ΚΟΣΜΟΣ

Οι φόβοι για αρνητική απάντηση της Χαμάς στο τελεσίγραφο Τραμπ - «Μαύρα σύννεφα» πάνω από τη Γάζα

Οι φόβοι για αρνητική απάντηση της Χαμάς στο τελεσίγραφο Τραμπ - «Μαύρα σύννεφα» πάνω από τη Γάζα

Στιγμιότυπο από συνέντευξη Τύπου της Χαμάς στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (Φωτογραφία Αρχείου)

AP Photo/Hatem Moussa, File

Το νέο σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα είναι, στην ουσία, ένα τελεσίγραφο προς τη Χαμάς να απελευθερώσει ομήρους, να παραδώσει τα όπλα και να παραδοθεί - ή να αντιμετωπίσει την πλήρη ισχύ του ισραηλινού στρατού με τη ρητή έγκριση των ΗΠΑ.

Ο Τραμπ δήλωσε ότι το Ισραήλ θα έχει την «πλήρη υποστήριξή του για να ολοκληρώσει τη δουλειά» εάν η Χαμάς απορρίψει την προσφορά, και ισραηλινά στρατεύματα και τανκς έχουν εγκατασταθεί στην καρδιά της πόλης της Γάζας την οποία έχουν εγκαταλείψει 800.000 Παλαιστίνιοι.

Όπως εξηγεί ο Bloomberg σε ανάλυσή του, υπό αυτή την έννοια, η προσφορά είναι οικεία - και είναι μια προσφορά που η Χαμάς έχει επανειλημμένα απορρίψει κατά τη διάρκεια του πολέμου. Το Ισραήλ διακηρύσσει εδώ και σχεδόν δύο χρόνια ότι ο πόλεμος θα μπορούσε να τελειώσει αύριο εάν η Χαμάς επιστρέψει τους ομήρους, αφοπλιστεί και «αυτοεξοριστεί».

Η νέα προσέγγιση επίσης δεν περιλαμβάνει καμία ουσιαστική και άμεση πρόταση για την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους, έναν στόχο που υποστηρίζει μεγάλο μέρος του κόσμου.

Το σχέδιο 20 σημείων του Τραμπ, το οποίο ανακοινώθηκε σε κοινή συνέντευξη Τύπου στον Λευκό Οίκο με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, περιλαμβάνει νέα στοιχεία, συμπεριλαμβανομένης μιας προσφοράς αμνηστίας σε οποιοδήποτε στέλεχος της Χαμάς παραδώσει το όπλο του και δεσμευτεί για συνύπαρξη.

Επίσης, υποχωρεί από την τελευταία πρόταση Τραμπ να οδηγήσει τους κατοίκους της Γάζας στην εξορία, υπόσχεται μια τεράστια αύξηση της βοήθειας και παγκόσμια συμμετοχή για την ανοικοδόμηση του κατεστραμμένου παράκτιου θύλακα.

Αλλά το βασικό ερώτημα είναι αν οι ηγέτες της Χαμάς αισθάνονται αρκετά ηττημένοι και πιεσμένοι ώστε να αποδεχτούν τελικά μια προσφορά που έχουν απορρίψει εδώ και καιρό. Η Χαμάς, την οποία οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση αποκαλούν τρομοκρατική ομάδα, θεωρεί τον εαυτό της ένα κίνημα αντίστασης αφιερωμένο στην καταστροφή του Ισραήλ.

Ένας αξιωματούχος της Χαμάς, ο Μαχμούντ Μαρντάουι, δήλωσε στο Al Jazeera μετά την ομιλία του Τραμπ ότι η παλαιστινιακή οργάνωση δεν έχει λάβει ακόμη το σχέδιο και θα το μελετήσει με άλλες πολιτικές παρατάξεις μόλις το λάβει.

«Οι ΗΠΑ μπορούν να περιμένουν ένα ''όχι'' από τη Χαμάς»

Αλλά η Ανέλ Σελίν, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Quincy, η οποία παραιτήθηκε από το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την πολιτική του στη Γάζα, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ μπορούν να «περιμένουν ένα «όχι» από τη Χαμάς», το οποίο πρόσθεσε ότι στη συνέχεια θα χρησιμοποιηθεί για να «παρουσιαστούν οι Παλαιστίνιοι ως εμπόδιο στην ειρήνη».

Πολλοί υποστηρικτές των Παλαιστινίων απέρριψαν το σχέδιο ως «μεροληπτικό» υπέρ του Ισραήλ: «Είναι μια προσπάθεια δημιουργίας αμερικανικής πολιτικής κάλυψης για τη συνέχιση της γενοκτονίας στη Γάζα, σε μια εποχή που όλος ο κόσμος την απορρίπτει», δήλωσε ο Γιούσεφ Μουναγιέρ, επικεφαλής του προγράμματος Παλαιστίνης - Ισραήλ στο Αραβικό Κέντρο στην Ουάσινγκτον.

Ωστόσο, ο Τζόναθαν Πανίκοφ του «Προγράμματος Μέσης Ανατολής του Ατλαντικού Συμβουλίου» δήλωσε ότι μια νέα πτυχή της τρέχουσας πρότασης είναι η δήλωση του Τραμπ ότι το Κατάρ και η Τουρκία - παραδοσιακοί σύμμαχοι της Χαμάς - προφανώς έχουν υπογράψει το σχέδιο, μαζί με άλλες χώρες της περιοχής.

«Αυτό που είναι θεμελιωδώς διαφορετικό τώρα είναι ότι η Χαμάς θα αντιμετωπίσει ένα επίπεδο πίεσης από μια ενωμένη, όχι μόνο αραβική, αλλά και μουσουλμανική παγκόσμια ηγεσία που θέλει να δει τον πόλεμο να τελειώνει και έχει συμφωνήσει σε γενικές γραμμές με αυτό το περίγραμμα σημείων», δήλωσε ο Πανίκοφ.

Οι προκλήσεις για την κυβέρνηση Νετανιάχου

Ταυτόχρονα, ο Νετανιάχου θα αντιμετωπίσει τις δικές του πολιτικές προκλήσεις με αυτό το σχέδιο, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην κατάρρευση της δικής του κυβέρνησής και να επιβάλλουν πρόωρες εκλογές, οι οποίες προς το παρόν δεν έχουν προγραμματιστεί για ένα ακόμη έτος.

Οι υπουργοί του συνασπισμού στα δεξιά του θέλουν να προσαρτήσουν τόσο τη Γάζα όσο και τη Δυτική Όχθη, κάτι που το σχέδιο Τραμπ απορρίπτει. Το σχέδιο αναφέρει επίσης ότι εάν η Παλαιστινιακή Αρχή, η οποία διοικεί μέρος της Δυτικής Όχθης, αναμορφωθεί επαρκώς τα επόμενα χρόνια, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε «μια αξιόπιστη οδό προς την παλαιστινιακή αυτοδιάθεση και την κρατική υπόσταση, την οποία αναγνωρίζουμε ως την επιδίωξη του παλαιστινιακού λαού».

Ενώ η αόριστη διαβεβαίωση για μια τελική πορεία προς την κρατική υπόσταση είναι απίθανο να κερδίσει τους υποστηρικτές ενός παλαιστινιακού κράτους, οποιαδήποτε αναφορά στην παλαιστινιακή κυριαρχία θα μπορούσε να ακυρώσει τη συμφωνία μεταξύ των Ισραηλινών που τη θεωρούν ως επιβράβευση της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου.

Η γλώσσα που υποστηρίζει την κρατική υπόσταση είναι ιδιαίτερα αντίθετη με το ολοένα και πιο ισχυρό κίνημα εποίκων στο Ισραήλ, το οποίο εκπροσωπείται σε μεγάλο βαθμό στην τρέχουσα κυβέρνηση.

Η απουσία χρονοδιαγραμμάτων

Επίσης, δεν υπάρχουν χρονοδιαγράμματα στο σχέδιο που να καθορίζονται για την αναδιάταξη του ισραηλινού στρατού, ούτε για τη μεταρρύθμιση της Παλαιστινιακής Αρχής, κάτι που θα μπορούσε να επιτρέψει στο Ισραήλ να καθυστερήσει.

Ο πόλεμος στη Γάζα ξεκίνησε σχεδόν πριν από δύο χρόνια, όταν χιλιάδες μέλη της Χαμάς εισέβαλαν στο Ισραήλ σκοτώνοντας 1.200 ανθρώπους και απαγάγοντας 250. Η ισραηλινή αντεπίθεση έχει σκοτώσει 66.000 ανθρώπους, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας που διοικείται από τη Χαμάς.

«Αυτό είναι ένα άνοιγμα», δήλωσε ο Γκάιθ αλ-Ομάρι, ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο της Ουάσινγκτον και σύμβουλος της παλαιστινιακής διαπραγματευτικής ομάδας στις αρχές της δεκαετίας του 2000. «Ένα μεγάλο μέρος του διαβόλου κρύβεται στις λεπτομέρειες, αλλά αυτή είναι η μεγαλύτερη πίεση που έχω δει», για να τερματιστεί ο πόλεμος.