ΚΟΣΜΟΣ

Τηλεσκόπιο Ευκλείδης: Πέντε συγκλονιστικές φωτογραφίες από άγνωστες γωνιές του σύμπαντος

Τηλεσκόπιο Ευκλείδης: Πέντε συγκλονιστικές φωτογραφίες από άγνωστες γωνιές του σύμπαντος
Το Νεφέλωμα της Κεφαλής του Αλόγου, μέρος του αστερισμού του Ωρίωνα. ESA/Euclid/Euclid Consortium/NASA, image processing by J.-C. Cuillandre (CEA Paris-Saclay), G. Ansel

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πώς μοιάζει η «σκοτεινή πλευρά» του σύμπαντος; Τώρα, με τη βοήθεια του «Ευκλείδη», ενός τηλεσκοπίου του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) μπορείτε να δείτε τις πρώτες φωτογραφίες από την άγνωστη αυτή διαστημική γωνιά, που πραγματικά κόβουν την ανάσα.

Ο «Ευκλείδης» έχει ως μοναδική αποστολή να δημιουργήσει τον πιο λεπτομερή 3D χάρτη της «σκοτεινής πλευράς» του σύμπαντος και οι χειριστές του μόλις μοιράστηκαν τις πέντε πρώτες φωτογραφίες, που τραβήχτηκαν σε απόσταση 1,2 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον πλανήτη μας.

Η προοπτική του «Ευκλείδη» τού επιτρέπει να συγκεντρώνει δεδομένα από ένα μέρος του ουρανού 100 φορές μεγαλύτερο από αυτό που είναι ορατό στο τηλεσκόπιο James Webb της NASA.

Τα «κλικ» αποτυπώνουν σημεία του σύμπαντος που δεν έχουμε ξαναδεί μέχρι σήμερα.

Μάλιστα, αποτελούν μόνο την… αρχή, καθώς η αποστολή του «Ευκλείδη» θα διαρκέσει για τα επόμενα έξι χρόνια και αναμένεται να αποκαλύψει συναρπαστικά νέα στοιχεία.

«Δεν έχουμε ξαναδεί τέτοιες αστρονομικές εικόνες, με τόσο μεγάλη λεπτομέρεια. Είναι ακόμη πιο όμορφες και καθαρές απ’ ό,τι ελπίζαμε, αποκαλύπτοντάς μας πολλά νέα χαρακτηριστικά ακόμη και σε γνωστές γωνιές του σύμπαντος. Τώρα είμαστε έτοιμοι να παρατηρήσουμε δισεκατομμύρια γαλαξίες και να μελετήσουμε την εξέλιξή τους σε κοσμικά έτη» δήλωσε ο René Laureijs, επιστήμονας της ESA που ασχολείται με το πρόγραμμα Ευκλείδης.

Τι αποκαλύπτουν οι πρώτες εικόνες

Για τις πρώτες του φωτογραφίες, ο Ευκλείδης παρατήρησε το σμήνος του Περσέα και τους 1.000 γαλαξίες του αλλά και πάνω από 100.000 μακρινούς γαλαξίες, πολλοί εκ των οποίων δεν έχουν ποτέ παρατηρηθεί.

EUCLID-1.jpg
Tο σμήνος του Περσέα, όπως αποτυπώθηκε από το τηλεσκόπιο - ESA/Euclid/Euclid Consortium/NASA, image processing by J.-C. Cuillandre (CEA Paris-Saclay), G. Anselmi, CC BY-SA 3.0 IGO

Αυτό το σμήνος γαλαξιών, ένα από τα μεγαλύτερα στο σύμπαν, βρίσκεται 240 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη.

Οι φωτογραφίες του Ευκλείδη είναι εξαιρετικά λεπτομερείς και οι πρώτες που περικλείουν τόσους γαλαξίες. Η χαρτογράφηση των σχημάτων και των γαλαξιών θα μπορέσει να βοηθήσει τους αστρονόμους να κατανοήσουν καλύτερα τη δομή του σύμπαντος.

Το τηλεσκόπιο εντόπισε, επίσης, τον σπειροειδή γαλαξία IC 342, γνωστό ως «Κρυμμένο Γαλαξία» επειδή συσκοτίζεται από σκόνη, αέρια και αστέρια, και με τη βοήθεια υπέρυθρου φωτός παρατήρησε νέες λεπτομέρειες για τα αστέρια του, που θυμίζουν τον δικό μας γαλαξία.

download.jpg
Ο σπειροειδής γαλαξίας IC 342, γνωστός ως «Κρυμμένος Γαλαξίας» -ESA/Euclid/Euclid Consortium/NASA, image processing by J.-C. Cuillandre (CEA Paris-Saclay), G. Anselmi, CC BY-SA 3.0 IGO

Ο NGC 6822, ένας γαλαξίας νάνος που βρίσκεται 1,6 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη και εθεάθη από το τηλεσκόπιο, μοιάζει με αυτούς τους γαλαξίες που υπήρχαν στο πρώιμο σύμπαν.

Ο NGC 6822, ένας γαλαξίας νάνος που βρίσκεται 1,6 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη - ESA/Euclid/Euclid Consortium/NASA, image processing by J.-C. Cuillandre (CEA Paris-Saclay), G. Anselmi, CC BY-SA 3.0 IGO

Ο Ευκλείδης έριξε και μια ματιά στο σφαιρωτό σμήνος NGC 6397, που βρίσκεται 7.800 έτη φωτός από τη Γη.

Το σφαιρωτό σμήνος NGC 6397, που βρίσκεται 7.800 έτη φωτός από τη Γη - ESA/Euclid/Euclid Consortium/NASA, image processing by J.-C. Cuillandre (CEA Paris-Saclay), G. Anselmi, CC BY-SA 3.0 IGO

Τα σφαιρικά σμήνη είναι σαν ιστοί εκατοντάδων χιλιάδων αστεριών που συγκρατούνται μεταξύ τους από τη βαρύτητα.

Το τηλεσκόπιο της ESA είναι αυτή τη στιγμή το μοναδικό που μπορεί να δει στην ολότητά του ένα σφαιρικό σμήνος σε μια μόνο συνεδρία παρατήρησης και να αντιληφθεί, παράλληλα, πόσα άστρα περιέχονται σε αυτό.

Ο «Ευκλείδης» έστρεψε, επίσης, το… βλέμμα του και στο Νεφέλωμα της Κεφαλής του Αλόγου, μέρος του αστερισμού του Ωρίωνα.

Το νεφέλωμα λειτουργεί ως «βρεφονηπιακός σταθμός» νεογέννητων αστεριών και ενδεχομένως να μπορούν να παρατηρηθούν και νεαροί πλανήτες.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ