Πώς το Ιράν μπορεί να απαντήσει στις αμερικανικές επιθέσεις στις πυρηνικές του εγκαταστάσεις

Ειδικότερα Ιρανοί αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι τα αμερικανικά πλοία και οι στρατιωτικές βάσεις θα στοχοποιηθούν, αλλά μεγάλο μέρος των στρατιωτικών δυνατοτήτων που είχαν έχει καταστραφεί τις τελευταίες ημέρες από τις ισραηλινές επιθέσεις.

Ωστόσο, αυτές οι επιθέσεις επικεντρώθηκαν σε εκτοξευτές βαλλιστικών πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς. Το Ιράν εξακολουθεί να διαθέτει ένα ικανοποιητικό οπλοστάσιο πυραύλων μικρότερης εμβέλειας και drones, όπως αναφέρει ο Guardian.

• Διαβάστε επίσης: Πού είναι το ουράνιο από το Φορντό; Η μετακίνηση και η αγωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν

Οι ΗΠΑ τις τελευταίες εβδομάδες προετοιμάζονταν για αυτή το ενδεχόμενο, διασκορπίζοντας τη ναυτική τους παρουσία στην περιοχή και ενισχύοντας την αεράμυνα, για να προσπαθήσουν να διασφαλίσουν ότι θα δεν θα είναι τόσο εύκολος στόχος.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Τραμπ προειδοποίησε για ευρύτερη εμπλοκή των ΗΠΑ στη σύγκρουση εάν το Ιράν επιχειρήσει να αντεπιτεθεί. Επίσης, τις τελευταίες ημέρες υπαινίχθηκε ότι ένας από τους στόχους για τα αμερικανικά βομβαρδιστικά θα ήταν ο ανώτατος ηγέτης, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ.

Το άλλο κύριο όπλο του Ιράν, που έχει δημιουργηθεί εδώ και δεκαετίες, είναι το δίκτυο συμμαχιών του με περιφερειακές πολιτοφυλακές, ο αποκαλούμενος «άξονας αντίστασης», αλλά και αυτός έχει δεχθεί ισχυρά πλήγματα το τελευταίο διάστημα. Το εκτεταμένο πυραυλικό οπλοστάσιο της Χεζμπολάχ επλήγη και καταστράφηκε σε μεγάλη έκταση από την ισραηλινή αεροπορία πέρυσι. Ισραηλινά αεροπλάνα επέστρεψαν για να κρατήσουν υπό έλεγχο τη λιβανέζικη σιιτική δύναμη, βομβαρδίζοντας ένα φερόμενο απόθεμα πυραύλων στη νότια Βηρυτό τον Απρίλιο.

Διαβάστε επίσης: Το Ιράν πρόλαβε να αποσύρει το μεγαλύτερο μέρος ουρανίου από το Φορντό πριν τις επιθέσεις των ΗΠΑ

Μια σιιτική πολιτοφυλακή στο Ιράκ, η Καταΐμπ Χεζμπολάχ, που υποστηρίζεται από την Τεχεράνη, απείλησε να στοχοποιήσει «τα συμφέροντα των ΗΠΑ» στη Μέση Ανατολή σε απάντηση στη συμμετοχή της Ουάσιγκτον στην υποστήριξη του Ισραήλ.

Ένας από τους διοικητές της, ο Αμπού Αλί αλ-Ασκάρι, ανέφερε στο CNNi ότι οι αμερικανικές βάσεις στην περιοχή «θα γίνουν σαν πεδία κυνηγιού πάπιας». Οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν στρατιωτικές εγκαταστάσεις σε τουλάχιστον δεκαεννέα τοποθεσίες σε όλη τη Μέση Ανατολή, οκτώ από τις οποίες είναι μόνιμες.

Σημειώνεται ότι μεταξύ Οκτωβρίου και Δεκεμβρίου 2023, πολιτοφυλακές που υποστηρίζονται από το Ιράν πραγματοποίησαν τουλάχιστον 160 επιθέσεις εναντίον αμερικανικών δυνάμεων στο Ιράκ και τη Συρία.

Ένα από τα πιο σημαντικά προηγούμενα ήρθε το 2020, όταν το Ιράν απάντησε στη δολοφονία του Κασέμ Σουλεϊμανί, τότε διοικητή της Δύναμης Κουντς των Φρουρών της Επανάστασης (IRGC), από τις ΗΠΑ στο Διεθνές Αεροδρόμιο της Βαγδάτης. Σε αντίποινα, εξαπέλυσε μια μπαράζ βαλλιστικών πυραύλων στην αεροπορική βάση Άιν αλ Άσαντ στο Ιράκ -αλλά όχι πριν προειδοποιήσει τις ΗΠΑ μέσω Ελβετών διπλωματών και της ιρακινής κυβέρνησης, εξασφαλίζοντας ελάχιστες αμερικανικές απώλειες. Η απάντηση ήταν δυναμική αλλά υπολογισμένη με στόχο να μην προκαλέσει έναν πόλεμο πλήρους κλίμακας.

Ένας άλλος σύμμαχος του Ιράν στην περιοχή είναι οι αντάρτες Χούθι στην Υεμένη, συμφώνησαν σε εκεχειρία με τις ΗΠΑ τον Μάιο, αλλά έχουν προειδοποιήσει ότι θα θεωρήσουν παραβίαση της εκεχειρίας εάν ο Τραμπ αποφασίσει να συμμετάσχει σε επιθέσεις κατά του Ιράν. Σε αυτή την περίπτωση έχουν απειλήσει να στοχεύσουν αμερικανικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα, κάτι που οι Χούθι έχουν κάνει με επιτυχία στο παρελθόν.

Η είσοδος οποιασδήποτε από αυτές τις πολιτοφυλακές στον πόλεμο θα προκαλούσε μια καταστροφική αντίδραση από τις ΗΠΑ, οι οποίες προετοιμάζονταν για ένα τέτοιο ενδεχόμενο τους μήνες που το Ισραήλ προετοίμαζε την δική του επίθεσή.

Μία άλλη επιλογή είναι το Ιράν να επιτεθεί στη ναυτιλία, με την τελική επιλογή να χρησιμοποιήσει νάρκες, να βυθίσει πλοία ή να κάνει πράξη τις απειλές του για κλείσιμο των στενών Ορμούζ. Πρόκειται για μια στενή πύλη προς τον Περσικό Κόλπο, πλάτους μόλις 55 χιλιομέτρων σε ορισμένα σημεία, μέσω του οποίου διέρχεται καθημερινά πάνω από το ένα πέμπτο της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου, 20 εκατομμύρια βαρέλια και μεγάλο μέρος του υγροποιημένου φυσικού αερίου.

Σκληροπυρηνικοί Ιρανοί πολιτικοί έχουν ζητήσει το κλείσιμο του στενού τις τελευταίες ημέρες. Η επιλογή αυτή έχει το πλεονέκτημα ότι αποτελεί μέσο για υπάρξει άμεσο κόστος στον Τραμπ, καθώς θα προκαλούσε μια απότομη αύξηση της τιμής του πετρελαίου με σχεδόν άμεση πληθωριστική επίδραση στις ΗΠΑ ενόψει των εκλογών για το Κογκρέσο τον επόμενο χρόνο.

Αλλά θα ήταν επίσης μια πράξη οικονομικού αυτοτραυματισμού για την Τεχεράνη. Το ιρανικό πετρέλαιο χρησιμοποιεί την ίδια πύλη και το κλείσιμο του Ορμούζ κινδυνεύει να φέρει στον πόλεμο τα αραβικά κράτη του Κόλπου, τα οποία έχουν ασκήσει έντονη κριτική στην ισραηλινή επίθεση, για να διαφυλάξουν τα δικά τους συμφέροντα.

Για να αποφύγει την είσοδο περισσότερων αντιπάλων στη σύγκρουση ή την πρόκληση μιας ολοκληρωτικής εκστρατείας βομβαρδισμού των ΗΠΑ, η Τεχεράνη θα μπορούσε να αποφασίσει να πάρει εκδίκηση σε κάποια μεταγενέστερη ημερομηνία. Στο παρελθόν, έχει καθυστερήσει την αντίδρασή της σε ανάλογες επιθέσεις. Ο υπουργός Εξωτερικών, Σεγέντ Αμπάς Αραγτσί, υπαινίχθηκε τέτοια αόριστα αντίποινα όταν δήλωσε την Κυριακή ότι η απόφαση του Τραμπ «θα έχει αιώνιες συνέπειες».