ΚΟΣΜΟΣ

Tι είναι οι S-400; Το ρωσικό σύστημα που έβαλε «φωτιά» στις σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας

Tι είναι οι S-400; Το ρωσικό σύστημα που έβαλε «φωτιά» στις σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας
Turkish Defence Ministry via AP, Pool

Η άφιξη των S-400 στην Τουρκία δεν εξέπληξε κανέναν… Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι ήταν προετοιμασμένοι για αυτή την εξέλιξη, όπως άλλωστε και το ΝΑΤΟ. Οι θέσεις των δύο πλευρών έχουν αποκρυσταλλωθεί εδώ και καιρό: η Ουάσινγκτον είχε διαμηνύσει σε όλους τους τόνους ότι θα υπάρξουν κυρώσεις εάν η Τουρκία προχωρήσει στην αγορά των ρωσικών αντιπυραυλικών συστημάτων και η Άγκυρα είχε ξεκαθαρίσει πως η παραλαβή θα προχωρήσει κανονικά.

H Τουρκία δεν έκανε πίσω. Τα πρώτα φορτία των S-400 έφτασαν την Παρασκευή ενώ η παράδοση συνεχίστηκε και το Σάββατο.

Το ερώτημα, λοιπόν, που γεννάται είναι πώς θα αντιδράσουν οι ΗΠΑ μετά από αυτή την εξέλιξη.

Θα αποπεμφθεί απλώς η Τουρκία από το πρόγραμμα των F-35 ή θα υιοθετηθούν και πιο σκληρά μέτρα;

Οι σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας βρίσκονται πλέον σε ιδιαίτερα κρίσιμη καμπή, θέτοντας σε κίνδυνο τη στρατηγική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών και προκαλώντας αναταράξεις στο ΝΑΤΟ.

Γιατί, όμως, οι ΗΠΑ αντιτίθενται τόσο σθεναρά στην αγορά αυτή;

Σε πρώτο επίπεδο επειδή οι S-400 έχουν σχεδιαστεί για να καταρρίπτουν τα αμερικανικά μαχητικά. Μάλιστα, το ρωσικό σύστημα μπορεί να καταρρίψει ακόμη και τα αμερικανικά F-35, τα οποία η Τουρκία έχει παραγγείλει από τη Lockheed Martin.

Ωστόσο, οι ΗΠΑ φαίνεται πως ανησυχούν ότι μέσω της Τουρκίας, η Ρωσία θα καταφέρει να αποκτήσει πρόσβαση σε ευαίσθητες πληροφορίες για τα αμερικανικά μαχητικά F-35.

Το Πεντάγωνο πιστεύει ότι η Τουρκία θα χρειαστεί ειδικούς από τη Ρωσία για να εκπαιδευτεί το στρατιωτικό προσωπικό της, κάτι που ενδεχομένως να επιτρέψει στους Ρώσους να μάθουν ορισμένα από τα μυστικά των F-35.

Και αυτό είναι ένα ενδεχόμενο που οι ΗΠΑ θέλουν να αποτρέψουν πάση θυσία.

Τι είναι οι S-400

Οι S-400 είναι ένα αντιαεροπορικό πυραυλικό συγκρότημα εδάφους – αέρους και θεωρείται ένα από τα πιο ανεπτυγμένα ρωσικά όπλα. Πρόκειται στην ουσία, για μια αναβαθμισμένη έκδοση των S-300, δηλαδή της Σοβιετικής «απάντησης» στους αμερικανικούς πυραύλους Patriot κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.

Όπως εξηγεί η αμερικανική εφημερίδα «The New York Times», οι S-400 -γνωστοί στις νατοϊκές χώρες και ως SA 21 Growler- έχουν αρκετά μέρη: ένα φορτηγό που μεταφέρει και εκτοξεύει έως τέσσερις πυραύλους και ένα δίκτυο ραντάρ, καθένα εκ των οποίων λειτουργεί σε διαφορετική συχνότητα.

Αυτό που διαφοροποιεί τους S-400 από τα παλαιότερα μοντέλα είναι ότι το σύστημα μπορεί να καταρρίψει πάνω από έναν στόχους, σε απόσταση 250 χλμ και σε ύψος έως και 82.000 ποδιών.

Το ρωσικό αντιπυραυλικό σύστημα έχει σχεδιαστεί με στόχο να λειτουργεί ως «ραχοκοκαλιά» ενός αντιαεροπορικού δικτύου, το οποίο πλαισιώνεται και από διάφορα άλλα περιφερειακά αμυντικά συστήματα.

Ωστόσο, δεν θεωρούν όλοι οι δυτικοί αναλυτές τους S-400 ένα «επαναστατικό όπλο».

«Είναι αρκετά ικανό αλλά έχει γίνει υπερβολικός ντόρος» λέει ο αναλυτής του μη κερδοσκοπικού ερευνητικού ινστιτούτου CAN Corporation Μάικλ Κόφμαν στους New York Times.

Ο ίδιος εξηγεί πως παραμένει ασαφές εάν οι S-400 που θα παραδοθούν στην Τουρκία έχουν τις ίδιες δυνατότητες με αυτούς που χρησιμοποιεί για την άμυνά της η ίδια η Ρωσία.

«Η Ρωσία, και προηγουμένως η Σοβιετική Ένωση, ηγείται στην τεχνολογία πυραύλων» δήλωσε στη Deutsche Welle ο Ρίτσαρντ Κόνολι, στρατιωτικός αναλυτής από το πανεπιστήμιο του Μπίρμινγκχαμ.

«Και αυτό επειδή οι Αμερικανοί και η Δύση κατασκεύαζαν πάντα καλύτερα μαχητικά» εξήγησε ο ίδιος, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι οι S-400 είναι ευέλικτοι και σαφώς πιο οικονομικοί από τους αμερικανικούς Patriot.

«Οι S-400 είναι σχεδόν δύο φορές οικονομικότεροι από τους Patriot – 2» είπε ο Κόνολι.

Έχουν, όμως, και ένα σημαντικό μειονέκτημα, όπως εξηγεί στο γερμανικό πρακτορείο ο Siemon Wezeman από Ίδρυμα SIPRI.

«Δεν έχουν δοκιμαστεί σε εμπόλεμη ζώνη» αναφέρει χαρακτηριστικά, και συμπληρώνει:

«Το μόνο (σ.σ. σύστημα) που έχει δοκιμαστεί πραγματικά είναι το αμερικανικό σύστημα Patriot, που χρησιμοποιήθηκε το 1991 κατά τη διάρκεια του Πολέμου του Κόλπου».

Η Ρωσία έχει μεταφέρει S-400 στη Συρία για να στηρίξει τις δυνάμεις του Μπασάρ αλ Άσαντ, ωστόσο δεν ενεργοποίησε το αντιπυραυλικό σύστημα ούτε όταν οι Αμερικανοί βομβάρδισαν με Τόμαχοκ τη χώρα.

«Υπήρχε η δυνατότητα να δείξουν τις δυνατότητές τους οι S-400 κατά τον βομβαρδισμό των ΗΠΑ στη Συρία αλλά το Κρεμλίνο έξυπνα δεν το επιχείρησε» ανέφερε ο Siemon Wezeman.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ