Εκτός οι ΗΠΑ από τη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν, λένε οι Ευρωπαίοι

Όπως είπε ένας από αυτούς τους αξιωματούχους, Αμερικανοί συνάδελφοί του το λένε ανοιχτά από χθες βράδυ.

Μάλιστα ανώτερος Ευρωπαίος διπλωμάτης, ανέφερε ότι από την περασμένη εβδομάδα η Γαλλία, η Βρετανία και η Γερμανία το είχαν σίγουρο καθώς ο νέος επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μάικ Πομπέο, τους είχε αποκλείσει κάθε άλλη πιθανότητα. Όπως είπε επί λέξει ο διπλωμάτης: «Τους το έκανε σαφές ότι [η συμφωνία] είχε τελειώσει».

Ο Ντόναλντ Τραμπ είχε, εδώ και καιρό, με κάθε τρόπο καταστήσει σαφές ότι δεν θέλει τη συμφωνία -η οποία προβλέπει ότι σε αντάλλαγμα των περιορισμών που τίθενται στο διαφιλονικούμενο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν αίρονται οι οικονομικές κυρώσεις εναντίον του- επιχειρηματολογώντας ότι αφήνει απέξω το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν όπως και την εμπλοκή της Τεχεράνης στους πολέμους της Συρίας και της Υεμένης, ενώ δεν την εμποδίζει εις το διηνεκές από το να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.

Απόσυρση των ΗΠΑ από τη συμφωνία σημαίνει ότι αυτές θα μπορούν πλέον να επαναφέρουν τις κυρώσεις κατά του Ιράν, αλλά να επιβάλλουν κι άλλες. Ωστόσο, η εκτίμηση είναι ότι ο Τραμπ θα προχωρήσει σταδιακά. Δηλαδή, θα επαναφέρει μέρος των κυρώσεων, και συγκεκριμένα αυτές που εμπίπτουν στο χρονοδιάγραμμα το οποίο λήγει το ερχόμενο Σάββατο 12 Μαΐου. Τον Ιούλιο είναι η επόμενη λήξη χρονικού πλαισίου.

O πυρηνικός σταθμός στο Μπουσέρ, 1200 χλμ νοτίως της Τεχεράνης - REUTERS

Σε κάθε περίπτωση, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι είναι τόσο περίπλοκο το νομικό καθεστώς που η πλήρης επαναφορά των κυρώσεων κατά του Ιράν από τις ΗΠΑ θα πάρει μήνες. Ωστόσο, οι επιπτώσεις θα είναι άμεσες καθώς, όπως επισημαίνει πρώην στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, χώρες και εταιρείες που αγοράζουν ιρανικό πετρέλαιο θ’ αρχίσουν να ελαττώνουν τις δοσοληψίες με την Τεχεράνη.

Οι Ευρωπαίοι συνυπογράφοντες, παρά τις εργώδεις προσπάθειές τους να τον μεταπείσουν, δεν τα κατάφεραν. Η θέση τους είναι ότι, παρότι υπάρχουν κενά στη συμφωνία του 2015 και τα οποία χρήζουν αντιμετώπισης, αυτή πρέπει να διατηρηθεί, διότι συνιστά τον καλύτερο τρόπο εξουδετέρωσης της απειλής ενός εξοπλισμένου με πυρηνικά Ιράν.

Ο Πρόεδρος του Ιράν, Ρουχανί, άφησε χθες ανοικτό το ενδεχόμενο η Τεχεράνη να παραμείνει στη συμφωνία ακόμη και μετά την απόσυρση της Ουάσιγκτον υπό την προϋπόθεση ότι «οι υπόλοιποι συνυπογράφοντες εγγυώνται τα συμφέροντά μας», ενώ σήμερα εξέφρασε την άποψη ότι «θα αντιμετωπίσουμε προβλήματα για δυο τρεις μήνες αλλά θα τα ξεπεράσουμε». Το ριάλι, πάντως, καταποντίζεται καθώς οι Ιρανοί, για ν’ αντιμετωπίσουν την οικονομική καταιγίδα που βλέπουν να έρχεται, σπεύδουν ν’ αγοράσουν ισχυρά νομίσματα.