ΚΟΣΜΟΣ

Τουρκία: τέλος στο Πένθιμο Εμβατήριο του Σοπέν με ύμνο που υποκρύπτει τζιχαντιστικές πρακτικές

Τουρκία: τέλος στο Πένθιμο Εμβατήριο του Σοπέν με ύμνο που υποκρύπτει τζιχαντιστικές πρακτικές
REUTERS/Murad Sezer

Με μία κίνηση που έχει προκαλέσει αντιδράσεις στην Τουρκία, το υπουργείο Εσωτερικώνέδωσε εντολή να μην παίζεται πλέον το "Πένθιμο Εμβατήριο" του Φρεντερίκ Σοπέν στις κηδείες πεσσόντων στρατιωτών, αλλά το έργο 'Τεκμπίρ' του συνθέτη, επί οθωμανικής Τουρκίας, Ιτρί, το οποίο περιλαμβάνει στίχους από το Κοράνι.

Η σχετική εγκύκλιος, όπως γράφει η γράφει η εφημερίδα Hürriyet, έχει ήδη αποσταλεί στους περιφερειάρχες της χώρας.

"Η τελετή της κηδείας για τους 'μάρτυρες' (έτσι αποκαλούν του Τούρκους στρατιώτες που σκοτώνονται) θα γίνεται υπό τους ήχους του ‘Τεκμπίρ' του Ιτρί που αντανακλά το ήθος τους και έχει θέση στις καρδιές του έθνους μας" αναφέρεται στην σχετική εγκύκλιο, η οποία αφορά επίσης και τους υπαλλήλους του Υπουργείου Εσωτερικών.

Σύμφωνα με την ίδια εγκύκλιο, δεν θα παίζονται από τα πνευστά οι πένθιμες μελωδίες, που ακούγονται συνήθως κατά της διάρκεια της τελετής, ενώ το Υπουργείο Εσωτερικών επισημαίνει με δική του ανακοίνωση, ότι οι κηδείες θα γίνονται μέσα σε απόλυτη σιωπή, με εξαίρεση ένα σύντομο τμήμα τους κατά το οποίο θα ακούγεται το "Τεκμπίρ".

"Ο Σοπέν είναι ξένος για τους μάρτυρες της Τουρκίας"

Η συζήτηση για την αντικατάσταση του "Πένθιμου Εμβατηρίου" του Σοπέν ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2016 στην επαρχία Χακιαρί, μετά την κηδεία ενός στρατιώτη που είχε σκοτωθεί σε "συμπλοκή με εξτρεμιστές" μεταδίδει το πρακτορείο TASS.

Οι συμπολεμιστές του, μετέφεραν το φέρετρο υπό τους ήχους του Σοπέν, όπως συνηθίζεται στις κηδείες. Ωστόσο οι στρατιωτικοί άρχισαν να φωνάζουν δυνατά κατά την διάρκεια της κηδείας την φράση "Αλλάxου Άκμπάρ" (Ο Θεός είναι μεγάλος) επιδιώκοντας κατά τον τρόπο αυτό να σιωπήσει η ορχήστρα, μέχρι που τα κατάφεραν.

Τα μέλη της ορχήστρας σταμάτησαν να παίζουν το πένθιμο εμβατήριο του Σοπέν και η τελετή της κηδείας συνεχίστηκε υπό τους ήχους των μουσουλμανικών προσευχών.

Έπειτα από αυτό το περιστατικό, ο πρόεδρος του Συνδέσμου βετεράνων του τουρκικού στρατού Λοκμάν Αϊλάρ, ερμηνεύοντας τα όσα διαδραματίσθηκαν σ' εκείνη την κηδεία, δήλωσε ότι οι στρατιώτες θεώρησαν ότι το "Πένθιμο Εμβατήριο" του Σοπέν "είναι ξένο προς τους Τούρκους μάρτυρες".

Προσέθεσε μάλιστα ότι "ο Σύνδεσμος των βετεράνων ξεκίνησε καμπάνια για να καταργηθεί το 'Πένθιμο Εμβατήριο' και να αντικατασταθεί με το έργο του Ιτρί 'Τεκμπίρ', που συνιστά μια προσευχή για τους θανόντες που λέγεται τραγουδιστά ως παραδοσιακή μελωδία της οθωμανικής κουλτούρας".

Εν συνεχεία ο αρμόδιος της τουρκικής κυβέρνησης για θέματα θρησκείας Μεχμέτ Γκορμέζ, πρότεινε να καταργηθεί το "Πένθιμο Εμβατήριο" του Σοπέν, κάνοντας την εξής δήλωση:

"Όταν σκέφτομαι για το ζήτημα αυτό ως επιστήμονας, ως πολίτης και ως αρμόδιος της Διεύθυνσης θρησκευτικών θεμάτων, διαπιστώνω ότι υπάρχει κάποια αναντιστοιχία μεταξύ του 'Πένθιμου Εμβατηρίου' του Σοπέν και τις παραδόσεις των τεμένων μας , των μαρτύρων μας και του Κορανίου. Δεν γνωρίζω πόσο δύσκολο είναι να γίνει κάτι τέτοιο, αλλά νομίζω ότι η κυβέρνηση μας πρέπει να εξετάσει το ζήτημα αυτό. Έχουμε τις δικές μας πολιτιστικές αξίες και το 'Τεκμπίρ' είναι ένα εκπληκτικό έργο".

"Επικίνδυνη πρωτοβουλία απομόνωσης"

itri

Πορτρέτο του Ιτρί - Behance@Ethem Onur Bilgiç, "Scholars of the Turkish World"

Τούρκοι διανοούμενοι αντιμετωπίζουν αρνητικά αυτήν την πρωτοβουλία από μέρους της κυβέρνησης, θεωρώντας ότι η κατάργηση του "Πένθιμου Εμβατηρίου" του Σοπέν θα απομακρύνει την Τουρκία από τον υπόλοιπο κόσμο.

Ο Ιτρί (Μπουχουριζαντέ Μουσταφά Εφέντι 1640-1712) έγραψε περισσότερα από 1000 έργα , μεταξύ των οποίων μουσικές συνθέσεις και τραγούδια. Μέχρι σήμερα έχουν διασωθεί περί τα 40 έργα του και θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της τουρκικής κλασικής μουσικής.

Γιατί το "Τεκμπίρ" προβληματίζει

tekbir

Στις 18 Νοεμβρίου του 2015 ο πρώην βουλευτής της κεμαλικής αντιπολίτευσης (CHP), Χουσεϊν Αϊγιούν, έκανε μια ανάρτηση στο Facebook για τη χρήση του χαιρετισμού 'Τεκμπίρ' (σ.σ. το Τεκμπίρ υποδηλώνει την αραβική φράση 'Αλλάχου Ακμπάρ' η οποία σημαίνει ο Αλλάχ είναι ο Ύψιστος)

"Η φράση 'Αλλάχου Ακμπάρ' είναι μια αραβική φράση και σημαίνει 'Ο Αλλάχ είναι μεγάλος'. Την φράση αυτή την ακούτε πέντε φορές από τον χότζα. Σημαίνει να σεβόμαστε και να θυμόμαστε τον Αλλάχ. Ο άνθρωπος πιστεύει ή δεν πιστεύει, πάντως με αυτήν την φράση καλούνται οι μουσουλμάνοι στο τζαμί.

Στις μέρες μας λοιπόν που χρησιμοποιείται αυτή η φράση; Από τρομοκράτες που κόβουν κεφάλια, στο συνέδριο του [κυβερνώντος] ΑΚΡ, σε ματς της εθνικής, ενώ ακούγεται ακόμη και από όχλο που λεηλατεί μαγαζιά και επιχειρήσεις. Μάλιστα χτες αστυνομικός που μετείχε σε μια επιχείρηση στην πόλη Ιντίλ, φώναζε 'Αλλάχ ου Ακμπάρ'.

Εάν η φράση 'Αλλάχου Ακμπάρ' δεν επιστρέψει εκεί όπου ανήκει, δηλαδή στα τζαμιά, τότε θα συμβούν τρομερά πράματα, Αυτός είναι άλλωστε και ο στόχος της λογικής που βάζει το Τεκμπίρ στην βουλή, στην αστυνομία, σε ποδοσφαιρικούς αγώνες και στον στρατό. Να πάει την χώρα σε έναν εμφύλιο. Πού είστε λοιπόν ειλικρινείς και τίμιοι μουσουλμάνοι; Δεν θα απαντήσετε σε αυτούς που εκμεταλλεύονται το Αλλάχου Ακμπάρ;"

ΔΗΜΟΦΙΛΗ