Νέες κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας: Στο «στόχαστρο» LNG, κρυπτονομίσματα και ο «σκιώδης στόλος»

Η πρόταση, που παρουσιάστηκε σήμερα (19/09) από την Πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στοχεύει το ρωσικό πετρέλαιο, τράπεζες, 118 πλοία του «σκιώδη στόλου» και, για πρώτη φορά, τις πλατφόρμες κρυπτονομισμάτων που χρησιμοποιεί η Μόσχα για να νομιμοποιεί συναλλαγές στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική αγορά.

Εάν εγκριθεί από τα κράτη-μέλη, θα αποτελέσει το 19ο πακέτο ευρωπαϊκών κυρώσεων από τον Φεβρουάριο του 2022 όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία. Οι συζητήσεις μεταξύ των πρεσβευτών βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη υπό το αίσθημα επείγοντος που πυροδοτήθηκε από τις πρόσφατες παραβιάσεις του εναέριου χώρου της Πολωνίας και της Ρουμανίας.

«Τον τελευταίο μήνα, η Ρωσία έχει δείξει σε όλο της το εύρος την περιφρόνησή της για τη διπλωματία και το διεθνές δίκαιο», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά της. «Θα συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε όλα τα εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας για να τερματίσουμε αυτόν τον βάναυσο πόλεμο» πρόσθεσε.

Ρωσικό αέριο

Όπως ανακοίνωσε η φον ντερ Λάιεν, απαγορεύονται οι εισαγωγές ρωσικού LNG (υγροποιημένου φυσικού αερίου) στις ευρωπαϊκές αγορές, ενώ μειώνεται στα 47,60 δολάρια ττο ανώτατο όριο τιμής για το ρωσικό αργό πετρέλαιο.

Επιβάλλονται επίσης κυρώσεις σε 118 επιπλέον πλοία του λεγόμενου «σκιώδους στόλου», με περισσότερα από 560 πλοία να βρίσκονται πλέον στη λίστα κυρώσεων της ΕΕ.

«Οι μεγάλες εταιρείες εμπορίας ενέργειας, Rosneft και Gazprom Neft, τίθενται πλέον υπό πλήρη απαγόρευση συναλλαγών, ενώ άλλες εταιρείες θα υπαχθούν σε δέσμευση περιουσιακών στοιχείων», είπε η φον ντερ Λάειν και πρόσθεσε: «Τώρα στοχεύουμε εκείνους που τροφοδοτούν τον πόλεμο της Ρωσίας αγοράζοντας πετρέλαιο κατά παράβαση των κυρώσεων. Στοχεύουμε διυλιστήρια, εμπόρους πετρελαίου, εταιρείες σε τρίτες χώρες, περιλαμβανομένης της Κίνας».

Οικονομικά «παραθυράκια»

«Επιβάλλουμε απαγόρευση συναλλαγών σε επιπλέον ρωσικές τράπεζες, αλλά και σε τράπεζες τρίτων χωρών. Για πρώτη φορά, τα περιοριστικά μέτρα μας θα επεκταθούν και σε πλατφόρμες κρυπτονομισμάτων, απαγορεύοντας τις συναλλαγές με αυτά. Καταχωρούμε τράπεζες του εξωτερικού που σχετίζονται με τα εναλλακτικά ρωσικά συστήματα πληρωμών και περιορίζουμε τις συναλλαγές με οντότητες που βρίσκονται σε ειδικές οικονομικές ζώνες», διεκυκρίνισε η πρόεδρος της Κομισιόν.

Περιορισμοί εξαγωγών σε είδη και τεχνολογίες πολέμου

Τρίτος άξονας των κυρώσεων είναι οι νέοι, άμεσοι περιορισμοί εξαγωγών σε είδη και τεχνολογίες πολέμου.

«Καταχωρούμε 45 εταιρείες στη Ρωσία και σε τρίτες χώρες. Αυτές οι εταιρείες παρείχαν άμεση ή έμμεση υποστήριξη στο ρωσικό στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα», είπε η φον ντερ Λάιεν

«Οι κυρώσεις μας επηρεάζουν σοβαρά την ρωσική οικονομία. Το επιτόκιο βρίσκεται στο 17%. Ο πληθωρισμός παραμένει υψηλός. Η πρόσβαση της Ρωσίας σε κεφάλαια και έσοδα μειώνεται σταθερά», δηλώνει η φον ντερ Λάιεν και μίλησε για ένα σχέδιο πάνω στο οποίο εργάζεται η Επιτροπή.

«Με τα μετρητά που συνδέονται με αυτά τα περιουσιακά στοιχεία, μπορούμε να χορηγήσουμε στην Ουκρανία ένα δάνειο αποζημίωσης. Τα ίδια τα περιουσιακά στοιχεία δεν θα θιγούν και ο κίνδυνος θα πρέπει να καλυφθεί συλλογικά. Η Ουκρανία θα αποπληρώσει το δάνειο μόνο όταν η Ρωσία πληρώσει τις αποζημιώσεις. Θα παρουσιάσουμε την πρόταση σύντομα», κατέληξε η Πρόεδρος της Κομισιόν.

Οι ευρωπαϊκές κυρώσεις και ο Τραμπ

Το σχέδιο της Κομισιόν προβλέπει την επιτάχυνση στην σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών ρωσικών ορυκτών καυσίμων από την ΕΕ, οι οποίες πέρυσι ανήλθαν σε περίπου 21,9 δισεκατομμύρια ευρώ.

Την άνοιξη, οι Βρυξέλλες είχαν καταρτίσει έναν φιλόδοξο οδικό χάρτη για την εξάλειψη όλων αυτών των αγορών το αργότερο έως το τέλος του 2027.

Ωστόσο, τις τελευταίες εβδομάδες, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κάλεσε δημόσια τους Ευρωπαίους να διακόψουν αμέσως τους ενεργειακούς δεσμούς με τη Μόσχα ως προϋπόθεση για να επιβάλει «σημαντικές κυρώσεις» στη Ρωσία, ένα κρίσιμο βήμα που μέχρι στιγμής έχει αρνηθεί να κάνει.

«Η αγορά ρωσικού πετρελαίου, από ορισμένους, ήταν σοκαριστική! Αποδυναμώνει σε μεγάλο βαθμό τη διαπραγματευτική σας θέση και τη διαπραγματευτική σας ισχύ έναντι της Ρωσίας», δήλωσε ο Τραμπ το Σάββατο σε αυτό που χαρακτήρισε ανοιχτή επιστολή προς «όλα τα έθνη του ΝΑΤΟ και τον κόσμο». «Τέλος πάντων, είμαι έτοιμος να «φύγω» όταν είσαι κι εσύ. Πες μου μόνο πότε;», πρόσθεσε.

Μέρες αργότερα, ο Τραμπ επανήλθε στο ζήτημα κατά τη διάρκεια της επίσημης επίσκεψής του στο Ηνωμένο Βασίλειο. «Είμαι πρόθυμος να κάνω και άλλα πράγματα, αλλά όχι όταν οι άνθρωποι για τους οποίους αγωνίζομαι αγοράζουν πετρέλαιο από τη Ρωσία», είπε χαρακτηριστικά.

Ως απάντηση, η Κομισιόν πρότεινε να τερματιστούν όλες οι αγορές ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) ένα χρόνο νωρίτερα, έως την 1η Ιανουαρίου 2027, και να στοχοποιηθούν τα διυλιστήρια, οι έμποροι πετρελαίου και οι πετροχημικές εταιρείες που αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο κατά παράβαση των δυτικών κυρώσεων.

«Η πολεμική οικονομία της Ρωσίας στηρίζεται στα έσοδα από τα ορυκτά καύσιμα. Θέλουμε να μειώσουμε αυτά τα έσοδα», δήλωσε η φον ντερ Λάειν. «Ήρθε η ώρα να κλείσουμε τηην κάνουλα».

Η φον ντερ Λάιεν δεν αναφέρθηκε ρητά στην νομική εξαίρεση που επιτρέπει στην Ουγγαρία και τη Σλοβακία να συνεχίσουν τις αγορές ρωσικού αργού πετρελαίου μέσω του αγωγού Ντρούζμπα, αλλά δήλωσε ότι η Rosneft και η Gazprom Neft, δύο κορυφαίοι προμηθευτές ρωσικού πετρελαίου, θα τεθούν υπό «πλήρη απαγόρευση συναλλαγών», κάτι που θα μπορούσε να περιπλέξει τις πληρωμές.