ΚΟΣΜΟΣ

Ο Ερντογάν «αψηφά την Ευρώπη»: Ο διεθνής Τύπος για την Αγία Σοφία

Ο Ερντογάν «αψηφά την Ευρώπη»: Ο διεθνής Τύπος για την Αγία Σοφία
AP Photo

Την απόφαση για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί σχολιάζει σήμερα ο διεθνής Τύπος.

«Αψηφά εκ νέου την Ευρώπη»

Με τις αποφάσεις του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου της Τουρκίας και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που προβλέπουν τη μετατροπή του μουσείου της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, ο πρόεδρος της Τουρκίας «αψηφά εκ νέου την Ευρώπη», σχολίασε στον τίτλο του ρεπορτάζ της η γαλλική καθημερινή εφημερίδα Le Figaro.

«Μάθαμε λοιπόν το όνομα του 3.272ου τζαμιού της Κωνσταντινούπολης: το ‘τζαμί Αγία Σοφία’», σημειώνεται στο κείμενο και προστίθεται ότι ο Τούρκος πρόεδρος μπορεί χάρη στην απόφαση του τουρκικού Συμβουλίου της Επικρατείας να «εκπληρώσει το όνειρο» των ισλαμιστών και των εθνικιστών στη χώρα του, που ήταν «η κατάκτηση εκ νέου, θρησκευτικά και πολιτικά, αυτού του συμβόλου της Κωνσταντινούπολης».

«Έκανε το κόσμημα της Κωνσταντινούπολης μουσουλμανικό χώρο λατρείας»

Την 24η Νοεμβρίου 1934 ο Μουσταφά Κεμάλ, ο ιδρυτής της πολύ νεαρής Τουρκικής Δημοκρατίας, μετέτρεπε την πρώην βασιλική, ακόμη ισλαμικό τέμενος, σε μουσείο, όμως «86 χρόνια αργότερα, τη 10η Ιουλίου 2020, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έκανε το κόσμημα της Κωνσταντινούπολης μουσουλμανικό χώρο λατρείας, προς μέγιστη ικανοποίηση της πιο συντηρητικής θρησκευτικής μερίδας του εκλογικού του ακροατηρίου και των συμμάχων στην άκρα δεξιά» της Τουρκίας, σχολίασε στο δικό της ρεπορτάζ η εφημερίδα Le Monde.

Παγκόσμια οργή για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί

«Το τέλος του οράματος του Μουσταφά Κεμάλ»

Για τη βρετανική εφημερίδα The Times, η κίνηση που έκανε ο πρόεδρος της Τουρκίας, ενδυναμωμένος από την απόφαση του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου της χώρας, σηματοδοτεί «το τέλος του οράματος» του Μουσταφά Κεμάλ για τον κοσμικό χαρακτήρα του τουρκικού κράτους.

Οι Times χαρακτηρίζουν το διάγγελμα του αρχηγού του τουρκικού κράτους, λίγα λεπτά μετά το κάλεσμα στην απογευματινή προσευχή, μια από «τις πιο δραματικές στιγμές στην ιστορία των 1.500 ετών» του εμβληματικού βυζαντινού κτηρίου.

«Ερντογάν, ο δεύτερος κατακτητής της Κωνσταντινούπολης;»

«Ερντογάν, ο δεύτερος κατακτητής της Κωνσταντινούπολης;», «Τέλος για το μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς;», «Η απόφαση αυτή θα μπορούσε να κλιμακώσει τις εντάσεις ανάμεσα στην Τουρκία και τη γειτονική Ελλάδα»: αυτά είναι ορισμένα από τα σχόλια που εμφανίζονται στον διεθνή γερμανικό Τύπο.

«Τουρκικό δικαστήριο επιτρέπει να χρησιμοποιηθεί η Αγία Σοφία ως τζαμί» τονίζει άρθρο στην ηλεκτρονική έκδοση της Süddeutsche Zeitung, όπως μεταδίδει η Deutsche Welle.

Η εφημερίδα επισημαίνει ότι «το καθεστώς του κτιρίου συνιστά πολιτικό ζήτημα. Οπαδοί του ισλαμικού-συντηρητικού κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) ζητούν εδώ και πολύν καιρό να ξαναγίνει τζαμί η Αγία Σοφία.

Κυρίως η Ελλάδα και η Ρωσία είναι αντίθετες με την αλλαγή του σημερινού καθεστώτος, λόγω της ιδιαίτερης σημασίας που έχει η Αγία Σοφία για την Ορθοδοξία. Η απόφαση αυτή θα μπορούσε να κλιμακώσει τις εντάσεις ανάμεσα στην Τουρκία και τη γειτονική Ελλάδα, καθώς οι δύο χώρες βρίσκονται ήδη σε αντιπαράθεση για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο».

Το Καθολικό Πρακτορείο Ειδήσεων (KNA) παραθέτει την ιστορία του μνημείου και υπενθυμίζει ότι «το έργο των αρχιτεκτόνων Ισίδωρου από τη Μίλητο και Ανθέμιου από τις Τράλλεις έγινε πρότυπο για μεταγενέστερες κατασκευές θρησκευτικών κτηρίων».

Αναφέρει επίσης ότι «μετά το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την ανακήρυξη της Τουρκικής Δημοκρατίας (Republik) ο ιδρυτής του κράτους Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, το 1934, μετέτρεψε το τζαμί σε μουσείο. Μέχρι σήμερα μουσουλμάνοι φονταμενταλιστές και εθνικιστές ζητούν να ξαναγίνει τζαμί. Οι ορθόδοξες εκκλησίες, ιδιαίτερα στην Ελλάδα και τη Ρωσία, εκφράζουν τη διαμαρτυρία τους γι αυτές τις προσπάθειες».

«Τέλος για το μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς;» διερωτάται το ειδησεογραφικό δίκτυο N-TV.

Το πρώτο κανάλι της γερμανικής τηλεόρασης (ARD) στην ιστοσελίδα του παραθέτει την αντίδραση της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, η οποία σε ανακοίνωσή της κάνει λόγο για «πρόκληση» και τονίζει ότι ο πρόεδρος Ερντογάν «οδηγεί τη χώρα του έξι αιώνες πίσω».

Στο ίδιο δημοσίευμα αναφέρεται η αντίδραση του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, μέσω Twitter, αλλά και της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας:

«Οι ανησυχίες εκατομμυρίων χριστιανών δεν εισακούστηκαν» δηλώνει ο εκπρόσωπος του Πατριαρχείου της Μόσχας Βλάντιμιρ Λεγκόιντα στο πρακτορείο Ιντερφάξ.

«Ερντογάν, ο δεύτερος κατακτητής της Κωνσταντινούπολης;» γράφει το άρθρο της Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ), το οποίο επισημαίνει ότι για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί δεν υπάρχει καμία αντίσταση στο εσωτερικό της Τουρκίας.

«Ακόμη και το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης CHP, που θεωρεί εαυτό πολιτικό κληρονόμο του Ατατούρκ, δεν αγωνίζεται για να ανατρέψει την απόφαση. Ο αντιπρόεδρος του CHP Γκουνάλ Τσεβικέζ λέει ότι ο Ερντογάν παίζει ένα πολύ επικίνδυνο παιχνίδι με την Αγία Σοφία, αλλά το CHP δεν πρόκειται να πέσει στην παγίδα και να παρασυρθεί σε μία σύγκρουση, της οποίας μόνος στόχος είναι η πόλωση στην ίδια την Τουρκία, ανάμεσα στους θιασώτες του λαϊκού και του ισλαμικού κράτους. Ωστόσο, ο Ερντογάν θα κληθεί να αντιμετωπίσει μόνος του τις συνέπειες γι αυτή την απόφαση, καθώς θα υπάρξουν αντιδράσεις από τη διεθνή κοινότητα».

ΔΗΜΟΦΙΛΗ