ΚΟΣΜΟΣ

Η εκλογή Ερχιουρμάν βάζει δύσκολα στην Άγκυρα – Μετρημένη αισιοδοξία από τους ελληνοκύπριους

Η εκλογή Ερχιουρμάν βάζει δύσκολα στην Άγκυρα – Μετρημένη αισιοδοξία από τους ελληνοκύπριους

Αφίσα του Τουφάν Ερχιουρμάν στα κατεχόμενα για τις εκλογές που οδήγησαν στην εκλογή του

AP Photo/Petros Karadjias

Η Τουρκία αντιμετώπιζε πάντα το ψευδοκράτος που ίδρυσε το 1983 στην Κύπρο ως ένα προτεκτοράτο της που δεν υπήρχε περίπτωση να διαφοροποιηθεί στο ελάχιστο απο την γραμμή που χαράσσεται στην Άγκυρα.

Μάλιστα τα τελευταία χρόνια οι δηλώσεις τόσο του Ερντογάν, όσο και κυβερνητικών αξιωματούχων επαναλαμβάνουν μονότονα ότι η μόνη εφικτή λύση είναι αυτή των δύο κρατών. Και αυτή τη γραμμή ακολουθούσε πιστά ο Ερσίν Τατάρ, μπλοκάροντας ουσιαστικά οποιαδήποτε απόπειρα επανέναρξης των συνομιλιών.

Δυσαρέσκεια ακόμα και από τους εποίκους

Η εκλογή Ερχιουρμάν και μάλιστα με εμφατικό τρόπο ήρθε να αποτυπώσει τις σκέψεις που επικρατούν στην τουρκοκυπριακή κοινότητα. Δεν πιστεύει βέβαια κανείς ότι υπάρχει διάθεση του κοψίματος του ομφάλιου λώρου με την Άγκυρα, αλλά είναι σαφές ότι οι τουρκοκύπριοι δεν επιθυμούν ακινησία. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο νέος «πρόεδρος» της κοινότητας ψηφίστηκε από και στις περιοχές όπου κυριαρχούν οι έποικοι, πράγμα που σε παλαιότερες αναμετρήσεις θα φαινόταν αδιανόητο. Καταγράφεται καθαρά ένα ρεύμα στα κατεχόμενα που δεν θέλει την κοινότητα απομονωμένη και προκρίνει τη λύση της ομοσπονδίας.

Ο Ερχιουρμάν βέβαια δε θα δείξει ποτέ διάθεση διαφοροποίησης από την Άγκυρα. Η δήλωσή του ότι «ο καθορισμός μιας εξωτερικής πολιτικής στην Κύπρο χωρίς διαβούλευση με την Τουρκία δεν θα είναι ποτέ ζήτημα κατά τη διάρκεια της θητείας μου» είναι χαρακτηριστική. «Θεωρώ αποστολή μου να συμβάλω στην περαιτέρω ανάπτυξη των σχέσεών μας με την Τουρκία», πρόσθεσε, εκφράζοντας «θερμούς χαιρετισμούς και σεβασμό προς ολόκληρο τον τουρκικό λαό στη Δημοκρατία της Τουρκίας».

Αυτή η δήλωση «νομιμοφροσύνης» δεν σημαίνει απαραιτήτως και αλλαγή στάσης του νέου «προέδρου» ως προς την λύση της Ομοσπονδίας. Πρόκειται για έναν ρεαλισμό που αναγνωρίζει ότι τον τελευταίο λόγο σε οποιαδήποτε λύση του Κυπριακού την έχει η Άγκυρα. Και αυτό σίγουρα δεν αλλάζει.

Η τακτική Ερντογάν

Ο Ερντογάν δεν είναι ευτυχής από το αποτέλεσμα καθώς πάντα προτιμά κάποιον που συμπλέει απολύτως μαζί του, αλλά δεν έχει σκοπό να αντιμετωπίσει τον Ερχιουρμάν σαν εχθρό. Οι δηλώσεις του άλλωστε ήταν ενωτικές. Συνεχάρη τον νέο τουρκοκύπριο ηγέτη και είπε πως η Τουρκία θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τα κυριαρχικά δικαιώματα και τα συμφέροντα του ψευδοκράτους «σε κάθε πλατφόρμα και σε συνεργασία με τους τουρκοκύπριους αδελφούς μας». Ο Ταγίπ Ερντογάν δεν βιάζεται. Και σε αυτή τη χρονική στιγμή το Κυπριακό δεν είναι η προτεραιότητά του. Προτιμά να προκρίνει το ρόλο του στις ειρηνευτικές διαδικασίες στη Γάζα και την Ουκρανία, ρόλος που θεωρεί ότι του προσθέτει διπλωματική υπεραξία την οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει σε δεύτερο χρόνο και στο Κυπριακό.

Τι πρέπει να περιμένεις όμως η ελληνική πλευρά και κυρίως η κυπριακή κυβέρνηση. Είναι αναμφισβήτητο ότι η νέα ηγεσία των τουρκοκυπρίων είναι πιο ανοιχτή σε διαπραγματεύσεις με πιο ανοιχτή ατζέντα που περιλαμβάνει και την σταθερή θέση των ελληνοκυπριων για ομοσπονδία, έστω και με διαφοροποιήσεις.

Ελπιδοφόρο κλίμα, μικρό καλάθι

Ο Ερχιουρμάν κατά την προεκλογικη του καμπάνια δήλωσε σαφώς κατά της λύσης δύο κρατών την οποία χαρακτήριζε «ανεδαφική και ζημιογόνο». Ωστόσο, παραμένει ζητούμενο η αποσαφήνιση των θέσεων του, με κυριότερη αυτήν της χαλαρής ομοσπονδίας. Ο Ερχιουρμάν κάνει λόγο για επανεκκίνηση των συνομιλιών από τη Διάσκεψη του Βερολίνου που έγινε το 2019 και όχι από τις συνομιλίες στο Κραν Μοντανά που έγιναν το 2017 με ηγέτη των τουρκοκυπρίων τον Μουσταφά Ακιντζί.

Οι δηλώσεις Χριστοδουλίδη και Γεραπετρίτη που χαιρέτισαν ως θετική εξέλιξη την εκλογή Ερχιουρμάν δείχνουν αισιοδοξία, αλλά επειδή ακριβώς υπάρχουν πολλά πράγματα ακόμα να διευκρινιστούν- που δεν είναι ήσσονος σημασίας- η ελληνική πλευρά είναι αισιόδοξοι μεν, αλλά κρατά μικρό καλάθι.