Πόσο πιθανό είναι να ενταχθεί η Σουηδία στο ΝΑΤΟ πριν τις εκλογές στην Τουρκία
Μεταξύ των σχεδόν αδύνατων απαιτήσεων της Τουρκίας και των διαδηλώσεων κατά του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η κυβέρνηση της Σουηδίας βρίσκεται σε αδιέξοδο στις προσπάθειές της να λάβει το πράσινο φως από την Άγκυρα για να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
Η προοπτική να υπάρξει κάποια εξέλιξη προς αυτή την κατεύθυνση πριν τις τουρκικές εκλογές, που θα πραγματοποιηθούν στα μέσα Μαΐου, μοιάζει πολύ μικρή.
«Χωρίς αμφιβολία μπορούμε τώρα να ξεχάσουμε την τουρκική έγκριση πριν τις εκλογές», υπογράμμισε ο Πολ Λεβίν διευθυντής του Ινστιτούτου Τουρκικών Σπουδών στο πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης.
«Από τη μία πλευρά ο Ερντογάν τους μήνες πριν τις εκλογές θέλει να τραβήξει την προσοχή από μια οικονομία σε κακή κατάσταση», εξήγησε.
«Από την άλλη, ομάδες στη Σουηδία που αντιτάσσονται στο ΝΑΤΟ και υποστηρικτές του PKK, ανήσυχοι για τις διαβεβαιώσεις που έδωσε η κυβέρνηση, συνειδητοποίησαν ότι μπορούν να εκνευρίσουν τον Τούρκο πρόεδρο προσβάλλοντάς τον και με αυτό τον τρόπο εκτρέποντας τη διαδικασία ένταξης», σημείωσε ο Λεβίν.
Το Σάββατο (22/01) διαδήλωση, που είχε λάβει την άδεια των αρχών και η οποία πραγματοποιήθηκε μπροστά από την τουρκική πρεσβεία στη Στοκχόλμη από τον ακροδεξιό Σουηδό Ράσμους Παλουντάν, προκάλεσε την οργή της Άγκυρας.
Το Σύνταγμα της Σουηδίας και οι ελευθερίες του συνέρχεσθαι και της έκφρασης οδήγησαν την αστυνομία να εγκρίνει την κινητοποίηση του επικεφαλής του κόμματος Stram Kurs (Σκληρή γραμμή).
Το γεγονός εξόργισε την Τουρκία, η οποία, αφού κάλεσε τον Σουηδό πρεσβευτή, ακύρωσε την επίσκεψη του Σουηδού υπουργού Άμυνας Πολ Γιόνσον.
Αυτό είναι το δεύτερο διπλωματικό επεισόδιο μεταξύ των δύο χωρών από την αρχή του έτους: Την περασμένη εβδομάδα σε άλλη κινητοποίηση στη Στοκχόλμη οι συμμετέχοντες κρέμασαν ένα ομοίωμα του Τούρκου προέδρου, με αποτέλεσμα την έντονη αντίδραση της Άγκυρας.
Ο Σουηδός πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον είχε χαρακτηρίσει εκείνη τη διαδήλωση «σαμποτάζ» της σουηδικής υποψηφιότητας στο ΝΑΤΟ και «προσομοίωση εκτέλεσης» ενός «δημοκρατικά εκλεγμένου πολιτικού».
«Ισλαμιστής δικτάτορας»
Ωστόσο οι σκληρές εκφράσεις του Κρίστερσον προκάλεσαν αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας για κάτι που, σύμφωνα με πολλούς Σουηδούς, συνέβη στο πλαίσιο μιας δημοκρατικής διαμαρτυρίας.
Ο Τζίμι Άκεσον, επικεφαλής του σουηδικού ακροδεξιού κόμματος των Σουηδών Δημοκρατών (SD), που δεν συμμετέχει στην κυβέρνηση αλλά είναι το μεγαλύτερο κόμμα του δεξιού κυβερνητικού συνασπισμού, ζήτησε από τον Κρίστερσον να μην δώσει πάρα πολλά στον Ερντογάν, τον οποίο χαρακτήρισε «ισλαμιστή δικτάτορα».
Παράλληλα η Τουρκία φαίνεται να ανεβάζει συνεχώς τον πήχη, απαιτώντας την έκδοση ολοένα και περισσότερων Κούρδων «τρομοκρατών» που ζουν τη Σουηδία. Έως και 130 δήλωσε πρόσφατα ο Ερντογάν. Και αυτό την ώρα που η σουηδική δικαιοσύνη, και όχι η κυβέρνηση, έχει τον τελευταίο λόγο για τις απελάσεις.
Η Τουρκία «θέλει πράγματα τα οποία δεν μπορούμε και δεν θέλουμε να της δώσουμε», παραδέχθηκε ο Κρίστερσον στις αρχές Ιανουαρίου αναφερόμενος στις απελάσεις.
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, ο οποίος την άνοιξη προέβλεπε την ένταξη στη συμμαχία της Σουηδίας μέσα σε λίγες εβδομάδες, εκτιμά ότι αυτό θα συμβεί το 2023 αλλά δεν είναι σε θέση να εγγυηθεί το πότε ακριβώς, όπως δήλωσε σε συνέντευξή του στο AFP αυτό τον μήνα.
«Δεν μπορώ να εγγυηθώ την ακριβή ημερομηνία διότι σίγουρα εξαρτάται από μια απόφαση του τουρκικού κοινοβουλίου και του ουγγρικού κοινοβουλίου», επεσήμανε ο Στόλτενμπεργκ.
Από την πλευρά της η Φινλανδία δεν σκοπεύει προς το παρόν να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ χωρίς τον «μεγάλο αδελφό της», τη Σουηδία.
«Ελπίζουμε να ενταχθούμε στο ΝΑΤΟ μαζί», επανέλαβε η Φινλανδή πρωθυπουργός Σάνα Μάριν από το Νταβός την προηγούμενη εβδομάδα όταν ρωτήθηκε για το ενδεχόμενο η Τουρκία να εγκρίνει την ένταξη της χώρας της και όχι της Σουηδίας.