Η μυσταγωγική τελετή Αφής του Αγίου Φωτός

Για τους Χριστιανούς το Άγιο Φως συμβολίζει τη νίκη του Χριστού και της ζωής απέναντι στο θάνατο.

Το τελετουργικό, σχολαστικό και η παράδοση επιτάσσει ο Ορθόδοξος Πατριάρχης να εισέρχεται στον Ιερό Κουβούκλιο και να ηγείται της τελετής αφής του Αγίου Φωτός.

Το Μεγάλο Σάββατο το πρωί πριν από την τελετή γίνεται σχολαστικός έλεγχος του Παναγίου Τάφου, τον οποίο παρακολουθούν εκπρόσωποι όλων των δογμάτων για να διαπιστωθεί εάν υπάρχει υλικό το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει ανάφλεξη. Αμέσως μετά σφραγίζεται με κερί μέλισσας.

Ο έλεγχος αρχίζει στις 10 το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου και τελειώνει μία ώρα μετά, στις 11. Σχεδόν κάθε χρόνο, τη στιγμή που γίνεται ο έλεγχος, Ορθόδοξοι Άραβες, διαδηλώνουν μέσα στον Ιερό Ναό, διεκδικώντας τη δυνατότητα να εκλέγεται Πατριάρχης και από την τάξη τους.

Η Αφή του Αγίου Φωτός. Πηγή: Eurokinissi/Χρήστος Μπόνης.

Στον ναό της Αναστάσεως που βρίσκεται στα Ιεροσόλυμα τα προσκυνήματα είναι κατανεμημένα στα Χριστιανικά δόγματα, άλλα έχουν κατά 100% την κυριότητα και άλλα σε ποσοστώσεις.

Στον Πανάγιο Τάφο, ο Ελληνορθόδοξος Πατριάρχης είναι αυτός που εισέρχεται για να τελέσει την Αφή του Φωτός. Και όπως συμβαίνει και στον Πανάγιο Τάφο έτσι και ο ίδιος ο Προκαθήμενος του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου υπόκειται σε σωματικό έλεγχο.

Αν ο Ελληνορθόδοξος Πατριάρχης δεν καταφέρει να ανάψει το Φως, τότε τη σκυτάλη της τελετής αναλαμβάνει ο Προκαθήμενος άλλου δόγματος.

Η τελετή αρχίζει με την είσοδο του Πατριάρχη Θεόφιλου του Γ’ στο ναό συνοδευόμενου αρχιερείς, ιερείς και διακόνους του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων. Ακολουθεί λιτανία και αποσφράγιση του Πανάγιου Τάφου. Ο Πατριάρχης βγάζει την αρχιερατική του στολή και μένει μόνο με το λευκό του στιχάριο, παίρνει τους σβηστούς πυρσούς και εισέρχεται στο Ιερό Κουβούκλιο.

Όλα τα καντήλια στο Ναό της Αναστάσεως παραμένουν σβηστά. Ο Πατριάρχης προσεύχεται γονατιστός στο εσωτερικό του Πανάγιου Τάφου. Αμέσως μετά τοποθετεί ένα κομάτι βαμβακιού στον Πανάγιο Τάφο και με θαυμαστό τρόπο ανάβει, όπως αναφέρει το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων.

Το Άγιο Φως για λίγα λεπτὰ δεν έχει πυράδα και αν το αγγίξεις δεν καίγεσαι.

Σύμφωνα με άλλες μαρτυρίες το «Άγιος Φως» προκαλεί αυτανάφλεξη των κεριών, εντούτοις, σύμφωνα με άλλες μαρτυρίες πιστών το Άγιο Φως είναι ένα σύνθετο φαινόμενο το οποίο εμφανίζεται στο θόλο εντός του Ναού της Αναστάσεως αλλά και κατ΄ άλλους έξω από αυτόν.

Οι πιστοί το περιγράφουν να εμφανίζεται σαν λευκογάλανες οριζόντιες αστραπές, περιστρεφόμενες ή κινούμενες φλόγες. Στο Ναό δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα και ηλεκτροφωτισμός. Μαρτυρίες αναφέρουν ότι πολλές λαμπάδες των πιστών και κανδήλες ανάβουν μόνες τους, ενώ η φλόγα δεν τους καίει τα πρώτα λεπτά.