Δημοτικές εκλογές-Κωνσταντινούπολη: Το αποτέλεσμα μιας αναμέτρησης που ίσως μεταμορφώσει την Τουρκία

Newsroom

Κυριακή, 23 Ιουνίου 2019 16:50

Δημοτικές εκλογές-Κωνσταντινούπολη: Το αποτέλεσμα μιας αναμέτρησης που ίσως μεταμορφώσει την Τουρκία — AP Photo/Emrah Gurel

Πίνοντας τον καφέ του σε έναν καφενέ στη γειτονιά της Κωνσταντινούπολης όπου μεγάλωσε ο Τούρκος πρόεδρος, ο Güngör Saytuğ θυμάται πώς, δεκαετίες πριν, ο άσημος τότε Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τού ανακοίνωνε ξαφνικά, λίγο μετά το τέλος ενός ποδοσφαιρικού αγώνα, πως κάποια μέρα θα γινόταν πρωθυπουργός και έπειτα πρόεδρος.

Σύντομα μετά από αυτήν τη ανακοίνωση, ο Ερντογάν «εγκαινίασε» την πολιτική του καριέρα.

Εμφανιζόμενος ως «ο άνθρωπος του λαού» εκτοξεύτηκε από την πολιτική αφάνεια στη δημαρχεία της Κωνσταντινούπολης, το 1994.

Σήμερα, 25 χρόνια μετά, για πολλούς ψηφοφόρους είναι ακόμα το παιδί της Kasımpaşa, μίας γειτονιάς της εργατικής τάξης, γνωστής για την ναυτική της παράδοση και την ποδοσφαιρική της ομάδα. Ο Ερντογάν ποτέ δεν κατάφερε να αγωνιστεί ως επαγγελματίας ποδοσφαιριστής, ωστόσο σήμερα το γήπεδο της συγκεκριμένης συνοικίας φέρει τιμητικά το όνομά του.

«Δεν τα παρατάει ποτέ. Αν βάλει κάτι στο μυαλό του, το πετυχαίνει», παραδέχεται ο Saytuğ στο CNNi για τον παλιό του φίλο.

Ωστόσο, τον περασμένο Μάρτιο, για πρώτη φορά μετά από πάνω από 25 χρόνια πολιτικής κυριαρχίας στην Κωνσταντινούπολη, ο Ερντογάν υπέστη ένα ολέθριο και ταπεινωτικό πλήγμα: Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) έχασε τις δημοτικές εκλογές στις τρεις μεγαλύτερες πόλεις της Τουρκίας από την κύρια αντιπολιτευτική παράταξη, το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP).

Η απώλεια της Κωνσταντινούπολης, ωστόσο, ήταν το σοβαρότερο πλήγμα για τον Τούρκο πρόεδρο, τόσο λόγω της προσωπικής του σχέσης με την πόλη, όσο και δεδομένης της πολιτικής και οικονομικής σημασίας της.

Κανείς ίσως δεν κατανοεί καλύτερα τη σπουδαιότητα της μεγαλύτερης πόλης της Τουρκίας από τον Ερντογάν, ο οποίος χρησιμοποίησε την Κωνσταντινούπολη ως εφαλτήριο καριέρας. «Όποιος κερδίζει την Κωνσταντινούπολη, κερδίζει την Τουρκία» συνηθίζει να διακηρύσσει ο ίδιος. Η γενέτειρα του προέδρου έχει γίνει στο πέρασμα των χρόνων πηγή χρηματοδότησης και «δεξαμενή» εξουσίας για το AKP, που «λαδώνει» τον πολιτικό μηχανισμό της υπόλοιπης Τουρκίας. Η απώλεια ελέγχου της σημαίνει την απώλεια χρηματοδότησης και κονδυλίων που συντηρούν έναν ολόκληρο σύστημα, από φιλοκυβερνητικά μίντια έως επιχειρήσεις και λογής παράγοντες εξουσίας.

Ωστόσο, αντί να αποδεχτεί την ήττα, το AKP αμφισβήτησε το αποτέλεσμα της εκλογικής αναμέτρησης, καταγγέλλοντας σωρεία παρατυπιών. Με μία αμφιλεγόμενη απόφαση του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου, οι δημοτικές εκλογές κηρύχτηκαν άκυρες. Η προκήρυξη νέων εκλογών προκάλεσε την έκρηξη του CHP που περιέγραψε την εξέλιξη ως «καθαρά δικτατορική».

Δημοτικές εκλογές Κωνσταντινούπολη: Έκλεισαν οι κάλπες

Δημοψήφισμα για τον Ερντογάν

Οι επαναληπτικές εκλογές που διεξάγονται σήμερα θεωρούνται εξόχως κρίσιμες για τον Ερντογάν - κι ενδεχομένως για τη χώρα. Ενδεχόμενη νίκη της αντιπολίτευσης για δεύτερη φορά θα εκληφθεί από Τούρκους και διεθνή κοινότητα ως σημείο καμπής για μία χώρα που διολισθαίνει στον αυταρχισμό. Αν πάλι το AKP ανακτήσει την Κωνσταντινούπολη, οι αναλυτές επιμένουν πως η νίκη συνιστά μία «ρωγμή» στην πανοπλία του ερντογάν Ερντογάν.

«Πρόκειται για κάτι παραπάνω από μία τοπική εκλογική διαδικασία σε μία χώρα. Με πολλούς τρόπους είναι ένα δημοψήφισμα για τον Ερντογάν και την εξουσία του», εξηγεί η Aslı Aydıntaşbaş, ειδική στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρώπης.

Η ίδια τονίζει πως πρόκειται για παρανόηση των ξένων ΜΜΕ το ότι η εξουσία του Ερντογάν είναι ακλόνητη: «Η εικόνα του Ερντογάν εδώ δεν είναι μιας παντοδύναμης προσωπικότητας. Ούτε του δημοφιλούς ηγέτη που παραμένει άτρωτος. Μάλλον το αντίθετο».

Τα περί «δημοψηφίσματος» για τον Ερντογάν συμμερίζεται και ο δημοσιογράφος της αντιπολίτευσης Μουράτ Σαμπουντσού, που ήταν περισσότερο από ένα χρόνο στη φυλακή, ως πρώην εκδότης της αντιπολιτευόμενης Cumhuriyet (Τζουμχουριέτ).

«Αν η Κωνσταντινούπολη χαθεί τώρα για τον Ερντογάν, η ισορροπία τής εξουσίας στη χώρα θα αλλάξει. Μια νίκη του Ιμάμογλου θα ήταν το τέλος των 16 ετών αδιαμφισβήτητης, απόλυτης εξουσίας του ΑΚΡ και η Τουρκία θα βρεθεί στην αρχή του τέλους της εποχής του Ερντογάν» εκτιμά η γερμανική εφημερίδα Tagesspiegel.

Ο Τούρκος Πρόεδρος δεν μπορεί να προσφέρει άλλωστε πολλά καλά νέα στους ψηφοφόρους στο εγγύς μέλλον. Η κακή οικονομική κατάσταση της χώρας θα συνδυαστεί αναγκαστικά με μέτρα λιτότητας, τα οποία θα επιβαρύνουν πολλούς απλούς πολίτες. Σε μόνιμη σύγκρουση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Ερντογάν κατευθύνεται επίσης προς μια νέα σύγκρουση με την ΕΕ σχετικά με την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου στην Κυπριακή ΑΟΖ.

Μια κρίσιμη μονομαχία: Ιμάμογλου εναντίον Γιλντιρίμ στην Κωνσταντινούπολη

Για πολύ καιρό η τουρκική αντιπολίτευση ήταν, κατακερματισμένη, απογοητευμένη από τις συνεχείς ήττες. Τώρα ο, άγνωστος μέχρι πρόσφατα, Ιμάμογλου την έχει αναγεννήσει. Σε αντίθεση με πολλούς από τους προκατόχους του, είναι σε θέση να προσελκύσει ευρεία τμήματα του πληθυσμού με το μήνυμα του συμφιλίωσης. Το σύνθημά του "ey cok guzel olacak" (όλα θα είναι εντάξει) έχει από καιρό γίνει κυρίαρχο στο Διαδίκτυο.

Όπως γράφει το Spiegel «η δημοτικότητα του Ιμάμογλου δείχνει πόσοι άνθρωποι στην Τουρκία επιθυμούν την ισορροπία μετά από χρόνια πόλωσης και επιθετικότητας από την κυβέρνηση. Είναι επίσης μια έκφραση της δύναμης της Τουρκικής Δημοκρατίας».

The Istanbul race is personal for Erdoğan. The result could transform Turkey, από τους Işıl Sarıyüce και Eliza Mackintosh, CNN