ΚΟΣΜΟΣ

ΗΠΑ: Γιατί ο Τραμπ ακύρωσε την τελευταία στιγμή την επίθεση στο Ιράν;

ΗΠΑ: Γιατί ο Τραμπ ακύρωσε την τελευταία στιγμή την επίθεση στο Ιράν;
(AP Photo/Evan Vucci)

Προς την αποκλιμάκωση της έντασης με την Τεχεράνη κινήθηκε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόνλαντ Τραμπ, ο οποίος αν και αρχικά ενέκρινε τη διεξαγωγή πληγμάτων εναντίον του Ιράν, σε αντίποινα για την κατάρριψη ενός αμερικανικού τηλεκατευθυνόμενου μη επανδρωμένου αεροσκάφους την Πέμπτη, τελικά ακύρωσε τη διαταγή του την τελευταία στιγμή.

Αρχικά, ο Τραμπ ενέκρινε επιθέσεις εναντίον λιγοστών στόχων στην επικράτεια του Ιράν, κυρίως ραντάρ και συστοιχιών πυραύλων, σύμφωνα με την εφημερίδα The New York Times, που επικαλείται ανώτερους Αμερικανούς κυβερνητικούς αξιωματούχους που είτε συμμετείχαν στις διαβουλεύσεις ή ενημερώθηκαν για αυτές.

Τα πλήγματα επρόκειτο να γίνουν λίγο πριν από τα ξημερώματα της Παρασκευής, ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο αριθμός των αμάχων στις τάξεις των ιρανικών ένοπλων δυνάμεων αλλά και μεταξύ των αμάχων, κατά τις πληροφορίες της εφημερίδας.

Στρατιωτικά αεροσκάφη είχαν απογειωθεί και πλοία είχαν λάβει θέσεις, αλλά δεν είχε εκτοξευθεί κανένας πύραυλος όταν ανακλήθηκε η προεδρική διαταγή, τονίζει η εφημερίδα.

Η ξαφνική ανάκληση της διαταγής φρέναρε αυτή που θα ήταν η τρίτη ανάληψη αμερικανικής στρατιωτικής δράσης στη Μέση Ανατολή κατά τη διαταγή του Ρεπουμπλικάνου προέδρου των ΗΠΑ.

Στη σύγκληση του έκτακτου συμβουλίου στον Λευκό Οίκο που διεξήχθη το βράδυ της Πέμπτη, υπέρ μιας στρατιωτικής επέμβασης στην Τεχεράνη τάχθηκαν η διευθύντρια της CIA, Τζίνα Χάσπελ, ο υπουργός Εξωτερικών, Μάικλ Πομπέο και ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας, Τζον Μπόλτον.

Ωστόσο, «αξιωματούχοι του Πενταγώνου φέρεται ότι προειδοποίησαν ενάντια στην κλιμάκωση», όπως αναφέρει η εφημερίδα «Daily Mail».

Διαφορετική στάση Τραμπ από Μπόλτον και Πομπέο

Στην προσπάθειά προς αποκλιμάκωση, ο Αμερικανός πρόεδρος είχε έναν εντελώς διαφορετικό τόνο για την υπόθεση του Ιράν, από τον Μπόλτον, αλλά κι άλλους Αμερικανούς αξιωματούχους.

Μετά την κλιμάκωση της έντασης μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν, εδώ και μήνες, ο πρόεδρος Τραμπ είπε ότι η επίθεση των Ιρανών κατά του αμερικανικού drone ήταν πιθανώς ένα “λάθος” χωρίς πρόθεση.

Η τοποθέτηση αυτή του προέδρου Τραμπ έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την επιθετική ρητορική των προειδοποιήσεων προς την Τεχεράνη από τον ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο, αλλά και ειδικότερα από τις απόψεις που έχει εκφράσει δημόσια ο Μπόλτον για το Ιράν.

Ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ έχει πολλές φορές ζητήσει στο παρελθόν την αλλαγή της κυβέρνησης στην Τεχεράνη.

Ο ίδιος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι στις συζητήσεις που γίνονται για το Ιράν μεταξύ του προέδρου Τραμπ και του Μπόλτον, με την συμμετοχή κι αξιωματούχων όπως, ο Πομπέο, ο αντιπρόεδρος Μάικ Πενς, αλλά κι ο (νέος) υπηρεσιακός υπουργός Άμυνας Μαρκ Έσπερ, οι οποίοι έχουν “κυρίως τον ρόλο καθορισμού του αποτελέσματος στις ψηφοφορίες που γίνονται για την λήψη αποφάσεων.”

Μία υψηλόβαθμη διπλωματική πηγή μιας χώρας συμμάχου των ΗΠΑ εξέφρασε την ίδια άποψη για τον Πομπέο, δηλώνοντας στο CNNi ότι ο Πομπέο δρα ως τρίτος πόλος επικοινωνίας μεταξύ του Μπόλτον και του Τραμπ κι αναφορικά με τους χειρισμούς στην υπόθεση του Ιράν.

“Από αυτά που έχουμε δει, ο Πομπέο έκανε μία προσπάθεια να βρεθεί στην μέση των απόψεων που εκφράζει ο Μπόλτον, αλλά κι ο πρόεδρος Τραμπ.

“Ο πρόεδρος επιδεικνύει μία υπερφυσική [τάση] αποφυγής του κινδύνου, όταν μπαίνει το ζήτημα της χρήσης στρατιωτικών μέσων, ενώ θέλει να εξέλθει από τις στάσιμες και μη νικηφόρες πολεμικές συγκρούσεις του παρελθόντος, αλλά και να αποφύγει νέες,” δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ααρόν Ντέιβιντ Μίλερ αντιπρόεδρος του κέντρου (Wilson Center). “Σε αντίθεση [με την στάση αυτή] ο Τζον Μπόλτον ήταν ένα γεράκι για το Ιράν, σε όλη την επαγγελματική του πορεία,” πρόσθεσε ο ίδιος.

Αμερικανοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι ο Πομπέο από την πλευρά του θα είναι δύσκολο να αντισταθεί σε καλέσματα για την ανάληψη στρατιωτικής δράσης κατά του Ιράν, “καθώς ο ίδιος έχει τηρήσει μία σκληρή στάση κατά της Τεχεράνης, ενώ ως ΥΠΕΞ των ΗΠΑ θα κληθεί να διαχειριστεί τις οποιασδήποτε διαπραγματεύσεις, αν αυτές υπάρξουν. Ωστόσο, δεν θεωρείται πιθανή η αντίστασή του απέναντι στις φωνές που προτείνουν μία στρατιωτική αντιμετώπιση του Ιράν από τις ΗΠΑ. Στο τέλος, το μεγαλύτερο εμπόδιο κατά μιας τέτοιας επιλογής, είναι ο ίδιος ο πρόεδρος,” υποστήριξε ένας αναλυτής του CNN.

Καθώς η κυβέρνηση Τραμπ αποκαλύπτει την πολιτική της για το Ιράν, τόσο ο Πομπέο, όσο κι ο Μπόλτον έχουν παίξει ένα καθοριστικό ρόλο στις παρασκηνιακές συζητήσεις, μορφοποιώντας την αμερικανική αντίδραση, σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους.

Η επιρροή τους στην άσκηση της πολιτικής που σχετίζεται με την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ ενισχύθηκε με τον μεγάλο αριθμό προσώπων που έχουν τις ίδιες απόψεις και βρίσκονται σε υπηρεσιακές θέσεις άσκησης καθηκόντων εντός της αμερικανικής κυβέρνησης. Ένας από αυτούς ήταν κι ο (πρώην) υπηρεσιακός υπουργός Άμυνας Πάτρικ Σάναχαν που αποχωρεί και τα καθήκοντά του, αναλαμβάνει ο Έσπερ.

Παράλληλα, η επιρροή του Πομπέο και του Μπόλτον αυξήθηκε από την αποχώρηση αξιωματούχων που ασκούσαν μια περισσότερο μετριοπαθή επιρροή στον Αμερικανό πρόεδρο.

Τις προηγούμενες εβδομάδες, τόσο ο Πομπέο, όσο κι άλλοι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος έχει τη νομική εξουσία για την ανάληψη στρατιωτικής δράσης κατά του Ιράν, χωρίς την έγκριση του Κογκρέσου, παρά το γεγονός ότι ο πρόεδρος Τραμπ έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο διπλωματικών συνομιλιών.

Χθες, ο πρόεδρος Τραμπ υπενθύμισε στους δημοσιογράφους ότι: “Θέλω να βγω από αυτούς τους πολέμους χωρίς τέλος. Το προωθώ [προεκλογικά] αυτό,” τόνισε ο ίδιος.

Ο Φρεντ Φλέιτζ συνεργάτης του Μπόλτον και πρώην προσωπάρχης στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας, υπερασπίστηκε το πρώην αφεντικό του, δηλώνοντας στο CNN ότι ο Μπόλτον γνωρίζει καλά, πως ο πρόεδρος Τραμπ δεν επιθυμεί να βάλει τις ΗΠΑ σε (νέες) πολεμικές συγκρούσεις, συμπεριλαμβανομένης και μιας πολεμικής σύγκρουσης με το Ιράν.

Σύμφωνα με τον ίδιο, ο Μπόλτον επικεντρώνει τις προσπάθειές του για την υλοποίηση της εξωτερικής πολιτικής του προέδρου Τραμπ, υπό το σκεπτικό του προέδρου.

“Ο Μπόλτον έχει ξεκαθαρίσει ότι είναι ένα μέλος της ομάδας του προέδρου και υλοποιεί την εξωτερική πολιτική του προέδρου Τραμπ. Η ιδέα ότι θα προωθήσει πολιτικές τις οποίες δεν εγκρίνει ο πρόεδρος, είναι λάθος στο σύνολό της,” τόνισε ο ίδιος.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ