ΚΟΣΜΟΣ

Οι «χρονικοί» γρίφοι του Άρη: Πώς η βαρύτητα επηρεάζει το «ρολόι» του πλανήτη

Οι «χρονικοί» γρίφοι του Άρη: Πώς η βαρύτητα επηρεάζει το «ρολόι» του πλανήτη

Καλλιτεχνική απεικόνιση της επιφάνειας του Άρη από τη NASA

NASA/JPL

Την ώρα που η NASA ετοιμάζεται για το μεγάλο άλμα προς τον Άρη, μια νέα ανακάλυψη έρχεται να περιπλέξει τον σχεδιασμό της. Ο χρόνος στον Κόκκινο Πλανήτη δεν λειτουργεί όπως στη Γη. Και αυτό, όσο ασήμαντο κι αν ακούγεται, μπορεί να γίνει σοβαρό πρόβλημα για τις μελλοντικές επανδρωμένες αποστολές.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το BBC, που επικαλείται μία μελέτη του National Institute of Standards and Technology (NIST), κάθε αρειανή ημέρα «τρέχει» ελαφρώς πιο γρήγορα, δηλαδή τα ρολόγια στον Άρη προχωρούν κατά 477 εκατομμυριοστά του δευτερολέπτου περισσότερο σε σχέση με τα γήινα ρολόγια κάθε μέρα.

Η αιτία; Η διαφορετική βαρύτητα και οι ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν στον πλανήτη.

Πόσο διαρκεί μία αρειανή ημέρα

Η διάρκεια ενός sol —της αρειανής ημέρας— είναι ήδη γνωστό ότι είναι περίπου 40 λεπτά μεγαλύτερη από τη δική μας. Αντίστοιχα, η αρειανή χρονιά διαρκεί 687 γήινες ημέρες, σχεδόν το διπλάσιο από έναν γήινο χρόνο. Όμως ο ρυθμός του χρόνου, το πόσο γρήγορα περνούν τα ίδια τα δευτερόλεπτα, ήταν μέχρι σήμερα ένα αναπάντητο ερώτημα.

Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν δεδομένα από δεκαετίες αποστολών στον Άρη για να μετρήσουν αυτές τις διαφορές, βασισμένοι στο γεγονός ότι ο χρόνος στο σύμπαν δεν είναι σταθερός: επηρεάζεται από τη βαρύτητα, την ταχύτητα και την παρουσία άλλων μαζικών σωμάτων. Στην περίπτωση του Άρη, η επιρροή της Γης, του Δία και του Κρόνου μπορεί να μεταβάλει τη χρονική απόκλιση μέχρι και 226 εκατομμυριοστά του δευτερολέπτου κατά τη διάρκεια ενός αρειανού έτους.

Αν και οι αριθμοί μοιάζουν αμελητέοι στην καθημερινότητά μας, δεν ισχύει το ίδιο για το διάστημα. Κάθε αποστολή απαιτεί απόλυτο συγχρονισμό ρομποτικών συστημάτων, υπολογισμών πλοήγησης και επικοινωνιών μεταξύ Γης και Άρη. Όταν τα δευτερόλεπτα «τρέχουν» διαφορετικά, οι αποκλίσεις μπορούν να συσσωρευτούν και να δημιουργήσουν σημαντικά προβλήματα.

Τι αναφέρουν οι αναλυτές

Όπως εξηγεί ο φυσικός του NIST, Bijunath Patla, η ακριβής γνώση του πώς «χτυπά» ο χρόνος στον Άρη αποτελεί βασικό βήμα για την τεχνολογία των επόμενων αποστολών. Χωρίς αυτόν τον συγχρονισμό, τα διαστημόπλοια θα ήταν σαν να ταξιδεύουν με ρολόγια που δεν συμφωνούν μεταξύ τους.

Οι άνθρωποι μπορεί να μην έχουν φτάσει ακόμα στον Άρη, αλλά ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η μάχη για να συγχρονιστούν δύο κόσμοι που μετρούν τον χρόνο με διαφορετικό τρόπο.