Πόσο πιθανή είναι μια γενικευμένη σύρραξη στη Μέση Ανατολή – Αναλύει η Ινώ Αφεντούλη

«Κατά τη γνώμη μου η γενικευμένη σύρραξη δεν είναι το πιθανότερο σενάριο. Κράτη που στηρίζουν τη Χαμάς έμμεσα όπως το Κατάρ ή και το Ιράν δεν φαίνεται να το επιθυμούν. Εάν βέβαια, ο μη γένοιτο, συμβεί αυτό, προφανώς οι ισορροπίες θα αλλάξουν. Τότε θα μιλάμε για μια σύρραξη με την εμπλοκη μεγαλύτερων δυνάμεων» αναφέρει, μεταξύ άλλων, η κ. Αφεντούλη.

Σε ερώτηση για το αν η Ελλάδα επηρεάζεται απο τη σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς, η ίδια απαντά ότι οι τομείς συνεργασίας που οι δύο χώρες είχαν συζητήσει το προηγούμενο διάστημα δεν μπορούν να αναπτυχθούν όσο διαρκεί η σύγκρουση.

Όσον αφορά στη στάση του Ταγίπ Ερντογάν στο Μεσανατολικό η εκτελεστική Διευθύντρια του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου, υπογραμμίζει ότι ο Τουρκος πρόεδρος διατηρεί αυτή τη στάση, διότι:

«Δεν μπορεί να πάει αντίθετα στην κοινή του γνώμη της χώρας, η οποία είναι υπέρ των Παλαιστινίων».

Ολόκληρη η συνέντευξη στο CNN Greece

Ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς φέρνει ανατροπές στη γεωπολιτική σκακιέρα. Πώς θα αλλάξουν οι ισορροπίες στη Μέση Ανατολή, αλλά και την ευρύτερη περιοχή σε περίπτωση γενικευμένης σύρραξης; Είναι πιθανό να συμβεί;

«Κατά τη γνώμη μου η γενικευμένη σύρραξη δεν είναι το πιθανότερο σενάριο. Κράτη που στηρίζουν τη Χαμάς έμμεσα όπως το Κατάρ ή και το Ιράν δεν φαίνεται να το επιθυμούν. Εάν βέβαια, ο μη γένοιτο, συμβεί αυτό, προφανώς οι ισορροπίες θα αλλάξουν. Τότε θα μιλάμε για μια σύρραξη με την εμπλοκη μεγαλύτερων δυνάμεων. Δεν πιστεύω όμως ότι θα γίνει, διότι για παράδειγμα στον πόλεμο Ιράν-Ιράκ, δεν είχαν εμπλακεί άμεσα οι Ηνωμένες Πολιτείες. Θα έδινα 2 ή 3% πιθανότητα γενίκευσης της σύρραξης».

Πώς επηρεάζεται η Eλλάδα από μια παρατεταμένη σύρραξη μεταξύ του Ισραήλ, που είναι ισχυρός σύμμαχος της Ελλάδας, και της Χαμάς;

«Επηρεάζεται από τη γενικότερη αστάθεια στην περιοχή. Επειδή, όπως είπατε, το Ισραήλ είναι σύμμαχος της Ελλάδας και όλες του οι δυνάμεις, πολιτικές και στρατιωτικές, επικεντρώνονται στη σύγκρουση, προφανώς οι τομείς συνεργασίας που οι δύο χώρες είχαν συζητήσει το προηγούμενο διάστημα δεν μπορούν να αναπτυχθούν όσο διαρκεί η σύγκρουση αυτή. Αναφέρομαι κυρίως στην συνεργασία στον ενεργειακό τομέα και άλλους τομείς στο σχήμα Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ».

Δεδομένου ότι ο Ερντογάν έχει ανοίξει μέτωπο τόσο με το Ισραήλ όσο και με τις ΗΠΑ, χαρακτηρίζοντας μάλιστα την Χαμάς απελευθερωτικό κίνημα, πιστεύετε ότι αυτό θα επηρεάσει τον πολιτικό διάλογο Eλλάδας – Τουρκίας που βρίσκεται σε εξέλιξη;

«Δεν πιστεύω ότι επηρεάζει το πλαίσιο του διαλόγου, όπως έχει οριστεί από τις δύο πλευρές. Το πλαίσιο του διαλόγου είναι διμερές. Το τι θέση παίρνει η Τουρκία έναντι αυτής της σύγκρουσης, δεν είναι στην ατζέντα του ελληνοτουρκικού διαλόγου. Πιστεύω ότι θα προχωρήσουμε με βάση το χρονοδιάγραμμα στη Συνάντηση της Θεσσαλονίκης το Δεκέμβριο. Αν με ρωτάτε για τις μεσομακροπρόθεσμες επιπτώσεις, δεν μπορούμε να προβλέψουμε εύκολα, διότι θα εξαρτηθεί από τη μορφή που θα πάρει η παρούσα κρίση. Να σημειώσουμε ότι ο Ερντογάν δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά. Διότι πέραν του ότι πιστεύει αυτά που λέει, έχει και την υποστήριξη της κοινής του γνώμης. Δεν μπορεί να πάει αντίθετα στην κοινή του γνώμη, η οποία είναι υπέρ των Παλαιστινίων».

Πώς σχολιάζετε γενικότερα τη στάση του Ταγίπ Ερντογάν στο Μεσανατολικό;

«Όπως εξήγησα, ο Τούρκος Πρόεδρος δεν μπορεί να μην σταθεί στο πλευρό των Παλαιστινίων, διότι είναι μια παραδοσιακή στάση και του κόμματος του και του ιδίου αυτή, την οποία ενστερνίζεται και το μεγαλύτερο τμήμα της κοινής γνώμης στη Τουρκία. Παρόλα αυτά δεν διακόπτει τις διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ, επιδιώκει διαμεσολαβητικό ρόλο, θέλει να υπάρξει θέση για την Τουρκία στο τραπέζι αν υπάρξει μια πολυεθνική διευθέτηση. Επιθυμεί να είναι μέρος των της διευθέτησης μετά τη σύγκρουση. Δεν είμαστε όμως ακόμα εκεί. Θα έλεγα να είμαστε προσεκτικοί ως προς την ρητορική. Οι χώρες χρησιμοποιούν συγκεκριμένη ρητορική για συγκεκριμένους επικοινωνιακούς λόγους και ο Ερντογάν είναι πολύ ικανός σε αυτό. Το τι λέει με το τι θα κάνει στη συνέχεια μπορεί να έχει διαφορά.

Πώς όμως ένας ηγέτης που δεν τηρεί ουδέτερη στάση μεταξύ των δύο αντιπάλων θα μπορούσε να παίξει ρόλο διαμεσολαβητή;

«Μπορεί να τον εμπιστευθεί η παλαιστινιακή πλευρά σε ένα τέτοιο ρόλο. Είναι πολύ σύνθετα τα πράγματα. Δεν είναι άσπρο ή μαύρο. Θα προτιμούσα να περιμένω και να κρίνω στη συνέχεια τι θα γίνει. Προς το παρόν αυτή είναι μια σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς».