«Χωρίς πόλεμο, χωρίς ειρήνη» το θανάσιμο αδιέξοδο που απειλεί τη Γάζα

«Δεν θέλουμε να φτάσουμε σε μια κατάσταση χωρίς πόλεμο, χωρίς ειρήνη», δήλωσε στον Guardian ο Ματζέντ αλ-Ανσάρι, σύμβουλος του πρωθυπουργού του Κατάρ και εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών.

«Η ταχεία ανάπτυξη της διεθνούς δύναμης, μαζί με μια νέα παλαιστινιακή κυβέρνηση, ήταν κρίσιμη για να μετατραπεί η εύθραυστη εκεχειρία σε μια διαρκή ειρήνη, δήλωσε ο Ανσάρι.

«Είναι αναγκαίο η διεθνής κοινότητα να παρέμβει, να αξιολογήσει τις ζημιές, να αρχίσει να σκέφτεται και να εργάζεται για την ανοικοδόμηση, και να διατηρήσει επίσημα την ειρήνη», είπε. «Αυτό είναι που θα μετατοπίσει σημαντικά ολόκληρη τη διαδικασία από τον πόλεμο στην επόμενη μέρα».

Το σχέδιο 20 σημείων του Τραμπ για το μέλλον της Γάζας, το οποίο αποτελεί τη βάση της εκεχειρίας, παρέκαμψε βασικές λεπτομέρειες, όπως η διοίκηση και η ανάπτυξη της δύναμης. Το Κατάρ και οι περιφερειακοί σύμμαχοί του θέλουν να υποστηριχθεί από τον ΟΗΕ, κάτι που ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον εξετάζει.

«Είμαστε πολύ αισιόδοξοι ότι αν καταφέρουμε να πετύχουμε ένα ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας και μια εντολή για μια κυβέρνηση και μια διεθνή δύναμη στη Γάζα, θα μπορέσουμε να σταθεροποιήσουμε την κατάσταση» δήλωσε ο Ανσάρι.

«Κατ' αρχήν, πολλές από τις χώρες της περιοχής και εκτός αυτής έχουν συμφωνήσει να συμμετάσχουν στη δύναμη ασφαλείας, αλλά στην πράξη αυτό απαιτεί μια πολύ συγκεκριμένη ενέργεια».

Η διαμόρφωση των όρων για τις διεθνείς αποστολές, είναι μια περίπλοκη διπλωματική διαδικασία που συνήθως διαρκεί εβδομάδες ή μήνες, χρόνο που η Γάζα μπορεί να μην είναι σε θέση να αντέξει οικονομικά. Η εκεχειρία βρίσκεται υπό καθημερινή πίεση, με τα δύο μέρη να ανταλλάσσουν κατηγορίες για παραβιάσεις.

Οι προκλήσεις στο τραπέζι των διαπραγματευτών

«Υπάρχουν πολλές προκλήσεις πριν μπορέσουμε να ολοκληρώσουμε το πρώτο στάδιο [της συμφωνίας]», δήλωσε ο Ανσάρι. «Συμπεριλαμβανομένης της δυσκολίας ανασκαφής των λειψάνων εκείνων [ομήρων] που σκοτώθηκαν και της εξακρίβωσης της ταυτότητάς τους, καθώς και των παραβιάσεων που έχουν ως αποτέλεσμα τον θάνατο Παλαιστινίων κάθε μέρα στα χέρια στρατιωτών του Ισραηλινού στρατού».

«Το μόνο πράγμα που πάντα έγερνε την πλάστιγγα υπέρ της κατάπαυσης του πυρός ήταν η εμπλοκή των ΗΠΑ», είπε ο Ανσάρι.

«Είχαμε τόσες πολλές παραλίγο αποτυχίες στην επίτευξη μιας τέτοιας συμφωνίας, [γεγονός που οδηγεί] σε ένα επίπεδο απογοήτευσης και κούρασης μεταξύ των διαπραγματευτών», πρόσθεσε ο ίδιος.

Τον Σεπτέμβριο, η πίεση στους διαπραγματευτές του Κατάρ κορυφώθηκε με την εκτόξευση πυραύλων από το σραήλ πυραύλων σε μια συνάντηση αξιωματούχων της Χαμάς στη Ντόχα που συγκεντρώθηκαν για να συζητήσουν την πρόταση των ΗΠΑ για κατάπαυση του πυρός.

Οι επιθέσεις σκότωσαν έναν πολίτη του Κατάρ και πέντε μέλη της Χαμάς και πραγματοποιήθηκαν σε χρονική περίοδο κατά την οποία που οι μεσολαβητές πίστευαν ότι σημειώνουν πρόοδο, είπε ο διαπραγματευτής. Το Κατάρ είχε ενημερώσει το Ισραήλ και τις ΗΠΑ ότι η Χαμάς θα συναντηθεί για να συζητήσει την τελευταία πρόταση του Τραμπ και είχε υποσχεθεί απάντηση μέχρι την Παρασκευή.

Ο Ανσάρι είπε ότι οι πύραυλοι στόχευαν τους ηγέτες της Χαμάς, αλλά ο χρόνος υποδηλώνει ότι το διπλωματικό έργο του Κατάρ στις παγκόσμιες συγκρούσεις ήταν δευτερεύων στόχος. «Σχεδιάστηκε για να μας εκδιώξει, όχι μόνο από αυτές τις συνομιλίες [για τη Γάζα], αλλά και για να μας εκδιώξει ως διεθνώς αξιόπιστο μεσολαβητή», είπε. «Εργαζόμασταν σε περισσότερες από 10 διαμεσολαβήσεις την ημέρα της επίθεσης».

«Δεν ήταν μια επίθεση που θα μπορούσαμε να αγνοήσουμε και να συνεχίσουμε να κάνουμε τη δουλειά που κάναμε», ανεφερε. Το Κατάρ, το οποίο έχει σχεδόν δύο δεκαετίες εμπειρίας στη μεσολάβηση μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, ξεκαθάρισε στις ΗΠΑ ότι οι διαπραγματεύσεις για τη Γάζα αναβλήθηκαν μέχρι τιο Κατάρ να λάβει «σοβαρές διαβεβαιώσεις» ότι το Ισραήλ δεν θα ξαναχτυπήσει τα εδάφη του.

Οι εργασίες για την κατάπαυση του πυρός επαναλήφθηκαν, με τους διπλωμάτες του Κατάρ να επικεντρώνονται σε τρεις βασικούς στόχους, καθώς βοήθησαν τα αντιμαχόμενα μέρη να συμφωνήσουν στο σχέδιο των 20 σημείων που αποτελεί τη βάση της συμφωνίας, δήλωσε ο Ανσάρι.

Πρόσθεσε ότι οι στόχοι ήταν, πρώτον, «ο τερματισμός του πολέμου, η διακοπή της αιματοχυσίας» και δεύτερον, «να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξει προσάρτηση ή κατοχή ως αποτέλεσμα οποιουδήποτε». Τέλος, ο στόχος ήταν να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξει εκτοπισμός Παλαιστινίων από τη Γάζα, ανέφερε. «Διατυπώσαμε και τα τρία αυτά πλαίσια στο τελικό έγγραφο».

Ωστόσο, ακόμη και αν ο Τραμπ διασφαλίσει την τήρηση της εκεχειρίας, η μετουσίωση του σχεδίου Τραμπ σε πραγματικότητα για το μέλλον της Γάζας θα είναι μια μακρά και δύσκολη διαδικασία. Και το σχέδιο συμπεριλαμβάνεται μόνο η αόριστη δέσμευση για μιοα μελλοντική παλαιστινιακή αυτοδιοίκηση και κυριαρχίας, στο οποίο η κυβέρνηση Νετανιάχου έχει επανειλημμένα και σθεναρά αντιταχθεί.