Κορωνοϊός: Η ΕΕ θέλει να περιορίσει τις εξαγωγές εμβολίων στη Μ. Βρετανία

Η αδυναμία των εταιριών να παραδώσουν τις ποσότητες εμβολίων που έχουν υποσχεθεί και για τις οποίες έχουν προπληρωθεί αδρά, οδηγεί σε εκτροχιασμό το εμβολιαστικό πρόγραμμα σε όλη την Ευρώπη. Ταυτόχρονα, καθυστερούν οι εγκρίσεις καινούργιων εμβολίων που θα μπορούσαν να δώσουν ανάσες στη μάχη κατά του κορωνοϊού. Έτσι όπως εκτυλίσσονται τα πράγματα, μοιάζει να απομακρύνεται ο στόχος του εμβολιασμού του 70% του πληθυσμού, με τον οποίο επιτυγχάνεται η λεγόμενη «ανοσία της αγέλης».

Η έλλειψη εμβολίων σε συνδυασμό με τη επιμονή της πανδημίας, δημιουργεί μείζον πολιτικό ζήτημα και διαμορφώνει το πλαίσιο για ανταγωνισμούς μεταξύ κρατών και εταιριών. Προφανώς, ο «εμβολιαστικός εθνικισμός» που βλέπουμε να οξύνεται αυτές τις μέρες, συνδέεται και με γεωπολιτικές επιδιώξεις ευρύτερες της υγειονομικής κρίσης.

Η καθυστέρηση της AstraZeneca

H AsrtraZeneca έκανε σήμερα ένα βήμα πίσω, μετά την πολύ μεγάλη πίεση που της άσκησε η Ευρωπαϊκή Ένωση. Η αγγλοσουηδική εταιρία, κατά το Reuters, εμφανίστηκε πρόθυμη επισπεύσει για τις 7 Φεβρουαρίου τις παραδόσεις που ξεκινούσαν σύμφωνα με το αρχικό πρόγραμμα στις 15 Φεβρουαρίου. Ωστόσο, δεδομένου ότι εταιρία εργάζεται με τριμηνιαίους στόχους, μια αύξηση τον Φεβρουάριο, αν δεν συνοδευτεί από αύξηση τον Μάρτιο, δεν συνιστά συνολική αύξηση παραδόσεων κατά το πρώτο τρίμηνο.

Την Παρασκευή η εταιρία είχε ανακοινώσει την περικοπή έως και 60% των 31 εκατομμυρίων δόσεων που επρόκειτο να σταλούν στις χώρες της ΕΕ το πρώτο τρίμηνο του έτους. Το εμβόλιο της AstraZeneca θα εγκριθεί για χρήση στην ΕΕ από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων στις 29 Ιανουαρίου.

Οργή της ΕΕ

Η ανακοίνωση της AstraZeneca για μειωμένες παραδόσεις, που ακολούθησε εκείνη της κοινοπραξίας Pfizer/BioNTech, προκάλεσε την οργή της ΕΕ. Μιλώντας στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έστειλε σαφές μήνυμα:

«Η Ευρώπη έχει επενδύσει δισεκατομμύρια για την ανάπτυξη των πρώτων εμβολίων και για τη δημιουργία ενός πραγματικού παγκόσμιου, κοινού αγαθού. Τώρα οι επιχειρήσεις πρέπει να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους.»

Από τη μεριά του ο εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα Υγείας Στεφάν Ντε Κεερσμέκερ δήλωσε ότι:

«Θα επιμείνουμε στην έγκαιρη παράδοση των δόσεων. Η Κομισιόν εχθές εξέφρασε ξεκάθαρα ότι υπάρχει δυσαρέσκεια με τις παραδόσεις. Η Κομισιόν ανακοίνωσε τη χρήση μηχανισμού που θα επιτρέψει την ύπαρξη περισσότερης διαφάνειας στο σύστημα, διαφάνειας αναφορικά με τις δόσεις που παράγονται στην ΕΕ, σε εργοστάσια με τη στήριξη της ΕΕ και με προϋπολογισμό της ΕΕ.»

Ο εκπρόσωπος της της Κομισιόν Ερίκ Μαμέρ ήταν ακόμα πιο σαφής:

«Οι εταιρείες τις οποίες έχουμε στηρίξει, στις οποίες έχουμε επενδύσει, πρέπει να κάνουν παραδόσεις, πρέπει να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Συστήνουμε μηχανισμό διαφάνειας για τις εξαγωγές εμβολίων για να διαπιστώσουμε πού πηγαίνουν τα εμβόλια που παράγονται στην ΕΕ».

Ο δε υπουργός Υγείας της Γερμανίας Γενς Σπαν υποστήριξε τις προτάσεις για την θέσπιση περιορισμών στις εξαγωγές εμβολίων από την ΕΕ, σημειώνοντας ότι η Ευρώπη θα πρέπει να έχει το «δίκαιο μερίδιό» της.

Οι εξαγωγές προς τη Μεγάλη Βρετανία

Ο μηχανισμός διαφάνειας στον οποίο αναφέρονται οι ιθύνοντες της ΕΕ, θα αναγκάζει τις φαρμακοβιομηχανίες να ενημερώνουν εκ των προτέρων τις ευρωπαϊκές αρχές για τις παραδόσεις εμβολίων, που έχουν παραχθεί μέσα στην ΕΕ, σε χώρες εκτός της Ένωσης. Ο μηχανισμός ενδέχεται να επηρεάσει τις εξαγωγές προς τη Μ. Βρετανία του εμβολίου Pfizer/BioNTech το οποίο παράγεται στο Βέλγιο.

Ταυτόχρονα, η ΕΕ έθεσε το ερώτημα στην AstraZeneca αν μπορεί να κατευθύνει προς την Ευρωπαϊκή Ενωση δόσεις που έχουν παρασκευασθεί στην Βρετανία, τουλάχιστον μέχρι τον Μάρτιο. Σύμφωνα με την Ευρωπαία επίτροπος Υγείας Στέλλα Κυριακίδου, η AstraZeneca δεν έδωσε τις «προσήκουσες απαντήσεις».

Το πρόβλημα της AstraZeneca εντοπίζεται σε εργοστάσιο στο Βέλγιο το οποίο διαχειρίζεται η Novasep.

Η βρετανική απάντηση

Οποιαδήποτε κίνηση από την ΕΕ να περιορίσει τις εξαγωγές εμβολίων κορωνοϊού στη Βρετανία θα ήταν ανησυχητική και θα έθετε σε κίνδυνο τον στόχο να εμβολιαστούν οι πιο ευάλωτοι ως τα μέσα Φεβρουαρίου, δήλωσε ο επικεφαλής του NHS (Εθνική Υπηρεσία Υγείας) για την Αγγλία.

Η κυβέρνηση της Μεγάλης Βρετανίας διαβεβαίωσε ότι η εκστρατεία εμβολιασμού κατά της covid-19 στη χώρα δεν θα επηρεαστεί από τις καθυστερήσεις στις παραδόσεις εμβολίων στην Ευρώπη και προειδοποίησε για τους κινδύνους του «του εμβολιαστικού εθνικισμού» «φωτογραφίζοντας» τις κινήσεις της ΕΕ.

Ο Βρετανός υπουργός Υγείας Ματ Χάνκοκ δήλωσε ότι:

«Είμαι βέβαιος πως μπορούμε να εργαστούμε την Ευρωπαϊκή Ένωση για να διασφαλίσουμε, ενώ η διαφάνεια είναι ευπρόσδεκτη, ότι δεν θα υπάρξουν εμπόδια. Είμαι πεπεισμένος για την προμήθεια των εμβολίων στη Βρετανία. Είμαι βέβαιος ότι δεν θα διαταραχθεί. Όμως, προτρέπω όλους τους διεθνείς εταίρους να λειτουργούν συλλογικά και να εργαζόμαστε όλοι μαζί στενά. Πιστεύω πως ο προστατευτισμός δεν αποτελεί τη σωστή προσέγγιση μεσούσης της πανδημίας».

Κοινοπραξία Sanofi και Pfizer/BioNTech

Νέα δεδομένα μπορεί να δημιουργήσει η ανακοίνωση ότι η γαλλική φαρμακευτική εταιρεία Sanofi θα βοηθήσει την κοινοπραξία Pfizer/BioNTech παράγοντας περισσότερες από 100 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου της. Τα εμβόλια αυτά προορίζονται για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανέφερε ο γενικός διευθυντής της Sanofi, Πολ Χάντσον.

Η Sanofi συνεργάζεται με τη βρετανική GlaxoSmithKline για την ανάπτυξη δύο εμβολίων, όμως το σχέδιό της καθυστερεί και δεν αναμένεται να κυκλοφορήσει στην αγορά πριν από τα τέλη του 2021. Εν αναμονή, η γαλλική κυβέρνηση την προέτρεψε επανειλημμένα τις τελευταίες εβδομάδες να θέσει στη διάθεση άλλων εταιρειών τις αλυσίδες παραγωγής της.