ΚΟΣΜΟΣ

Γαλαξίας – «παγώνι»: Η θεαματική αποκάλυψη αστρονόμων για το Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου

Γαλαξίας – «παγώνι»: Η θεαματική αποκάλυψη αστρονόμων για το Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου
NASA

Δύο πολύχρωμα νέφη σε σχήμα… παγωνιού εντόπισαν οι αστρονόμοι στο Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου, ένα γειτονικό γαλαξία – νάνο, περίπου 163.000 έτη φωτός μακριά από τη Γη.

Στην απεραντοσύνη του σύμπαντος, οι δύο… νανογαλαξίες το Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου και το «αδερφάκι» του, Μικρό Νέφος του Μαγγελάνου αποτελούν κάτι σαν δορυφόρους στο δικό μας γαλαξία (Milky Way).

Τα δύο εντυπωσιακά πελώρια νέφη εντοπίστηκαν από τη Μεγάλη συστοιχία χιλιοστόμετρου/υποχιλιοστόμετρου της Ατακάμα (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array), γνωστή ως ALMA, μία συμβολομετρική διάταξη 66 ραδιοτηλεσκοπίων στην έρημο Ατακάμα της βόρειας Χιλής.

Ωστόσο, η απίστευτη ομορφιά των αέριων σχηματισμών ίσως απλώς μαρτυρά το βίαιο παρελθόν μεταξύ των δύο γαλαξιών – νάνων.

Και τα δύο νέφη περιλαμβάνουν πελώρια «νεογέννητα» άστρα. Οι αστρονόμοι που έκαναν την ανακάλυψη σημείωσαν πως η εξέλιξη ταιριάζει με προηγούμενες υπολογιστικές προσομοιώσεις που προέβλεπαν σύγκρουση των αέριων νεφών.

LHA 120 N11 in the Large Magellanic Cloud

Photo: Wikipedia

Τα αέρια και τα νεαρά άστρα αποτελούν κάτι σαν απόδειξη από σκηνή… εγκλήματος, μαρτυρώντας τη σύγκρουση μεταξύ του Μεγάλου και του Μικρού Νέφους του Μαγγελάνου, 200 εκατομμύρια χρόνια πριν – σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων.

Και τα ίδια τα άστρα σχηματίζονται από νέφη αερίων και σκόνη. Ωστόσο, οι αστρονόμοι δεν έχουν κατανοήσει πλήρως πώς αστέρια – γίγαντες που ζυγίζουν δέκα φορές περισσότερο από τον ίδιο τον ήλιο, μπορούν να «χωρέσουν» σε μικρές περιοχές. Ωστόσο, όταν οι γαλαξίες αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, δημιουργούν το τέλειο «σκηνικό» για το σχηματισμό πελώριων αστέρων. Η βαρύτητα των γαλαξιών που αλληλεπιδρούν, είναι τόσο έντονη που προκαλεί σύγκρουση των αέριων νεφών μεταξύ τους. Αυτό προκαλεί μεγάλη έκκληση αερίων σε μία μικρή περιοχή και, κάπως έτσι, τη «γέννηση» ενός τεράστιου άστρου.

Οι ερευνητές αξιοποίησαν την πανίσχυρη συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων ALMA για να παρατηρήσουν από πιο «κοντά» το σχηματισμό άστρων στην περιοχή Ν159 του Μεγάλου Νέφους του Μαγγελάνου.

Τα δύο σύννεφα που εντόπισαν, έχουν παρόμοιο σχήμα και μοιάζουν με παγώνια που έχουν ανοίξει επιδεικτικά τα φτερά της ουράς τους.

twocosmicpea

Πηγή φωτογραφιών: NASA-ESA

«Είναι αφύσικο το ότι σε δύο περιοχές που χωρίζει απόσταση 150 έτη φωτός, σχηματίστηκαν δύο νέφη με παρόμοιο σχήμα. Πρέπει να έχουν κοινή αιτία αυτά τα χαρακτηριστικά. Η αλληλεπίδραση μεταξύ Μεγάλου και Μικρού Νέφου είναι ένας καλός υποψήφιος», τόνισε ο Καζούκι Τοκούντα, ερευνητής στο πανεπιστήμιο της Οσάκα και στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Ιαπωνίας.

Προηγούμενη έρευνα που παρακολουθούσε την κίνηση των αερίων στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου υποδείκνυε πως μία έκρηξη γέννησης αστεριών μπορεί να προκαλείται από αέρια από το Μικρό Νέφος.

«Για πρώτη φορά εντοπίσαμε μία ενδελεχή σύνδεση μεταξύ της δημιουργίας τεράστιων αστεριών και αλληλεπίδρασης γαλαξιών. Κι αυτό είναι ένα σπουδαίο βήμα για την κατανόηση της διαδικασίας γέννησης αστρικών σχηματισμών» παρατηρεί από την πλευρά του ο Γιασούο Φουκούι, καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Ναγκόγια.

Οι δύο μελέτες δημοσιεύτηκαν την Πέμπτη στην επιθεώρηση Astrophysical Journal.

Σύγκρουση – Αρμαγεδδών

Το Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου που «ζυγίζει» όσο 250 δισεκατομμύρια ήλιοι, έρχεται καταπάνω στον δικό μας γαλαξία και η σύγκρουση φαίνεται αναπόφευκτη σε περίπου 2,5 δισεκατομμύρια χρόνια, νωρίτερα από ό,τι πίστευαν έως τώρα οι αστρονόμοι, σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις τους.

Η νέα μελέτη από αστροφυσικούς του Ινστιτούτου Υπολογιστικής Κοσμολογίας του βρετανικού Πανεπιστημίου του Ντάραμ, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Monthly Notices» της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Βρετανίας τον περασμένο Γενάρη.

«Μολονότι δύο δισεκατομμύρια χρόνια είναι ένα υπερβολικά μεγάλο χρονικό διάστημα για τους ανθρώπους, είναι πολύ σύντομος χρόνος σε κοσμική κλίμακα. Η καταστροφή του Μεγάλου Μαγγελανικού Νέφους, καθώς θα καταβροχθιστεί από το δικό μας γαλαξία, θα προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στο δικό μας γαλαξία, θα ξυπνήσει τη μαύρη τρύπα που ζει στο κέντρο του και θα μετατρέψει τον γαλαξία μας σε ενεργό γαλαξιακό πυρήνα ή κβάζαρ», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής δρ Μάριους Καούτουν.

«Όλος ο γαλαξίας μας θα ταρακουνηθεί και όλο το ηλιακό μας σύστημα μπορεί να πεταχτεί στο εξώτερο διάστημα. Αν αυτό συμβεί, δεν βλέπω πώς οι απόγονοί μας, αν υπάρχουν, θα μπορέσουν να το αντέξουν», ανέφερε ο Κάρλος Φρανκ, διευθυντής του Ινστιτούτου Υπολογιστικής Κοσμολογίας του Ντάραμ.

«Η σύγκρουση με την Ανδρομέδα θα είναι ένας πραγματικός Αρμαγεδδών. Αυτό θα είναι πραγματικά το τέλος του γαλαξία μας όπως τον ξέρουμε», είπε ο Φρανκ.

These vivid peacock clouds were created by violent galactic interactions by Ashley Strickland

ΔΗΜΟΦΙΛΗ