ΚΟΣΜΟΣ

Στο εδώλιο δύο ψυχολόγοι για το πρόγραμμα βασανιστηρίων της CIA

Στο εδώλιο δύο ψυχολόγοι για το πρόγραμμα βασανιστηρίων της CIA
Φωτογραφία Αρχείου Jason Reed / Reuters

Στο εδώλιο θα καθίσουν δύο ψυχολόγοι που συνέβαλαν ώστε να διαμορφωθεί το πρόγραμμα ανακρίσεων με «προχωρημένες τεχνικές» της CIA μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Κατηγορούνται πως ενεθάρρυναν τη χρήση μεθόδων βασανισμού.

Μεταξύ των βασανιστηρίων που φαίνεται να ενέκριναν ήταν ο εικονικός πνιγμός (waterboarding), η στέρηση τροφής ή ο εξαναγκασμός των φυλακισμένων να μένουν ακίνητοι σε οδυνηρές σωματικές στάσεις.

Ομοσπονδιακό δικαστήριο της Πολιτείας της Ουάσινγκτον ενέκρινε χθες, Τρίτη, την έναρξη μίας ακροαματικής διαδικασίας εξ ονόματος τριών πρώην φυλακισμένων, ένας εκ των οποίων πέθανε σε μια φυλακή της CIA έπειτα από τις εξαιρετικά σκληρές ανακρίσεις που υπέμεινε.

Το δικαστήριο απέρριψε τις προσπάθειες της αμερικανικής κυβέρνησης για να εξασφαλιστεί ένας εξωδικαστικός συμβιβασμός ώστε να αποτραπεί μια δημόσια δίκη, με το επιχείρημα ότι είναι ανάγκη να προστατευθούν απόρρητες πληροφορίες.

Η δίκη, στις προσπάθειες για την έναρξη της οποίας πρωτοστάτησε η ACLU, η αμερικανική οργάνωση υπεράσπισης των πολιτικών δικαιωμάτων και των ατομικών ελευθεριών, θα είναι η πρώτη για τις μεθόδους βασανισμού που χρησιμοποίησαν οι αμερικανικές αρχές στον «πόλεμο εναντίον της τρομοκρατίας».

Κατηγορούμενοι είναι οι ψυχολόγοι, ο Τζέιμς Μίτσελ και ο Μπρους Τζέσεν, οι οποίοι στρατολογήθηκαν από τη CIA το 2002 για να σχεδιάσουν αλλά και να διεξάγουν ανακρίσεις υπόπτων που αιχμαλωτίζονταν στο Αφγανιστάν και αλλού.

Οι δύο άνδρες έλαβαν 80 εκατομμύρια δολάρια για τις υπηρεσίες τους, ειδικά τη συμβολή τους στις ανακρίσεις του Χάλιντ Σέιχ Μοχάμεντ —του φερόμενου ως εγκεφάλου των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου—και του Αμπού Ζουμπέιντα, άλλου ενός ανώτερου στελέχους της αλ Κάιντα.

Η ACLU τονίζει ότι οι Τζέσεν και Μίτσελ έχουν ποινικές ευθύνες, και απέσπασαν οικονομικό όφελος για τους παράνομους βασανισμούς τριών προσφευγόντων: του Τανζανού Σουανιμάν Αμπντάλα Σαλίμ, του Μοχάμεντ Άχμεντ Μπεν Σουντ και του Γκιουλ Ραχμάν.

Οι δύο πρώτοι αφέθηκαν ελεύθεροι έπειτα από πολυετείς κρατήσεις, ενώ ο Γκιουλ Ραχμάν απεβίωσε εξαιτίας της υποθερμίας που υπέστη μέσα σε ένα κελί της CIA τον Νοέμβριο του 2002, έπειτα από δύο εβδομάδες «βάρβαρων βασανιστηρίων», σύμφωνα με την ACLU.

«Αυτή είναι μια ιστορική ημέρα για τους πελάτες μας και όλους όσοι απαιτούν οι υπεύθυνοι για τα βασανιστήρια να λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους», τόνισε ένας δικηγόρος της ACLU, ο Ντρορ Λάντιν, σε μια ανακοίνωση της οργάνωσης.

«Η απόφαση του δικαστηρίου σηματοδοτεί ότι για πρώτη φορά, οι άνθρωποι που φέρουν την ευθύνη για το βάρβαρο και παράνομο πρόγραμμα βασανιστηρίων της CIA θα έλθουν αντιμέτωποι με νομικές συνέπειες για τις πράξεις τους. Οι πελάτες μας περιμένουν (σ.σ. να αποδοθεί) δικαιοσύνη εδώ και πάρα πολύ καιρό», πρόσθεσε.

Τι ισχυρίζονται οι κατηγορούμενοι

Το δικαστήριο απέρριψε τα επιχειρήματα των ψυχολόγων, κατά τα οποία δεν είναι υπεύθυνοι για όλες τις ανακρίσεις της αμερικανικής υπηρεσίας κατασκοπείας και δεν είχαν καμιά σχέση με τις ανακρίσεις των δύο προσφευγόντων στη δικαιοσύνη.

Οι ψυχολόγοι ισχυρίστηκαν εξάλλου ότι δεν είχαν ευθύνη για τις συγκεκριμένες αποφάσεις να εφαρμοστούν οι «προχωρημένες τεχνικές ανάκρισης» σε βάρος των προσφευγόντων, και ότι περιορίστηκαν στο να παρουσιάσουν στην ιεραρχία της CIA έναν κατάλογο μεθόδων από τις οποίες η υπηρεσία μπορούσε να επιλέξει.

Οι δύο ψυχολόγοι υποστήριξαν την επιχειρηματολογία τους επικαλούμενοι τη δίκη ενός ειδικού μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο διότι είχε προμηθεύσει με το αέριο Zyklon B προς χρήση στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και εξόντωσης, στην οποία ο κατηγορούμενος απαλλάχθηκε από κάθε ευθύνη για τα εγκλήματα πολέμου που διέπραξαν οι ναζιστές.

Επίσης υπογράμμισαν ότι η απόφαση να χρησιμοποιηθούν μέθοδοι βασανισμού ελήφθη από τη CIA και εγκρίθηκε από το υπουργείο Δικαιοσύνης, άρα δεν μπορούν να θεωρούν εκείνοι υπεύθυνοι.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ