Πολωνία: Κυβερνητική κρίση εν μέσω διαδηλώσεων υπέρ της ελευθερίας του Τύπου

«Αποχωρούμε από την κυβέρνηση με ψηλά το κεφάλι. Η παραίτησή μου αποτελεί το τέλος της Ενωμένης Δεξιάς και την κατάρρευση του κυβερνητικού συνασπισμού», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Γιάροσλαβ Γκόβιν, επικεφαλής του κόμματος «Συμφωνία», αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Ανάπτυξης, Εργασίας και Τεχνολογίας.

Νωρίτερα ο Μοραβιέτσκι είχε ζητήσει την αποπομπή του Γκόβιν, όπως δήλωσε εκπρόσωπος του Πολωνού πρωθυπουργού, προκαλώντας αβεβαιότητα για το μέλλον του συνασπισμού που κυβερνά τη χώρα από το 2015.

«Ο πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι ζήτησε σήμερα από τον πρόεδρο Αντρέι Ντούντα να αποπέμψει τον Γιάροσλαβ Γκόβιν από τη θέση του αναπληρωτή προέδρου της κυβέρνησης και του υπουργού Ανάπτυξης, Εργασίας και Τεχνολογίας», δήλωσε ο Πιότρ Μούλερ.

Ο Μούλερ εκτίμησε ότι ο συνασπισμός της Ενωμένης Δεξιάς ενδέχεται να μπορέσει να διατηρήσει την πλειοψηφία του στο κοινοβούλιο, καθώς κάποιοι βουλευτές του κόμματος «Συμφωνία» θα στηρίξουν τις μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης.

«Είμαι πεπεισμένος ότι θα υπάρξουν άνθρωποι στην Ενωμένη Δεξιά και το υπόλοιπο πολωνικό κοινοβούλιο που θα υποστηρίξουν τις ωφέλιμες μεταρρυθμίσεις που έχουμε προτείνει», πρόσθεσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.

Η ένταση στον συνασπισμό Ενωμένη Δεξιά ήταν οξυμένη τον τελευταίο χρόνο και οι επικρίσεις του κόμματος «Συμφωνία» για τη φορολογική μεταρρύθμιση που περιλαμβάνεται στο οικονομικό πρόγραμμα της κυβέρνησης φαίνεται πως αποτέλεσε την αφορμή για τις σημερινές εξελίξεις.

Διαδηλώσεις υπέρ της ελευθερίας του Τύπου

Την ίδια ώρα, χιλιάδες άνθρωποι σε όλη την Πολωνία διαδήλωσαν σήμερα υπέρ της ελευθερίας του Τύπου, εκφράζοντας την αντίθεσή τους σε νομοσχέδιο το οποίο, σύμφωνα με τους επικριτές του, μπορεί να οδηγήσει στο κλείσιμο ενός αμερικανικής ιδιοκτησίας τηλεοπτικού δικτύου που επικρίνει την κυβέρνηση.

Το νομοσχέδιο, που θα τεθεί σε ψηφοφορία στο κοινοβούλιο αύριο Τετάρτη, αυστηροποιεί τους κανόνες που αφορούν την ξένη ιδιοκτησία μέσων ενημέρωσης στην Πολωνία και κινδυνεύει να επιδεινώσει τις σχέσεις της Βαρσοβίας με την Ουάσινγκτον, αλλά και να ενισχύσει τις ανησυχίες της ΕΕ για τα δημοκρατικά πρότυπα της χώρας.

Ήδη οι Βρυξέλλες βρίσκονται σε αντιπαράθεση με την Πολωνία για ζητήματα που αφορούν την ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας.

Στη Βαρσοβία, μία από τις περίπου 80 πόλεις όπου πραγματοποιήθηκαν κινητοποιήσεις, οι διαδηλωτές κρατούσαν πανό στα οποία είχαν γράψει συνθήματα όπως «Ελεύθερα Μέσα Ενημέρωσης, Ελεύθερος Λαός, Ελεύθερη Πολωνία».

«Αν συμβεί αυτό (σ.σ. αν το TVN24 χάσει την άδειά του να εκπέμπει), θα είναι το τέλος – δεν θα υπάρχει δημοκρατία, ελευθερία του λόγου», δήλωσε η 66χρονη σχεδιάστρια Ιβόνα Λελίβα- Κοποστίνσκα.

Το TVN24 μετέδωσε εικόνες από διαδηλωτές που είχαν ανέβει στη στέγη του υπουργείου Πολιτισμού στη Βαρσοβία κρατώντας πανό στα οποία είχαν γράψει «Ελεύθερα Μέσα Ενημέρωσης» και «Πολωνία ελεύθερη από τον φασισμό».

Η τροποποίηση που προσπαθεί να περάσει η πολωνική κυβέρνηση στη νομοθεσία που διέπει τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα ενισχύει την απαγόρευση που ισχύει ήδη και περιορίζει το ποσοστό ιδιοκτησίας που μπορούν να έχουν μη ευρωπαϊκές εταιρείες στα πολωνικά μέσα.

«Θα θέλατε τα πολωνικά μέσα ενημέρωσης (…) να αγοράζονται χωρίς κανόνες από οποιονδήποτε σε όλο τον κόσμο, χωρίς εμπόδια;», ρώτησε σήμερα ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι τους δημοσιογράφους.

Αν και το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) του Μοραβιέτσκι ισχυρίζεται ότι το νομοσχέδιο έχει στόχο να εμποδίσει χώρες όπως η Ρωσία και η Κίνα να αποκτήσουν τον έλεγχο πολωνικών ραδιοτηλεοπτικών μέσων, οι επικριτές του εκτιμούν ότι έχει στόχο να φιμώσει το τηλεοπτικό δίκτυο TVN24, το πιο δημοφιλές ειδησεογραφικό κανάλι στη χώρα, η άδεια του οποίου λήγει στις 24 Σεπτεμβρίου.

Η μητρική εταιρεία του TVN24, η TVN, ανήκει στην αμερικανική Discovery Inc. μέσω μιας εταιρείας καταχωρημένης στην Ολλανδία προκειμένου να παρακάμπτεται η νομοθεσία της Πολωνίας που απαγορεύει σε οποιαδήποτε μη ευρωπαϊκή εταιρεία να κατέχει περισσότερο από το 49% των μετοχών σε πολωνικά μέσα ενημέρωσης.

Η TVN έχει χαρακτηρίσει το νομοσχέδιο απόπειρα περιορισμού της ελευθερίας του Τύπου.

Από την πλευρά του το PiS καταγγέλλει εδώ και καιρό ότι ξένα μέσα ενημέρωσης αλλοιώνουν τη δημόσια συζήτηση στην Πολωνία, με τρόπο που βλάπτει τα πολωνικά συμφέροντα.

Όμως το νομοσχέδιο κινδυνεύει να δυσαρεστήσει τις ΗΠΑ, ένα σημαντικό σύμμαχο της Πολωνίας, με ανώτερους Αμερικανούς αξιωματούχους να εκτιμούν ότι αν δεν ανανεωθεί η άδεια του TVN24 θα κινδυνεύσουν μελλοντικές αμερικανικές επενδύσεις.