Διχασμένοι οι Ευρωπαίοι απέναντι στη ρωσική απειλή - Ο γρίφος Τραμπ και η οργή του Πούτιν

Οι εξελίξεις αυτές έχουν ιδιαίτερη σημασία καθώς έρχονται σε μία στιγμή που φαίνεται ότι τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ αγωνίζονται να συντονίσουν μια απάντηση στις παραβιάσεις του ρωσικού εναέριου χώρου, με τους εταίρους στη συμμαχία να αντικρούουν ανοιχτά ο ένας τον άλλον.

Το βράδυ της Τρίτης (23/9), η Γερμανία προειδοποίησε για τους κινδύνους κατάρριψης ρωσικών αεροσκαφών, ενώ ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ σχεδόν ταυτόχρονα έδειξε ότι είναι ανοιχτός σε μια πιο επιθετική στάση, με την υποστήριξη της Πολωνίας και των χωρών της Βαλτικής, όπως αναφέρει το Bloomberg.

Τη Δευτέρα (22/9), ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ απείλησε να καταρρίψει αντικείμενα που παραβιάζουν τον εναέριο χώρο και δήλωσε ότι «δεν υπάρχει περιθώριο συζήτησης» σχετικά με την πολιτική αυτή.

Οι διαμάχες αποκαλύπτουν ανησυχητικές διαιρέσεις εντός της συμμαχίας καθώς ο Βλαντιμίρ Πούτιν δοκιμάζει την αποφασιστικότητά της. Μια σειρά από περιστατικά στα οποία ρωσικά αεροσκάφη έχουν περάσει τον εναέριο χώρο των συμμάχων του ΝΑΤΟ έχει προκαλέσει ανησυχία.

Ο πρόεδρος της Λετονίας Έντγκαρς Ρίνκεβιτς κάλεσε την Τρίτη (23/9) το ΝΑΤΟ να επιδείξει «επίδειξη δύναμης» ως απάντηση στις ρωσικές παραβιάσεις.

«Νομίζω ότι οι κανόνες εμπλοκής πρέπει επίσης να αναβαθμιστούν με τρόπο που, εάν η Ρωσία συνεχίσει, το άνοιγμα πυρός θα αποτελέσει εναλλακτική λύση», δήλωσε σε συνέντευξη στο Bloomberg TV.

Αξίζει να σημειωθεί ότι την Τετάρτη (24/9), ένα στρατιωτικό αεροπλάνο που μετέφερε την Ισπανίδα υπουργό Άμυνας Μαργαρίτα Ρόμπλες υπέστη διακοπή GPS ενώ βρισκόταν καθ' οδόν προς τη Λιθουανία, τη Βαλτική.

Από την πλευρά του ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γιόχαν Βάντεφουλ χαιρέτισε την αλλαγή τόνου από τον Τραμπ, δηλώνοντας στον ραδιοφωνικό σταθμό Deutschlandfunk ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ «εξάγει τα σωστά συμπεράσματα» από τις ανεπιτυχείς προσπάθειές του να ωθήσει τον Πούτιν προς την ειρήνη.

Για το μέλος του ΝΑΤΟ, αυτό σημαίνει προσοχή και να μην πέσει στην παγίδα του Κρεμλίνου.

«Ο υπολογισμός πίσω από αυτό είναι σαφής», δήλωσε στην εφημερίδα Handelsblatt. «Πρώτα να προκαλέσεις τους συμμάχους του ΝΑΤΟ και στη συνέχεια, σε περίπτωση κλιμάκωσης, να ενεργήσεις εντελώς έκπληκτος και να δυσφημίσεις το ΝΑΤΟ», πρόσθεσε.

Το παρασκήνιο της συνάντησης Ρούμπιο - Λαβρόφ

Την ίδια στιγμή εμφανής ήταν η ενόχληση της Μόσχας για την αλλαγή στάσης του Ντόναλντ Τραμπ όπως φάνηκε και στη συνάντηση που είχαν στη Νέα Υόρκη αργά το βράδυ της Τετάρτης (24/9) στη Νέα Υόρκη ο Μάρκο Ρούμπιο με τον Σεργκέι Λαβρόφ.

Η συνάντηση διήρκεσε περίπου 50 λεπτά και έγινε στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη.

Αν και δεν έγιναν δηλώσεις ένας εκπρόσωπος του Ρούμπιο εξέδωσε μια σύντομη ανακοίνωση στην οποία ανέφερε ότι ο Αμερικανός ΥΠΕΞ «επανέλαβε την έκκληση του προέδρου Τραμπ να σταματήσουν οι δολοφονίες και την ανάγκη η Μόσχα να λάβει ουσιαστικά μέτρα προς μια βιώσιμη επίλυση του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας».

Από την πλευρά του ο Λαβρόφ είπε στον Αμερικανό ομόλογό του ότι το Κίεβο και οι ευρωπαϊκές χώρες ευθύνονται για τη διαιώνιση του πολέμου στην Ουκρανία, σύμφωνα με τη Μόσχα.

Στη συνάντηση που είχαν οι δύο υπουργοί στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη ο Λαβρόφ «υπογράμμισε τον απαράδεκτο χαρακτήρα των ελιγμών του Κιέβου και ορισμένων ευρωπαϊκών πρωτευουσών που έχουν ως στόχο τη διαιώνιση της σύγκρουσης» ανέφερε το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών στην ανακοίνωσή του.

Πάντως ο Λαβρόφ δεν απάντησε σε ερωτήσεις καθώς έφευγε, συμπεριλαμβανομένου του αν ανησυχούσε για την αλλαγή τόνου του Τραμπ ή αν ο πρόεδρος των ΗΠΑ είχε γυρίσει την πλάτη στη Ρωσία.

Το γεγονός και μόνο ότι οι δύο πλευρές αρνήθηκαν να κάνουν δηλώσεις στον τύπο αποτυπώνει το κλίμα που επικράτησε μέσα στην αίθουσα.

Νωρίτερα ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είχε αποδώσει την αλλαγή στάσης από τον Τραμπ στο γεγονός ότι επηρεάστηκε από τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

«Από όσο καταλαβαίνουμε, οι δηλώσεις του προέδρου Τραμπ έγιναν μετά την επικοινωνία που είχε με τον Ζελένσκι και, προφανώς, υπό την επήρεια ενός οράματος που έθεσε ο Ουκρανός. Αυτό το όραμα έρχεται σε έντονη αντίθεση με την κατανόησή μας για την τρέχουσα κατάσταση πραγμάτων», δήλωσε στους δημοσιογράφους.

«Το γεγονός ότι η Ουκρανία ενθαρρύνεται με κάθε δυνατό τρόπο να συνεχίσει τις εχθροπραξίες και το επιχείρημα ότι μπορεί να κερδίσει και να πάρει κάτι πίσω είναι, κατά την άποψή μας, ένα λανθασμένο επιχείρημα… Η δυναμική στην πρώτη γραμμή μιλάει από μόνη της», κατέληξε ο Πεσκόφ.

Ο Τραμπ δήλωσε την Τρίτη (23/9) σε μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι πιστεύει πλέον ότι η Ουκρανία μπορεί να ανακτήσει το έδαφός της στα αρχικά της σύνορα, μια μεταστροφή από την προηγούμενη θέση του ότι η χώρα θα έπρεπε να κάνει κάποιες εδαφικές παραχωρήσεις προκειμένου να τερματίσει τον πόλεμο με τη Ρωσία.

Ο Αμερικανός πρόεδρος έγραψε ότι πιστεύει ότι η Ουκρανία, «με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι σε θέση να πολεμήσει και να ΚΕΡΔΙΣΕΙ ολόκληρη την Ουκρανία πίσω στην αρχική της μορφή».

Ο Αμερικανός πρόεδρος πρόσθεσε ότι η Ρωσία και ο πρόεδρός της, Βλαντιμίρ Πούτιν, βρίσκονται σε «ΜΕΓΑΛΟ οικονομικό πρόβλημα και τώρα είναι η ώρα για την Ουκρανία να δράσει».

Το ερώτημα που θα απαντηθεί στο επόμενο χρονικό διάστημα είναι αν ο Τραμπ θα μείνει σταθερός στις θέσεις του ή θα αλλάξει γνώμη. Ακόμη πιο σημαντικό είναι να φανεί αν οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι διατεθειμένες να προχωρήσουν σε πράξεις για να βοηθήσουν την Ουκρανία ή o Αμερικανός πρόεδρος προσπαθεί να πάρει αποστάσεις από το ουκρανικό όπως φοβούνται πολλοί Ευρωπαίοι και φυσικά ο ίδιος ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Την ίδια στιγμή πηγές του Κρεμλίνου δηλώνουν ότι το πιο σημαντικό είναι ο Τραμπ να παραμείνει θεατής στον πόλεμο με την Ουκρανία και να μην αναλάβει πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν να βλάψουν τη Μόσχα.