ΚΟΣΜΟΣ

Το μετέωρο βήμα της Μέι: Τα σενάρια για την επόμενη μέρα του Brexit μετά την ακύρωση της ψηφοφορίας

Το μετέωρο βήμα της Μέι: Τα σενάρια για την επόμενη μέρα του Brexit μετά την ακύρωση της ψηφοφορίας
REUTERS/Phil Noble

Η Τερέζα Μέι ακύρωσε τελικώς την ψηφοφορία για το Brexit, μια κίνηση που περιέπλεξε ακόμη περισσότερο το «διαζύγιο» με την Ευρωπαϊκή Ένωση και προκάλεσε νέα αναταραχή στο ήδη τεταμένο πολιτικό σκηνικό της Βρετανίας.

Η κ. Μέι, που δέχεται σφοδρές πιέσεις από τους βουλευτές της χώρας της, δεσμεύτηκε τώρα ότι θα επιστρέψει στις Βρυξέλλες και θα ζητήσει εγγυήσεις που θα καθησυχάσουν τον πολιτικό κόσμο της Βρετανίας.

Άφησε, ωστόσο, να εννοηθεί ότι η ψηφοφορία θα πραγματοποιηθεί πριν από την 21η Ιανουαρίου -την ημέρα που το «τιμόνι» για το Brexit αναλαμβάνει το κοινοβούλιο, μετά από ενδεχόμενη αποτυχία της κυβέρνησης να εξασφαλίσει συμφωνία για το «διαζύγιο».

Όπως υπογραμμίζουν διεθνή ΜΜΕ και αναλυτές, το πολιτικό μέλλον της Τερέζα Μέι μοιάζει τώρα αβέβαιο. Και αυτό γιατί δέχεται «πυρά» τόσο από την αντιπολίτευση όσο και από ορισμένους συντηρητικούς ενώ παράλληλα δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να κατατεθεί πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησής της.

Ποια είναι, όμως, τα πιθανά σενάρια για την επόμενη μέρα του Brexit, δεδομένης της κατάστασης όπως διαμορφώθηκε σήμερα;

«Βελτιώσεις» στη συμφωνία

Η Τερέζα Μέι υποσχέθηκε ότι θα επιστρέψει στο διαπραγματευτικό τραπέζι για να συζητήσει τις ανησυχίες των Βρετανών βουλευτών με τους Ευρωπαίους και να ζητήσει περαιτέρω διαβεβαιώσεις σχετικά με το σχέδιο «backstop» για τα ιρλανδικά σύνορα.

Έκτακτη Σύνοδο Κορυφής για το Brexit συγκαλεί την Πέμπτη ο Τουσκ

Ωστόσο, οι σκληροπυρηνικοί του Brexit ζητούν να αναθεωρηθεί πλήρως αυτό το μέρος της πρότασης πριν τεθεί σε ψηφοφορία στο κοινοβούλιο η συμφωνία. Η Βρετανίδα πρωθυπουργός αναμένεται, όμως, να βρεθεί αντιμέτωπη με… μπελάδες στις Βρυξέλλες, καθώς οι Ευρωπαίοι έχουν ήδη διαμηνύσει ότι δεν σκοπεύουν να επαναδιαπραγματευτούν το συγκεκριμένο μέρος της συμφωνίας. Όπως γράφει το γαλλικό πρακτορείο (AFP) πηγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφέρουν ότι πλέον μπορούν να γίνουν βελτιώσεις μόνο στο συνοδευτικό έγγραφο για τις σχέσεις μετά το Brexit, οι οποίες, όμως, δεν είναι νομικά δεσμευτικές.

Το σχέδιο της Νορβηγίας

Με τους Βρετανούς βουλευτές να έχουν πλέον «στριμώξει» τη Τερέζα Μέι και να έχουν μεγαλύτερο… λόγο στις διαπραγματεύσεις, είναι πλέον πολύ πιθανό να πιέσουν για ένα «plan b». Σε αυτή την περίπτωση, θα υιοθετηθεί ένα πιο… ήπιο Brexit, που θα επιτρέπει στην χώρα να παραμείνει στον ευρωπαϊκό οικονομικό χώρο -το λεγόμενο σχέδιο της Νορβηγίας.

Σε αυτή την περίπτωση, όμως, η Βρετανία θα πρέπει να επιτρέπει την ελεύθερη κίνηση των Ευρωπαίων πολιτών στη χώρα -κάτι που δεν επιθυμεί ούτε η Τερέζα Μέι ούτε πολλοί υποστηρικτές του Brexit. Παρόλα αυτά, ένα τέτοιο σχέδιο πιθανώς να είχε περισσότερους υποστηρικτές στο βρετανικό κοινοβούλιο και να μπορούσε να ψηφιστεί.

Το σχέδιο της Νορβηγίας έχει ακόμη ένα «αγκάθι»: η Βρετανία θα πρέπει να συνεχίσει να συνεισφέρει με αρκετά μεγάλα χρηματικά ποσά στον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάτι που θεωρείται δεδομένο πως προκαλέσει αντιδράσεις.

Όπως γράφει το γαλλικό πρακτορείο, πηγές αναφέρουν ότι εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν ξεκινήσει συζητήσεις για το πώς θα μπορούσε να επεκταθεί το άρθρο 50 ώστε να επιτραπούν ορισμένες διορθώσεις στη συμφωνία ή να ανοίξει ο δρόμος για άλλα ενδεχόμενα σενάρια -όπως ένα δεύτερο δημοψήφισμα για το Brexit.

«Σκληρό» Brexit

H Βρετανία ενεργοποίησε το άρθρο 50, τον μηχανισμό για την έξοδο μιας χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, πριν από δύο χρόνια. Έχει νομοθετήσει δε, ότι θα αποχωρήσει από την Ένωση στις 29 Μαρτίου 2019. Η Τερέζα Μέι έχει προειδοποιήσει ότι εάν οι Βρετανοί βουλευτές καταψηφίσουν τη συμφωνία, τότε η χώρα κινδυνεύει να βρεθεί αντιμέτωπη με ένα «σκληρό Brexit».

Αυτό σημαίνει ότι θα αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς συμφωνία, με απρόβλεπτες οικονομικές συνέπειες. Εν μια νυκτί, δηλαδή, η Βρετανία θα κόψει κάθε σχέση με τον στενότερο εμπορικό εταίρο της ενώ παράλληλα ειδικοί προειδοποιούν ότι θα δημιουργηθεί το… αδιαχώρητο σε αεροδρόμια και λιμάνια.

Η Τράπεζα της Αγγλίας έχει προειδοποιήσει ότι η άτακτη αποχώρηση από την Ένωση θα προκαλέσει έντονα οικονομικά σκαμπανεβάσματα και θα οδηγήσει το νόμισμα της χώρας σε «βουτιά».

Τι θα συμβεί σε περίπτωση «σκληρού» Brexit;

Δεύτερο δημοψήφισμα

Το τελευταίο διάστημα έχουν αρχίσει να πολλαπλασιάζονται οι «φωνές» αυτών που ζητούν δεύτερο δημοψήφισμα για το Brexit. Μάλιστα, το σενάριο αυτό υποστηρίζουν βουλευτές διαφορετικών κομμάτων.

Η ίδια η Τερέζα Μέι έχει αποκλείσει αυτό το ενδεχόμενο επανειλημμένα ενώ και νωρίτερα σήμερα δήλωσε ότι θα διχάσει ξανά τη χώρα. Σε περίπτωση, ωστόσο, που η Βρετανία «παραλύσει» πολιτικά τότε δεν αποκλείεται η Βρετανίδα πρωθυπουργός να υποχρεωθεί να ξαναστήσει κάλπες.

Οι υποστηρικτές του δεύτερου δημοψηφίσματος έχουν πλέον στο «οπλοστάσιό» τους και την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, που απεφάνθη ότι η Βρετανία έχει μονομερώς το δικαίωμα να μην αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Εκλογές ή αλλαγή ηγεσίας στους συντηρητικούς

Ανοιχτό παραμένει και το ενδεχόμενο η Μέι να αναγκαστεί να οδηγήσει τη χώρα σε πρόωρες εκλογές, κάτι που απαιτεί τη στήριξη των 2/3 των βουλευτών.

Αντί να βάλουν τη χώρα σε μια ακόμη δοκιμασία, οι Βρετανοί νομοθέτες θα μπορούσαν εναλλακτικά να καταθέσουν πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης.

Αυτή είναι, άλλωστε, μια πρόταση που ακούστηκε σήμερα στο βρετανικό κοινοβούλιο και θα επέτρεπε τον σχηματισμό κυβέρνησης -ίσως και οικουμενικής- μέσα σε δύο μόλις εβδομάδες. Σε περίπτωση που τα κόμματα του κοινοβουλίου δεν καταφέρουν να συμφωνήσουν, τότε η χώρα θα οδηγηθεί υποχρεωτικά σε πρόωρες εκλογές.

Ορατό είναι και το σενάριο οι συντηρητικοί βουλευτές να πιέσουν τη Μέι να αποχωρήσει από την ηγεσία του κόμματος, με την ονοματολογία να έχει ήδη ξεκινήσει σε βρετανικά ΜΜΕ.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ