945.

Στο τέλος του Νοεμβρίου, η Πιονγιάνγκ δοκιμάζει νέο τύπο διηπειρωτικού πυραύλου, έναν Hwasong-15, ικανό «να μεταφέρει μία extra-large βαριά οβίδα», ικανή να πλήξει τις ηπειρωτικές ΗΠΑ. Οπως και ο Hwasong-14, αυτός ο διηπειρωτικός πύραυλος έχει σχεδιαστεί για να φέρει πυρηνική γόμωση.

Ο Κιμ Γιονγκ Ουν διακηρύσσει ότι η χώρα του έγινε πλήρης πυρηνική δύναμη.

Φιάσκο

Τον Απρίλιο 2018, ο Κιμ ανακοινώνει μορατόριουμ για τις πυρηνικές δοκιμές και για τις εκτοξεύσεις βαλλιστικών πυραύλων μακρού βεληνεκούς, θεωρώντας ότι οι στόχοι τους έχουν επιτευχθεί.

Οι συνομιλίες μεταξύ της Ουάσινγκτον και της Πιονγιάνγκ επαναλαμβάνονται με την «ιστορική συνάντηση κορυφής» ανάμεσα στον Κιμ και τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ τον Ιούνιο στην Σιγκαπούρη.

Αλλά τον Φεβρουάριο 2019, η νέα σύνοδος κορυφής στο Ανόι μετατρέπεται σε φιάσκο.

Αδιέξοδο

Τον Οκτώβριο 2019, η Βόρεια Κορέα ανακοινώνει ότι προχώρησε σε δοκιμή πυραύλου που μπορεί να εκτοξευθεί από υποβρύχιο στο πλαίσιο «νέας φάσης» του εξοπλιστικού της προγράμματος.

Την 1η Ιανουαρίου 2020, ο Κιμ ανακοινώνει το τέλος του μορατόριουμ.

Τον Οκτώβριο, η Πιονγιάνγκ παρουσιάζει κατά την διάρκεια παρέλασης έναν ICBM, τον Hwasong-17, τον μεγαλύτερο στον κόσμο πύραυλο υγρού καυσίμου που μπορεί να μετακινηθεί οδικά, σύμφωνα με τους ειδικούς.

Τεχνολογικά βήματα

Το 2021 χαρακτηρίζεται από σημαντικές εξελίξεις. Τον Μάρτιο, η Βόρεια Κορέα βεβαιώνει ότι δοκίμασε στην θάλασσα της Ιαπωνίας νέο μοντέλο «κατευθυνόμενου τακτικού πυραύλου», που θεωρείται από τις ΗΠΑ βαλλιστικός πύραυλος μικρού βεληνεκούς.

Τον Σεπτέμβριο, η Πιονγιάγκ πραγματοποιεί σειρά δοκιμών: Εκτόξευση νέου «πυραύλου Cruise μακρού βεληνεκούς» και βαλλιστικών πυραύλων μικρού βεληνεκούς, εκτόξευση πυραύλου που παρουσιάζεται ως υπερηχητικός Hwasong-8 και τέλος εκτόξευση «νέου» αντιαεροπορικού πυραύλου.

Στις 19 Οκτωβρίου, η Πιονγιάνγκ εκτοξεύει βαλλιστικό πύραυλο από υποβρύχιο, σύμφωνα με τον νοτιοκορεατικό στρατό, γεγονός που θα συνιστούσε σημαντικό τεχνολογικό επίτευγμα.

Προς έναν νέο διηπειρωτικό πύραυλο

Στις αρχές του 2022, έπειτα από σειρά δοκιμών που περιλαμβάνουν υπερηχητικούς πυραύλους και έναν «βαλλιστικό πύραυλο εδάφους-εδάφους μέσου και μεγάλου βεληνεκούς Hwasong-12, η Βόρεια Κορέα προχωρεί στην εκτόξευση διηπειρωτικού πυραύλου στις 24 Μαρτίου, που έπεσε στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Ιαπωνίας.

Ο πύραυλος αυτός είναι ο ισχυρότερος που έχει εκτοξευθεί από το 2017. Η Πιονγιάνγκ δηλώνει ότι πρόκειται για έναν νέο Hwasong-17. Ουάσινγκτον και Σεούλ υποπτεύονται ότι πρόκειται για έναν παλαιότερο Hwasong-15.

Επιτάχυνση ξανά

Στα μέσα του Απριλίου, ο Κιμ Γιονγκ Ούν εποπτεύει την εκτόξευση ενός νέου οπλικού συστήματος που θα αυξήσει την αποτελεσματικότητα των τακτικών πυρηνικών όπλων του.

Τον ίδιο μήνα, προειδοποιεί ότι η Βόρεια Κορέα θα επιταχύνει την ανάπτυξη του πυρηνικού της οπλοστασίου. Ακολουθεί η εκτόξευση σειράς βαλλιστικών πυραύλων τον Μάιο.

Στις 25 Μαΐου, την επομένη της επίσκεψης στην Ασία του αμερικανού προέδρου, Τζο Μπάιντεν, για να εκφράσει την υποστήριξή του προς την Σεούλ και το Τόκιο απέναντι στην Πιονγιάνγκ, η Βόρεια Κορέα εκτοξεύει τρεις πυραύλους, ανάμεσά τους και έναν ICBM.

Στις 5 Ιουνίου, η Βόρεια Κορέα εκτοξεύει οκτώ βαλλιστικούς πυραύλους μικρού βεληνεκούς. Η Νότια Κορέα και οι ΗΠΑ απαντούν την επομένη με την εκτόξευση οκτώ αντίστοιχων πυραύλων.

Στις αρχές του Σεπτεμβρίου, η Βόρεια Κορέα υιοθετεί νόμο που της επιτρέπει να καταφέρει προληπτικό πυρηνικό πλήγμα και διακηρύσσει ότι το καθεστώς της ως πυρηνική δύναμη είναι αμετάκλητο.

Στις 4 Οκτωβρίου, η Βόρεια Κορέα εκτοξεύει βαλλιστικό πύραυλο μέσου βεληνεκούς, σύμφωνα με τον νοτιοκορεατικό στρατό. Ο πύραυλος υπερίπταται της Ιαπωνίας, για πρώτη φορά από το 2017, αναγκάζοντας το Τόκιο να ενεργοποιήσει το σύστημα συναγερμού και να ζητήσει από τον πληθυσμό να πάει στα καταφύγια.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ