ΚΟΣΜΟΣ

Ο Πούτιν διέλυσε την εμβληματική οργάνωση Memorial

Ο Πούτιν διέλυσε την εμβληματική οργάνωση Memorial
Η ρωσική αστυνομία συλλαμβάνει διαδηλωτές έξω από το Ανώτατο Δικαστήριο μετά την ανακοίνωση της απόφασης για τη διάλυση της ιστορικής μη κυβερνητικής οργάνωσης AP Photo

Καταπνίγοντας την ελεύθερη σκέψη, σε μία «μαύρη» ημέρα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, το Ανώτατο Δικαστήριο της Ρωσίας διέταξε τη διάλυση της μη κυβερνητικής οργάνωσης Memorial, ιστορικού πυλώνα της προάσπισης των ελευθεριών και της δημοκρατίας στη σύγχρονη ιστορία της χώρας και θεματοφύλακα της μνήμης των στρατοπέδων συγκέντρωσης, γνωστών ως «γκουλάγκ», του Στάλιν.

Η απόφαση έρχεται εν μέσω της αυξανόμενης επιχείρησης καταστολής προς κάθε επικριτική φωνή προς τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία 22 ολόκληρα χρόνια.

«Η απόφαση είναι να διαλυθεί η Memorial International και τα περιφερειακά παραρτήματά της» ανέφερε η ιστορική μη κυβερνητική οργάνωση στον λογαριασμό της στο Telegram.

Μερικά δευτερόλεπτα νωρίτερα, η δικαστής Άλα Nαζάροβα ανακοίνωνε πως «συγκατατίθεται με το αίτημα της εισαγγελίας» να διαλυθεί η οργάνωση.

Προσδίδοντας στην Memorial το καθεστώς «ξένου πράκτορα», το Ανώτατο Δικαστήριο διαλύει την εμβληματική οργάνωση στη βάση της σχετικής, αμφιλεγόμενης νομοθεσίας με την οποία «παροπλίζονται» δεκάδες κυβερνητικές οργανώσεις και επικριτικά προς τον Βλαντιμίρ Πούτιν μέσα ενημέρωσης.

Ο χαρακτηρισμός, που φέρνει στον νου τον «εχθρό του λαού» την εποχή της ΕΣΣΔ, αποδίδεται σε οργανώσεις που θεωρείται πως δρουν εναντίον των ρωσικών συμφερόντων και λαμβάνουν ξένα κεφάλαια.

«Είναι μια εγκληματική, άδικη απόφαση» κατήγγειλε η συνήγορος υπεράσπισης Μαρία Εϊσμόντ.

Η Memorial ερευνά εδώ και περισσότερα από 30 χρόνια τις διώξεις Σοβιετικών αντιφρονούντων και καταγράφει τις περιπτώσεις σύγχρονης καταστολής, κυρίως εκείνες υπό το καθεστώς του Πούτιν.

Η οργάνωση είχε αναφέρει πριν από τη σημερινή ετυμηγορία ότι θα προσπαθούσε να συνεχίσει την εργασία της, ακόμη και σε περίπτωση που απαγορευόταν η δράση της.

«Η διάλυση της Memorial International επαναφέρει τη Ρωσία στο παρελθόν, και αυξάνει τον κίνδυνο [νέας] καταστολής» είχε δηλώσει ενώπιον του δικαστηρίου η δικηγόρος Μαρία Εϊσμόντ.

Στις αρχές Νοεμβρίου, η εισαγγελία είχε ζητήσει τη διάλυση της Memorial, την οποία κατηγόρησε ότι παραβίαζε «συστηματικά» τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το καθεστώς της ως «ξένου πράκτορα».

Σήμερα, Τρίτη, ενώπιον του δικαστηρίου ο εισαγγελέας Αλεξέι Τζαφιάροφ εξαπέλυσε ολομέτωπη επίθεση εναντίον της ΜΚΟ, κατηγορώντας την ότι «δημιουργεί μια ψευδή εικόνα της ΕΣΣΔ ως τρομοκρατικού κράτους», ότι «σπιλώνει τη μνήμη» του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και επιδιώκει να «αποκαταστήσει εγκληματίες ναζί».

Τα δικαστικά προβλήματα της Memorial δεν τελειώνουν εδώ.

Σε έτερη υπόθεση, η εισαγγελία ζητεί τη διάλυση του Κέντρου της για την Υπεράσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που κατηγορείται για υπεράσπιση «της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού», επιπλέον των παραβιάσεων του νόμου για τους «ξένους πράκτορες».

Στην υπόθεση αυτή, ακροαματική διαδικασία προβλέπεται αύριο, Τετάρτη, ενώπιον δικαστηρίου στη Μόσχα. Οι δικηγόροι της ΜΚΟ έκαναν λόγο για αβάσιμες, δυσανάλογες και πολιτικές διώξεις.

Η Memorial είναι ένα από τα τελευταία θύματα ενός μεγάλου καταλόγου ΜΚΟ, διαφωνούντων και μέσων ενημέρωσης που αποτέλεσαν αντικείμενο διώξεων τους τελευταίους μήνες.

Στις αρχές του έτους, οι αρχές φυλάκισαν για δυόμιση χρόνια τον υπ' αριθμόν ένα αντίπαλο του Κρεμλίνου, τον Αλεξέι Ναβάλνι, και στη συνέχεια απαγόρευσαν, τον Ιούνιο, την οργάνωσή του λόγω «εξτρεμισμού». Συνεργάτες του συνελήφθησαν ακόμη και σήμερα.

Δεκάδες άνθρωποι, ΜΚΟ που προασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης έχον χαρακτηριστεί «ξένοι πράκτορες» ή κατηγορούνται για εξτρεμισμό.

Η Μόσχα έχει περάσει επίσης στην επίθεση στον ψηφιακό τομέα, πολλαπλασιάζοντας τους αποκλεισμούς διαδικτυακών ιστοτόπων που θεωρούνται αντίθετα με το καθεστώς και επιβάλλοντας πρόστιμα στους κολοσσούς του διαδικτύου επειδή δεν αφαιρούν περιεχόμενα που συνδέονται με την αντιπολίτευση.

Τα προβλήματα της Memorial καταδεικνύουν την αντιπαράθεση δύο αφηγημάτων για τη ρωσική Ιστορία, 30 χρόνια μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, που χαρακτηρίστηκε από τον Βλαντίμιρ Πούτιν ως «η μεγαλύτερη γεωπολιτική καταστροφή» του 20ού αιώνα.

Ιδρυθείσα τα τελευταία χρόνια της ΕΣΣΔ από αντιφρονούντες, μεταξύ των οποίων ο τιμηθείς με Νόμπελ Ειρήνης Αντρέι Ζαχάροφ, αποστολή της Memorial ήταν να φέρει στο φως τα εκατομμύρια θύματα των σοβιετικών εγκλημάτων.

Για τους υποστηρικτές της, υφίσταται στο εξής την όλο και πιο γρήγορη προώθηση από το Κρεμλίνο ενός αφηγήματος της Ιστορίας που εξαίρει την ισχύ της ΕΣΣΔ και υποβαθμίζει τις παρεκκλίσεις του σταλινισμού.

Το Κέντρο για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ειδικεύεται από την πλευρά του στις φερόμενες παραβιάσεις του σύγχρονου ρωσικού κράτους.

Για τις δραστηριότητές της, η Memorial υφίσταται επί μακρόν πιέσεις και έχει ήδη καταβάλει βαρύ τίμημα. Το 2009, η εκπρόσωπός της στην Τσετσενία, Ναταλία Εστεμίροβα, είχε απαχθεί και εκτελεστεί.

Ένας από τους ιστορικούς της, ο Γιούρι Ντμίτριεφ, καταδικάστηκε, χθες Δευτέρα, σε φυλάκιση 15 ετών για μια υπόθεση «σεξουαλικής επίθεσης» που θεωρείται ότι κατασκευάστηκε προκειμένου να τιμωρηθεί για τις έρευνές του για την περίοδο του τρόμου στη Σοβιετική Ένωση.

Σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Interfax, που επικαλείται δικηγόρο της οργάνωσης, η Memorial θα εφεσιβάλει την απόφαση τόσο στη Ρωσία όσο και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ