ΚΟΣΜΟΣ

Politico: Η Ευρώπη κατηγορεί τις ΗΠΑ ότι κερδοσκοπούν από τον πόλεμο στην Ουκρανία

Politico: Η Ευρώπη κατηγορεί τις ΗΠΑ ότι κερδοσκοπούν από τον πόλεμο στην Ουκρανία
Οι αμερικανικές τιμές πώλησης φυσικού αερίου στην Ευρώπη σε συνδυασμό με τη μείωση των στρατιωτικών αποθεμάτων «δηλητηριάζει» τις σχέσεις Βρυξελλών - Ουάσινγκτον AP Photo/Olivier Matthys

Εννέα μήνες μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ο Βλαντιμίρ Πούτιν φαίνεται ότι αρχίζει να διασπά τη Δύση.

Κορυφαίοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι είναι εξοργισμένοι με την κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν και κατηγορούν τώρα τους Αμερικανούς ότι θησαυρίζουν από τον πόλεμο, ενώ οι χώρες της ΕΕ υποφέρουν.

«Το γεγονός είναι ότι, αν το δείτε νηφάλια, η χώρα που κερδίζει περισσότερο από αυτόν τον πόλεμο είναι οι ΗΠΑ, επειδή πουλάνε περισσότερο φυσικό αέριο και σε υψηλότερες τιμές και επειδή πουλάνε περισσότερα όπλα», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος στο Politico.

«Βρισκόμαστε πραγματικά σε μια ιστορική συγκυρία», δήλωσε ο ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ, υποστηρίζοντας ότι το διπλό χτύπημα των εμπορικών διαταραχών από τις αμερικανικές επιδοτήσεις και τις υψηλές τιμές ενέργειας κινδυνεύει να στρέψει την κοινή γνώμη εναντίον τόσο της προσπάθειας στήριξης της Ουκρανίας όσο και της διατλαντικής συμμαχίας.

«Η Αμερική πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι η κοινή γνώμη αλλάζει σε πολλές χώρες της ΕΕ».

Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, κάλεσε την Ουάσινγκτον να ανταποκριθεί στις ευρωπαϊκές ανησυχίες.

«Οι Αμερικανοί, οι φίλοι μας, λαμβάνουν αποφάσεις που έχουν οικονομικό αντίκτυπο σε εμάς», δήλωσε σε συνέντευξή του στο Politico.

Οι ΗΠΑ απέρριψαν τις ευρωπαϊκές αιτιάσεις.

«Η αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου στην Ευρώπη προκαλείται από την εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία και τον ενεργειακό πόλεμο του Πούτιν εναντίον της Ευρώπης, τελεία και παύλα», δήλωσε εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Μπάιντεν. Οι εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις ΗΠΑ προς την Ευρώπη αυξήθηκαν δραματικά και επέτρεψαν στην Ευρώπη να διαφοροποιηθεί από τη Ρωσία», δήλωσε ο εκπρόσωπος του αμερικανικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας.

Το μεγαλύτερο σημείο έντασης τις τελευταίες εβδομάδες ήταν οι πράσινες επιδοτήσεις και οι φόροι του Μπάιντεν που, σύμφωνα με τις Βρυξέλλες, στρέφουν άδικα το εμπόριο μακριά από την ΕΕ και απειλούν να καταστρέψουν τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες. Παρά τις επίσημες αντιρρήσεις της Ευρώπης, η Ουάσινγκτον δεν έχει δείξει μέχρι στιγμής κανένα σημάδι υποχώρησης.

Την ίδια στιγμή, η εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία ωθεί τις ευρωπαϊκές οικονομίες σε ύφεση, με τον πληθωρισμό να εκτοξεύεται στα ύψη και την καταστροφική συμπίεση των ενεργειακών αποθεμάτων να απειλεί με διακοπές ρεύματος και «δελτία» τον φετινό χειμώνα.

Καθώς προσπαθούν να μειώσουν την εξάρτησή τους από τη ρωσική ενέργεια, οι χώρες της ΕΕ στρέφονται σε φυσικό αέριο από τις ΗΠΑ - αλλά η τιμή που πληρώνουν οι Ευρωπαίοι είναι σχεδόν τετραπλάσια από το κόστος των ίδιων καυσίμων στην Αμερική. Στη συνέχεια, υπάρχει η πιθανή αύξηση των παραγγελιών για αμερικανικής κατασκευής στρατιωτικά εξαρτήματα, καθώς τα ευρωπαϊκά στρατιωτικά αποθέμετα μειώνονται μετά την αποστολή όπλων στην Ουκρανία.

Όλα αυτά συνθέτουν ένα σαφές κλίμα δυσαρέσκειας στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι οι υψηλές τιμές φυσικού αερίου στις ΗΠΑ δεν είναι «φιλικές», ενώ ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας κάλεσε την Ουάσινγκτον να δείξει περισσότερη «αλληλεγγύη» και να βοηθήσει στη μείωση του ενεργειακού κόστους.

Υπουργοί και διπλωμάτες που εδρεύουν σε άλλα μέρη του μπλοκ εξέφρασαν την απογοήτευσή τους για τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση του Μπάιντεν απλώς αγνοεί τον αντίκτυπο των εγχώριων οικονομικών πολιτικών της στους Ευρωπαίους συμμάχους.

Όταν οι ηγέτες της ΕΕ συζήτησαν με τον Αμερικανό πρόεδρο για τις υψηλές τιμές του φυσικού αερίου στις ΗΠΑ -στη σύνοδο της G20 στο Μπαλί, την περασμένη εβδομάδα- ο Μπάιντεν έδειχνε απλώς να μην γνωρίζει το θέμα, σύμφωνα με τον ανώτερο αξιωματούχο που μίλησε στο Politico. Άλλοι αξιωματούχοι και διπλωμάτες της ΕΕ συμφώνησαν ότι η αμερικανική άγνοια σχετικά με τις συνέπειες για την Ευρώπη αποτελεί μείζον πρόβλημα.

«Οι Ευρωπαίοι είναι εμφανώς απογοητευμένοι για την έλλειψη προηγούμενης ενημέρωσης και διαβούλευσης», δήλωσε ο Ντέιβιντ Κλέιμαν από τη δεξαμενή σκέψης Bruegel.

Αξιωματούχοι και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού αναγνωρίζουν τους κινδύνους που θα έχει η ολοένα και πιο τοξική ατμόσφαιρα για τη δυτική συμμαχία. Η διαμάχη είναι ακριβώς αυτό που θα επιθυμούσε ο Πούτιν, συμφώνησαν διπλωμάτες τόσο της ΕΕ όσο και των ΗΠΑ.

Η αυξανόμενη διαμάχη σχετικά με το Νόμο για τη Μείωση του Πληθωρισμού (Inflation Reduction Act) του Μπάιντεν -ένα τεράστιο πακέτο μέτρων για τη φορολογία, το κλίμα και την υγειονομική περίθαλψη- έχει θέσει και πάλι τους φόβους για έναν διατλαντικό εμπορικό πόλεμο ψηλά στην πολιτική ατζέντα.

Οι υπουργοί Εμπορίου της ΕΕ αναμένεται να συζητήσουν την αντίδρασή τους την Παρασκευή, καθώς οι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες καταρτίζουν σχέδια για έκτακτες επιδοτήσεις προκειμένου να απομακρυνθεί το ενδεχόμενο κατάρρευσης των ευρωπαϊκών βιομηχανιών.

«Ο IRA (σ.σ. Νόμος για τη Μείωση του Πληθωρισμού) είναι πολύ ανησυχητικός. Ο δυνητικός αντίκτυπος στην ευρωπαϊκή οικονομία είναι πολύ μεγάλος» δήλωσε η Ολλανδή υπουργός Εμπορίου, Λίσε Σραϊνεμάχερ.

«Οι ΗΠΑ ακολουθούν μια εσωτερική ατζέντα, η οποία είναι δυστυχώς προστατευτική και κάνει διακρίσεις εις βάρος των συμμάχων των ΗΠΑ», δήλωσε ο Τονίνο Πικούλα, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις Διατλαντικές Σχέσεις.

Αμερικανός αξιωματούχος τόνισε, σύμφωνα με το Politico, ότι ο καθορισμός των τιμών για τους Ευρωπαίους αγοραστές φυσικού αερίου αντανακλά τις αποφάσεις της ιδιωτικής αγοράς και δεν είναι αποτέλεσμα οποιασδήποτε πολιτικής ή δράσης της αμερικανικής κυβέρνησης.

«Οι αμερικανικές εταιρείες υπήρξαν διαφανείς και αξιόπιστοι προμηθευτές φυσικού αερίου στην Ευρώπη», δήλωσε ο αξιωματούχος.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, πρόσθεσε, η διαφορά μεταξύ των τιμών εξαγωγής και εισαγωγής δεν πηγαίνει στους εξαγωγείς υγροποιημένου φυσικού αερίου των ΗΠΑ, αλλά στις εταιρείες που μεταπωλούν το φυσικό αέριο εντός της ΕΕ. Ο μεγαλύτερος Ευρωπαίος κάτοχος μακροπρόθεσμων συμβολαίων αμερικανικού φυσικού αερίου είναι για παράδειγμα η γαλλική TotalEnergies.

Σύμμαχοι ή όχι;

Παρά τις ενεργειακές διαφωνίες, μόλις η Ουάσινγκτον ανακοίνωσε ένα πρόγραμμα επιδοτήσεων ύψους 369 δισ. δολαρίων για τη στήριξη των πράσινων βιομηχανιών στο πλαίσιο του Νόμου για τη Μείωση του Πληθωρισμού, στις Βρυξέλλες επικράτησε πλήρης πανικός.

«Ο Νόμος για τη Μείωση του Πληθωρισμού άλλαξε τα πάντα. Είναι η Ουάσινγκτον ακόμα σύμμαχός μας ή όχι;», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ.

Για τον Μπάιντεν, η νομοθεσία αποτελεί ιστορικό επίτευγμα για το κλίμα.

«Αν και κατανοούμε ότι ορισμένοι εμπορικοί εταίροι έχουν ανησυχίες για το πώς θα λειτουργήσουν στην πράξη οι διατάξεις περί φορολογικής πίστωσης (σ.σ. των ηλεκτρικών οχημάτων) του IRA σε σχέση με τους παραγωγούς τους, δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε μαζί τους για να κατανοήσουμε καλύτερα και να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αντιμετωπίσουμε τις ανησυχίες τους», είπε ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ.

«Αυτό δεν είναι ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος. Ο IRA θα μεγαλώσει την πίτα για επενδύσεις σε "καθαρή" ενέργεια» σημείωσε. Ωστόσο η οπτική της ΕΕ είναι τελέιως διαφορετική:

«Πρόκειται για επιδοτήσεις που εισάγουν διακρίσεις και θα στρεβλώσουν τον ανταγωνισμό» εκτίμησε αξιωματούχος του υπουργείου Εξωτερικών της Γαλλίας.

Ο Γάλλος υπουργός Οικονομίας, Μπρουνό Λεμέρ, κατηγόρησε μάλιστα τις ΗΠΑ ότι ακολουθούν τον δρόμο του οικονομικού απομονωτισμού της Κίνας, προτρέποντας τις Βρυξέλλες να αντιγράψουν μια τέτοια προσέγγιση.

«Η Ευρώπη δεν πρέπει να είναι ο τελευταίος των Μοϊκανών», δήλωσε ο Λεμέρ.

Στο παρασκήνιο, υπάρχει επίσης αυξανόμενος εκνευρισμός για τα χρήματα που εισρέουν στον αμερικανικό αμυντικό τομέα.

Οι ΗΠΑ είναι μακράν ο μεγαλύτερος πάροχος στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, παρέχοντας περισσότερα από 15,2 δισ. δολάρια σε όπλα και εξοπλισμό από την έναρξη του πολέμου.

Η ΕΕ έχει παράσχει μέχρι στιγμής περίπου οχτώ δισ. ευρώ σε στρατιωτικό εξοπλισμό στην Ουκρανία, σύμφωνα με τον Ζοζέπ Μπορέλ.

Σύμφωνα με έναν υψηλόβαθμο αξιωματούχο από ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, ο ανεφοδιασμός ορισμένων εξελιγμένων όπλων μπορεί να διαρκέσει «χρόνια» λόγω προβλημάτων στην αλυσίδα εφοδιασμού και στην παραγωγή τσιπ. Αυτό έχει τροφοδοτήσει τους φόβους ότι η αμερικανική αμυντική βιομηχανία μπορεί να επωφεληθεί ακόμη περισσότερο από τον πόλεμο.

Το Πεντάγωνο αναπτύσσει ήδη έναν οδικό χάρτη για την επιτάχυνση των πωλήσεων όπλων, καθώς αυξάνεται η πίεση από τους συμμάχους να ανταποκριθούν στις μεγαλύτερες απαιτήσεις για όπλα και εξοπλισμό.

Ένας άλλος διπλωμάτης της ΕΕ υποστήριξε ότι «τα χρήματα που βγάζουν από τα όπλα» θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους Αμερικανούς να καταλάβουν ότι το να βγάζουν «όλα αυτά τα μετρητά από το φυσικό αέριο μπορεί να είναι λίγο υπερβολικό».

Ο διπλωμάτης υποστήριξε ότι μια έκπτωση στις τιμές του φυσικού αερίου θα μπορούσε να μας βοηθήσει να «κρατήσουμε ενωμένες τις δημόσιες απόψεις μας» και να διαπραγματευτούμε με τρίτες χώρες για την προμήθεια φυσικού αερίου.

«Δεν είναι καλό, από άποψη οπτικής, να δίνεις την εντύπωση ότι ο καλύτερος σύμμαχός σου στην πραγματικότητα βγάζει τεράστια κέρδη από τα προβλήματά σου», δήλωσε ο διπλωμάτης.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ