Πολιτικό χάος στη Γαλλία: Οι επιλογές Μακρόν, τα προσωπικά κίνητρα και τα φίλια πυρά

Πώς θα λύσει όμως τον γόρδιο δεσμό;

Αγωνία για το πολιτικό χάος διαφαίνεται πλέον και στο στρατόπεδο του Εμανουέλ Μακρόν, με κεντρώο πολιτικό -και μάλιστα υψηλόβαθμο- να λέει στο Politico ότι πολλοί νομοθέτες είναι εξοργισμένοι με το Γάλλο πρόεδρο.

Αρκετοί εξ αυτών τονίζουν ότι η κυβέρνηση που παρουσίασε την Κυριακή (5/10) ο Λεκορνί κάθε άλλο παρά διαφορετική ήταν, με τους περισσότερους υπουργούς να προέρχονται από την ομάδα του προηγούμενου πρωθυπουργού, Φρανσουά Μπαϊρού.

O κεντρώος αξιωματούχος, που μίλησε στο Politico με τον όρο της ανωνυμίας, αποκάλυψε επίσης ότι αρκετοί Γάλλοι συνοδοιπόροι του Μακρόν έχουν αρχίσει να πιστεύουν ότι ο Εμανουέλ Μακρόν επιδιώκει την πολιτική αναταραχή γιατί έτσι θα μπορούσε να επιστρέψει στην προεδρία το 2032.

Μετά από δύο διαδοχικές θητείες, ο Εμανουέλ Μακρόν δεν μπορεί να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα στις επόμενες προεδρικές εκλογές, κάτι που σημαίνει ότι το ακροδεξιό κόμμα της Μαρίν Λεπέν, Εθνική Συσπείρωση, πιθανότητα θα καταφέρει να κερδίσει τις επόμενες κάλπες.

Σε αυτή την περίπτωση, οι πιθανότητες νίκης του Μακρόν το 2032 ενισχύονται σημαντικά.

Σε μια ηχηρή παρέμβαση την Τρίτη (7/10), ο πρώην πρωθυπουργός και άλλοτε σύμμαχος του Μακρόν, Εντουάρ Φιλίπ, τάχθηκε υπέρ των πρόωρων προεδρικών εκλογών, δεδομένης της πολιτικής αστάθειας που επικρατεί στη χώρα.

Ο Φιλίπ, που θεωρείται «φαβορί» ανάμεσα στους κεντρώους ως αντικαταστάτης του Μακρόν, είπε μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό RTL ότι δεν ζητά την άμεση παραίτηση του Γάλλου προέδρου αλλά θα ήθελε να τον ακούσει «να ανακοινώσει ότι οργανώνει μια πρόωρη προεδρική εκλογή» μόλις υπάρξει συμφωνία για τον προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς.

Και τώρα τι;

Η κατάρρευση της κυβέρνησης Λεκορνί μόλις 14 ώρες μετά την ανακοίνωσή της βαθαίνει ακόμη περισσότερο την πολιτική κρίση στη χώρα και ανησυχεί πλέον εμφανώς τις αγορές.

Ο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος εθεάθη χθες να κάνει μια μοναχική βόλτα στο Σηκουάνα, έχει πλέον λίγες επιλογές στο «τραπέζι».

Σε μια ασυνήθιστη κίνηση -την οποία οι περισσότεροι πολιτικοί αναλυτές ερμηνεύουν ως προσπάθεια να ροκανίσει το χρόνο- ο Γάλλος πρόεδρος έδωσε περιθώριο 48 ωρών στον Λεκορνί για να διαπραγματευτεί με τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Μόλις εκπνεύσει η προθεσμία ο Μακρόν «θα βγάλει τα απαραίτητα συμπεράσματα» για την επιτυχία ή το ναυάγιο των συνομιλιών αυτών, όπως έγραψε στο X ο ίδιος ο Λεκορνί.

Σε περίπτωση «ναυαγίου», το οποίο θεωρείται και το πιο πιθανό σενάριο αυτή τη στιγμή, ο Μακρόν έχει τέσσερις επιλογές:

• Να επιλέξει νέο πρωθυπουργό από το δικό του πολιτικό -ο έκτος κατά σειρά από την επανεκλογή του. Η λύση αυτή, όμως, δεν ενδείκνυται, με αναλυτές να εξηγούν ότι απλά θα ρίξει… λάδι στη φωτιά.
• Να επιλέξει πρωθυπουργό από την αριστερά, με το όνομα του σοσιαλιστή πρώην πρωθυπουργού Μπερνάρ Καζνέβ να ακούγεται όλο και περισσότερο τις τελευταίες ημέρες. Η κίνηση αυτή ενδεχομένως να του επιτρέψει να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις και να κυβερνήσει, ωστόσο θέτουν σε κίνδυνο την πολιτική του παρακαταθήκη.
• Να παραιτηθεί. Οι «φωνές» που ζητούν από το Γάλλο πρόεδρο να αποχωρήσει από τα Ηλύσια Πεδία όλο και πληθαίνουν, ωστόσο ο Μακρόν έχει αποκλείσει πολλάκις το ενδεχόμενο αυτό.
• Να διαλύσει το κοινοβούλιο και να κινήσει τις διαδικασίες για νέες βουλευτικές εκλογές. Και αυτό το σενάριο δεν συμφέρει τον Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος μπορεί να βρεθεί σε ακόμη πιο δεινή θέση. Άλλωστε αυτό ακριβώς το λάθος είχε κάνει πέρσι, όταν με την απόφασή του να οδηγήσει τη χώρα σε κάλπες αποδυνάμωσε ακόμη περισσότερο το στρατόπεδό του. «Όσο πιο γρήγορα επιστρέψουμε στις κάλπες, τόσο πιο σύντομα θα αποκτήσουμε μια κάποια σταθερότητα» είπε ο επικεφαλής της ακροδεξιάς Εθνικής Συσπείρωσης ο Ζορντάν Μπαρντελά. Και κατέληξε λέγοντας: «Δεν μπορούμε να αλλάζουμε κυβερνήσεις κάθε 48 ώρες».

Τι θα συνέβαινε αν προκηρύσσονταν πρόωρες βουλευτικές εκλογές;

Η ανησυχία του πολιτικού κόσμου αλλά και των αναλυτών για το ενδεχόμενο ενός ακόμη πιο αποδυναμωμένου κοινοβουλίου στη Γαλλία δεν είναι σε καμία περίπτωση αβάσιμη.

Ακόμη και πριν από το φιάσκο με την κυβέρνηση Λεκορνί, το 61% των Γάλλων ψηφοφόρων τάσσονταν υπέρ νέων εκλογών, όπως αποκάλυψη δημοσκόπηση του TF1-LCI που διενεργήθηκε τον Σεπτέμβριο.

Το πολιτικό σύστημα της Γαλλίας, που προβλέπει δύο γύρους, κάνει τα ασφαλή συμπεράσματα για το εκλογικό αποτέλεσμα δύσκολα, ωστόσο δημοσκοπήσεις του Ifop και του Cluster17 που έγιναν τις περασμένες εβδομάδες προβλέπουν ότι το ακροδεξιό κόμμα της Μαρίν Λεπέν θα κερδίσει τις περισσότερες ψήφους στον πρώτο γύρο.

Ερώτημα αποτελεί επίσης τι θα κάνει η αριστερά, που πέρσι ένωσε τις δυνάμεις της και κατάφερε να ξεπεράσει την Εθνική Συσπείρωση της Λεπέν και να αναδειχτεί μεγαλύτερη πολιτική δύναμη του κοινοβουλίου.

Σήμερα, όμως, οι σοσιαλιστές και το ακροαριστερό κόμμα του Ζαν Λουκ Μελανσόν βρίσκονται στα… μαχαίρια και παραμένει ασαφές εάν θα μπορέσουν να γεφυρώσουν τις διαφορές τους μέχρι τις εκλογές.

Τις μεγαλύτερες απώλειες αναμένεται να έχει -βάσει των δημοσκοπήσεων- το κέντρο, που στηρίζει το Μακρόν. Η Ifop εκτιμά ότι η συμμαχία θα καταφέρει να κερδίσει μόλις το 14% στον πρώτο γύρο των εκλογών, ποσοστό μειωμένο κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες από το 2024.

Απειλείται πραγματικά ο Μακρόν;

Βάσει του γαλλικού συντάγματος, ο πρόεδρος της χώρας εκλέγεται ανεξάρτητα και η θητεία του Εμανουέλ Μακρόν ολοκληρώνεται το 2027. Και ο ίδιος δεν φαίνεται πρόθυμος να παραιτηθεί.

Αυτό δεν σημαίνει ότι οι εξελίξεις δεν μπορούν να τον εξαναγκάσουν. Όπως γράφουν οι Financial Times, όλο και περισσότερα πολιτικά πρόσωπα ζητούν να αποχωρήσει από τα Ηλύσια Πεδία ενώ διοργανώνονται και δεκάδες διαδηλώσεις απλών πολιτών εναντίον του.

Κανένας άλλωστε δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι πολύ μεγάλο μέρος της πολιτικής αυτής κρίσης οφείλεται στον ίδιο τον Μακρόν και τις προσωπικές του επιλογές.

Και κατά πολλούς, θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του.

«Τα συμφέροντα της Γαλλίας απαιτούν από τον Μακρόν να παραιτηθεί για να διατηρηθούν οι θεσμοί μας και να ξεμπλοκαριστεί μια κατάσταση που δημιουργήθηκε μετά από την παράλογη διάλυση (σ.σ. του κοινοβουλίου το 2024)» έγραψε χαρακτηριστικά στο X o Ντέιβιντ Λισνάρντ, αντιπρόεδρος του ρεπουμπλικανικού κόμματος.

«Αυτός είναι ο κύριος υπεύθυνος για αυτή την κατάσταση» καταλήγει λέγοντας.