«Χρήματα σήμερα, ή αίμα αύριο»: Οι ηγέτες της ΕΕ «παλεύουν» για μια συμφωνία για την Ουκρανία

Παρών ήταν ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος ασκεί έντονες πιέσεις για την αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, προειδοποιώντας για σοβαρές συνέπειες σε περίπτωση αποτυχίας συμφωνίας.

Οι συνομιλίες στις Βρυξέλλες επικεντρώθηκαν στην προσπάθεια να καθησυχαστούν το Βέλγιο, το οποίο κατέχει τα περισσότερα από αυτά τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία, και αρκετές άλλες χώρες ότι η Ευρώπη θα καλύψει τους νομικούς και οικονομικούς κινδύνους, προκειμένου να εξασφαλίσει την υποστήριξή τους στο σχέδιο.

«Τώρα έχουμε μια απλή επιλογή - είτε χρήματα σήμερα είτε αίμα αύριο», δήλωσε ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, προτρέποντας τους συναδέλφους ηγέτες της ΕΕ να συμφωνήσουν με την πρόταση. «Όλοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει επιτέλους να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων».

Το Βέλγιο ωστόσο έχει εκφράσει ανησυχίες για το γεγονός ότι θα εκτεθεί σε νομικούς και οικονομικούς κινδύνους, και ότι δεν είχε λάβει επαρκείς εγγυήσεις από τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ σε περίπτωση αποτυχίας του σχεδίου. «Δώστε μου ένα αλεξίπτωτο και θα πηδήξουμε όλοι μαζί», δήλωσε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός του Βελγίου, Μπαρτ Ντε Βέβερ, στα μέλη του βελγικού κοινοβουλίου πριν από την έναρξη της συνόδου κορυφής.

Αρκετοί ηγέτες της ΕΕ που έφτασαν στη σύνοδο κορυφής με την προϋπόθεση ότι είναι επιτακτική ανάγκη να βρεθεί μια λύση. Επιθυμούσαν με αυτόν τον τρόπο να δείξουν την ισχύ και την αποφασιστικότητα τους, κόντρα στον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ που τις χαρακτήρισε την περασμένη εβδομάδα «αδύναμες».

«Απλώς δεν έχουμε την πολυτέλεια να αποτύχουμε», δήλωσε η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Κάγια Κάλας, προσθέτοντας ότι οι ηγέτες θα παραμείνουν στη σύνοδο κορυφής για όσο χρειαστεί για να βρεθεί μια λύση.

«Οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν θα φύγουν από Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χωρίς απόφαση για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας τα επόμενα δύο χρόνια», τόνιζαν σήμερα, προσερχόμενοι στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα και η Πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης συμφώνησαν κατά την διάρκεια του πρώτου μέρους των συνομιλιών της συνόδου κορυφής των Βρυξελλών να εξετάσουν την επιλογή της χρησιμοποίησης των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για την χρηματοδότηση της Ουκρανίας το 2026 και το 2027.

«Αυτή η δήλωση ότι όλοι θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για την Ουκρανία έγινε και δεν πιστεύω ότι θα υπαναχωρήσει κανείς», δήλωσε ο πολωνός πρωθυπουργός κατά το διάλειμμα των εργασιών της συνόδου.

Ένα προσχέδιο κειμένου της συνόδου κορυφής που παρουσιάστηκε την Πέμπτη δεσμεύτηκε για «πλήρη αλληλεγγύη» και κατανομή κινδύνου με χώρες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στο πλαίσιο του δανείου επανορθώσεων.

Ωστόσο, το κείμενο που είδε ο Guardian κρίνεται ως ελλιπές σε λεπτομέρειες που ζητούσε το Βέλγιο, όπως το πόσο γρήγορα θα υλοποιηθούν οι εγγυήσεις ή πόσο θα διαρκέσουν.

Ζελένσκι: Χρειαζόμαστε την απόφαση μέχρι το τέλος του έτους

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε ότι επιθυμεί να δει μια απόφαση για τη χρηματοδότηση μέχρι το τέλος του έτους, εν μέσω προβλέψεων ότι η χώρα του αντιμετωπίζει πτώχευση την άνοιξη.

Στέλνοντας σαφές μήνυμα προς τις πρωτεύουσες που επιθυμούν αναβολή, ο Ζελένσκι περιέγραψε τη χρηματοδότηση ως προϋπόθεση όχι μόνο για τη συνέχιση της ουκρανικής άμυνας, αλλά και για τη λειτουργία του κράτους, υπογραμμίζοντας ότι τυχόν καθυστέρηση θα ανοίξει ερωτήματα για το «πώς θα αντέξει η Ουκρανία τον επόμενο χρόνο» χωρίς τα ευρωπαϊκά χρήματα.

Εξήγησε ότι η ύπαρξη εγγυημένων πόρων θα κλείσει εκ των προτέρων αυτά τα ερωτήματα, επιτρέποντας στις συνομιλίες με τους εταίρους να επικεντρωθούν «στους πραγματικούς λόγους που μπορούν να σταματήσουν τον Πούτιν» και όχι στην αγωνία για την οικονομική επιβίωση της Ουκρανίας.

Αναφερόμενος στη συζήτηση για τα ρωσικά παγωμένα περιουσιακά στοιχεία και ειδικά στις επιφυλάξεις του Βελγίου, ο Ζελένσκι παραδέχτηκε ότι είχε «πλήρη» και ευθεία συνομιλία με τον Βέλγο πρωθυπουργό λίγο πριν από τη συνέντευξη Τύπου, αφήνοντας να εννοηθεί ότι και οι δύο πλευρές έθεσαν όλα τα επιχειρήματά τους στο τραπέζι. Χωρίς να προεξοφλήσει το αποτέλεσμα, σημείωσε ότι «χρειάζεται ακόμη λίγος χρόνος» για να φανεί αν αυτή η συζήτηση θα αποδειχθεί παραγωγική.

Στο ερώτημα των φόβων για νομικές και οικονομικές συνέπειες από τη χρήση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, ο Ουκρανός πρόεδρος απάντησε ότι, κατά την άποψή του, πρόκειται για λύση «απολύτως δίκαιη» και συμβατή με τις αξίες και το διεθνές δίκαιο, επισημαίνοντας ότι «η Ρωσία καταστρέφει την Ουκρανία» και ότι η αξιοποίηση των περιουσιακών της στοιχείων ως μορφή αποζημίωσης είναι πολύ λιγότερο τρομακτική από το να βρίσκεται η Ρωσία στα σύνορα της Ευρώπης.

Τόνισε επίσης ότι η απόφαση της ΕΕ, εφόσον είναι θετική, μπορεί να λειτουργήσει ως παράδειγμα και για άλλες χώρες της Ομάδας των 7 (G7), όπως η Ιαπωνία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, που επίσης επίσης ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.

Συγκρούσεις στις Βρυξέλλες για τη Mercosur

Η αστυνομία έκανε χρήση δακρυγόνων και υδροφόρων οχημάτων εναντίον χιλιάδων αγροτών που συγκεντρώθηκαν την Πέμπτη στις Βρυξέλλες, αποκλείοντας δρόμους με τρακτέρ και πετώντας πατάτες και αυγά, την ώρα που οι Ευρωπαίοι ηγέτες συζητούσαν μια αμφιλεγόμενη εμπορική συμφωνία με τη Νότια Αμερική.

Διαδηλωτές με τρακτέρ που αντιτίθενται στη συμφωνία ΕΕ–Mercosur συγκεντρώθηκαν κοντά στο κτίριο Europa, όπου οι ηγέτες των 27 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνεδρίαζαν για το αν θα τροποποιήσουν ή θα αναβάλουν τη συμφωνία. Παράλληλα, δεύτερη συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε στην Πλατεία Λουξεμβούργου, λίγα μόλις βήματα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Η συμφωνία, η οποία προβλέπει την κατάργηση των δασμών σχεδόν σε όλα τα προϊόντα που διακινούνται μεταξύ της ΕΕ και πέντε χωρών της Mercosur — Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Παραγουάη και Βολιβία — σε βάθος 15 ετών, αντιμετωπίζει ολοένα και μεγαλύτερες αντιδράσεις.

Αναβολή στη Mercosur μετά από παρέμβαση Μελόνι

Η Ιταλία έστειλε την Τετάρτη σήμα ότι προσχωρεί στην γαλλική ηγεσία της αντίθεσης στη διατλαντική συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, αφού η πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι δήλωσε στο κοινοβούλιο ότι η υπογραφή της συμφωνίας «θα ήταν πρόωρη» και τόνισε πως η χώρα της ζητά «επαρκείς αμοιβαίες εγγυήσεις για τον αγροτικό μας τομέα» πριν δώσει έγκριση.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν προσήλθε στη σύνοδο διατηρώντας την αντίθεσή του και ζητώντας περαιτέρω διαπραγματεύσεις τον Ιανουάριο. «Δεν είμαστε έτοιμοι. Δεν βγαίνουν τα νούμερα», είπε. «Αυτή η συμφωνία δεν μπορεί να υπογραφεί».

Τελικά η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ενημέρωσε τους ηγέτες της ΕΕ στη σύνοδό τους την Πέμπτη ότι η εμπορική συμφωνία με τη Mercosur δεν θα υπογραφεί, όπως είχε προγραμματιστεί, το Σάββατο, αλλά μετατίθεται για τον επόμενο μήνα, σύμφωνα με δύο Ευρωπαίους διπλωμάτες που μίλησαν στο Politico.

Ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα δήλωσε ότι συμφώνησε με το αίτημα της πρωθυπουργού της Ιταλίας Τζιόρτζια Μελόνι να αναβληθεί η υπογραφή της συμφωνίας, ώστε να μπορέσει να διαβεβαιώσει τους αγρότες της χώρας ότι δεν θα υποστούν ζημιά από τα φθηνά πουλερικά και το βόειο κρέας, ανέφερε η φον ντερ Λάιεν στην ομάδα, σύμφωνα με έναν από τους διπλωμάτες.