ΚΟΣΜΟΣ

Το τηλεσκόπιο James Webb καταγράφει «Πράσινο Τέρας» μέσα σε μια νεαρή σουπερνόβα

Το τηλεσκόπιο James Webb καταγράφει «Πράσινο Τέρας» μέσα σε μια νεαρή σουπερνόβα
Το πολύχρωμο απομεινάρι σουπερνόβα Κασσιόπη Α καταγράφηκε στο υπέρυθρο φως από το τηλεσκόπιο Webb. NASA/ESA/CSA/D. D. Milisavljevic/T. Temim/I. De Looze

Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb εντόπισε πρωτόγνωρες λεπτομέρειες, στα απομεινάρια ενός αστέρα που εξερράγη. 

Το λαμπερό αέριο και η σκόνη της Κασσιόπης Α είναι ό,τι έχει απομείνει από ένα αστέρι που εξερράγη σε σουπερνόβα και το φως του έφτασε στη Γη για πρώτη φορά πριν από 340 χρόνια. Είναι το νεότερο γνωστό απομεινάρι σουπερνόβα στον γαλαξία μας, γι' αυτό το ουράνιο αντικείμενο έχει μελετηθεί από πλήθος επίγειων και διαστημικών τηλεσκοπίων.

Η Κασσιόπη Α βρίσκεται 11.000 έτη φωτός μακριά στον αστερισμό της Κασσιόπης και το υπόλειμμα εκτείνεται για 10 έτη φωτός.

Οι πληροφορίες από το Cas A, όπως είναι επίσης γνωστό το υπόλειμμα, επιτρέπουν στους επιστήμονες να μάθουν περισσότερα για το πώς συμβαίνουν οι αστρικές εκρήξεις.

Οι αστρονόμοι έστρεψαν το τηλεσκόπιο Webb και τα όργανά του προς την κατεύθυνση του Cas A για να δουν εάν οι υπέρυθρες ικανότητες του παρατηρητηρίου θα μπορούσαν να ανιχνεύσουν οτιδήποτε είχαν χάσει τα άλλα τηλεσκόπια. Το υπέρυθρο φως είναι αόρατο στο ανθρώπινο μάτι, επιτρέποντας στον Webb να κατασκοπεύει κατά τα άλλα αόρατες πτυχές του σύμπαντος.

«Το Cas A αντιπροσωπεύει την καλύτερη ευκαιρία μας να κοιτάξουμε το πεδίο συντριμμιών ενός αστεριού που εξερράγη και να εκτελέσουμε ένα είδος αστρικής αυτοψίας για να καταλάβουμε τι είδους αστέρι υπήρχε εκ των προτέρων και πώς εξερράγη αυτό το αστέρι», δήλωσε ο Danny Milisavljevic, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Purdue και ο κύριος ερευνητής του προγράμματος Webb που συνέλαβε τις νέες παρατηρήσεις.

«Σε σύγκριση με προηγούμενες υπέρυθρες εικόνες, βλέπουμε απίστευτες λεπτομέρειες στις οποίες δεν είχαμε πρόσβαση στο παρελθόν», δήλωσε η συν-ερευνήτρια Tea Temim, ερευνήτρια αστρονόμος στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον.

Η νέα υπέρυθρη εικόνα του Cas A του Webb μεταφράστηκε σε ορατό φως, ώστε το ανθρώπινο μάτι να μπορεί να δει τα χρώματα του υπολείμματος. Το κόκκινο και πορτοκαλί φως στο εξωτερικό του υπολείμματος υποδηλώνει θερμή σκόνη, εκεί όπου το υλικό που εκτοξεύτηκε από το αστέρι προτού εκραγεί συγκρούεται με το περιβάλλον αέριο και τη σκόνη.

Μέσα στη δομή του υπολείμματος που μοιάζει με φυσαλίδα, διακρίνεται έντονο ροζ φως, μαζί με χαρακτηριστικά που μοιάζουν με συστάδες και κόμπους. Αυτό το υλικό προήλθε από το αστέρι που εξερράγη και περιλαμβάνει λαμπερά βαριά στοιχεία όπως αργό, νέον και οξυγόνο.

Ένας λαμπερός πράσινος βρόχος κατά μήκος της δεξιάς πλευράς της φυσαλίδας έχει επίσης τραβήξει το ενδιαφέρον των ερευνητών.

«Το ονομάσαμε το ‘Πράσινο Τέρας’ προς τιμήν του Fenway Park στη Βοστώνη. Αν κοιτάξετε προσεκτικά, θα παρατηρήσετε ότι είναι γεμάτο με μίνι φυσαλίδες», είπε ο Milisavljevic. «Το σχήμα και η πολυπλοκότητα είναι απροσδόκητα και δύσκολο να κατανοηθούν».

Η ομάδα εξακολουθεί να προσπαθεί να κατανοήσει τις πηγές πίσω από όλα τα διαφορετικά χρώματα στην εικόνα.

Η μελέτη υπολειμμάτων όπως το Cas A μπορεί να βοηθήσει τους επιστήμονες να κατανοήσουν την κοσμική σκόνη, ένα δομικό στοιχείο για αστέρια και πλανήτες, και πώς τα αστέρια που έχουν εκραγεί απελευθερώνουν στοιχεία ζωτικής σημασίας για τη ζωή.

«Κατανοώντας τη διαδικασία της έκρηξης των αστεριών, διαβάζουμε τη δική μας ιστορία προέλευσης», είπε ο Milisavljevic. «Θα περάσω το υπόλοιπο της καριέρας μου προσπαθώντας να καταλάβω τι υπάρχει σε αυτό το σύνολο δεδομένων».

Webb telescope captures ‘green monster’ inside a young supernova By Ashley Strickland, CNN

ΔΗΜΟΦΙΛΗ